Ashab’dan Hz. Ali’nin hilafetini savunanlar

İbn Hacer Askalani ve Belazuri kendi tarih kitaplarında Mu- mammed Havend Şah, 'Ravzatu's Sefa'da, İbn Abdubirr, 'İstiab'da şöyle diyor:

"Sa'd b. Ubade, Hazrec Kabilesi Kureyş'ten bir taife ve saha-benin büyüklerinden 18 kişi Ebu Bekir'e biat etmedi. Ve Rafızi oldular. Onlar Ali b. Ebi Tâlib'in taraftarlarındandı.

Bu 18 kişi şunlardır:

1- Selman-ı Farisi

2- Ebu-Zer Gifari

3- Mikdad bin Esved

4- Ammar b. Yâsir

5- Halid b. Said b. As

6- Bureyde Eslemi

7- Ubey b. Ka'b

8- Huzeyme b. Sabit

9- Ebu Heysem b. Teyhan

10- Sehl b. Huneyf

11- Osman b. Huneyf

12- Ebu Eyyûb El-Ensari

13- Câbir b. Abdullah El-Ensari

14- Huzeyfe bin Yeman

15- Sa'd b. Ubade

16- Kays b. Sa'd

17- Abdullah b. Abbas

18- Zeyd b. Erkam

Yâkubi, Tarih-i Yâkubi adlı eserinde şöyle yazıyor:

"Muhacir ve Ensar'dan bir grup Ebu Bekir'e biat etmeyerek, Hz. Ali'ye meylettiler.

Onlar, Abbas b. Abdulmuttalib, Fazl. b. Abbas Zübeyr b. Avam, Halid b. Said, Mikdad b. Ömer, Selman-ı Farısi, Ebu Zer Gifari, Ammar b. Yâsir, Bera b. Azib ve Ka'b'dan ibarettirler."

Sahabe içinde Hz. Ali'nin yanında yer alan seçkin zümre Hz. Peygamber'in mescidinde toplandıklarında Huzeyme b. Sabit söz aldı ve şöyle dedi:

"Ey insanlar! Bilmez misiniz? Resulüllah (s.a.v.) bir konuyla ilgili olarak benim tek başıma yaptığım şahitliği kabul ederdi. Ve ikinci bir kişinin daha bu konu hakkında şahitlik etmesini istemezdi."

"Evet" dediler.

Bunun üzerine şöyle dedi:

"O zaman şahitlik ederim ki ben, Resulüllah'ın şöyle dediğini duydum; 'Benim Ehl-i Beyt'im hak ile bâtılı birbirinden ayırır. Onlar uyulan imamlardır.' Ben bildiğimi size söyledim. Elçiye düşen apaçık bir uyarıdan başka bir şey değildir."

Ammar b. Yâsir ise şöyle dedi:

"Ey Kureyş topluluğu! Şayet biliyorsanız ne âlâ! Eğer bilmiyorsanız bilin ki, Peygamberinizin Ehl-i Beyt'i O'na daha yakındır.

O'nun mirasçısı olmaya daha uygundur. Dinî hususları daha iyi ayakta tutabilirler. Onlar müminler için daha güvencelidirler. Peygamberin getirmiş olduğu dini daha iyi korurlar.

Ümmet için en hayırlısını isterler. Gidin arkadaşınıza söyleyin, ipiniz iyice kördüğüme dönüşmeden, işlerinizde zayıflık baş göstermeden, aranızda ayrılıklar çıkmadan ve başınızdaki fitne iyice büyümeden hakkı sahibine iade etsin."

Sehl b. Huneyf şunları söyledi:

"Ey Kureyş! Ben şahidim Resulüllah Şûra'da (Peygamber Mescidi'ni kastediyor) durdu ve Ali b. Ebi Tâlib'in elinden tutarak şöyle dedi:

'Ey insanlar! Bu Ali, Benden sonra sizin imamınızdır. Ben yaşarken de Benden sonra da Benim vasimdir. Borcumu ödeyen, sözlerimi yerine getirendir. Havuzumun başında ilk önce Benimle musafaha yapacak olan da O'dur.

Ne mutlu O'na uyanlara ve yardım edenlere! Yazıklar olsun ona karşı çıkıp, onu yalnız bırakanlara..."

Ebu'l-Heysem b. Teyhan şöyle dedi:

"Ben şahidim. Resulüllah, Gadr-i Hum günü Hz. Ali'yi ayağa kaldırdı. Ve insanlara gösterdi.

Ensar dedi ki, 'Resulüllah O'nu halife olarak tayin etmek için ayağa kaldırdı.'

Bazıları şöyle dedi: 'Resulüllah, kendisini mevlâ edinenlerin O'nu da mevlâ edinmesi için O'nu ayağa kaldırdı.'

Bu konuyla ilgili çok tartışma çıktı. Sonra aramızdan bir adamı Resulüllah'a gönderdik. Ve bunun ne anlama geldiğini sorduk.

Buyurdu ki, 'O, Benden sonra mü'minlerin velisidir. Ve insanlar içinde ümmetimin hayrını en fazla düşünen kimsedir.'

Ben bizzat yaşadığım bu olaya şahitlik ederim. Dileyen inansın, dileyen inkar etsin. Şüphesiz hak ile bâtılın ayrılacağı hüküm günü vakit olarak belirlenmiştir."

Ebuzer Gifari, Eyyub El-Ensari, Utbe b. Ebu Leheb, Nu'man b. Aclan, Selman-ı Farisi gibi değerli sahabeler de kalkıp konuştu ve Hz. Ali'nin hilafette hak sahibi olduğunu beyan ettiler.

Böyle büyük sahabelerin, bu kadar açık kanıtlar öne sürmesi üzerine, Müslümanlar yavaş yavaş Hz. Ali'ye meyletmeye başladı.

Hz. Ebu Bekir'in Sakife'de tamamen bir oldu-bittiyle hilafete seçildiği açıktır. Hz. Ömer, Taberi, Buhari ve İbn Hişam'da beyan edildiğine göre bu konuda şunları söylüyor:

"Allah'a yemin ederim ki, biz, Ebu Bekir'e biat meselesinde karşılaştığımız zorluk gibi bir zorlukla karşılaşmadık. Onlardan biat almadan toplantıyı terk edecek olsaydık, bizden sonra birine biat etmelerinden korkmuştuk. O zaman ya razı olmadığımız birine biat edecektik, ya da ona karşı çıkacaktık ve fesat baş gösterecekti..."

Hz. Ali cenaze merasimi, Sakife topluluğu ise hilafet seçimi ile meşgul iken, Ebu Süfyan, Hz. Ali'nin evine gitti ve şöyle dedi:

"Elini uzat ki, ben Sana biat edeyim ve Senin elini, Müslümanların halifesi sıfatıyla sıkayım. Eğer ben, Sana biat edersem Abdumenafoğulları'ndan hiç kimse Sana muhalefet etmeyecektir. Ve eğer Abdumenafoğulları Sana biat ederse, Kureyş'ten hiç kimse Sana muhalefet olmayacaktır. Ve sonuçta Araplar Senin halifeliğini kabul edeceklerdir."

Hz. Ali Ebu Süfyan'ın niyetini bildiğinden bu sözlere hiç itibar etmedi. Ve kendisine şöyle dedi: "Ben şimdi Hz. Peygamberin cenazesi ile meşgulüm."

Siretu'l-Eimmeti'l-İsna'da rivayet ettiklerine göre, Emir'ül- mü'minin (a.s.), Ebu Süfyan b. Harb'i itti ve ona şu karşılığı verdi: "Allah'a yemin ederim ki, senin tek amacın fitne çıkarmaktır. Sen, İslam için yeterince kötülük temin ettin. Senin yardımına ihtiyacımız yoktur."

Ebu Süfyan'ın teklifi ile aynı zamanda (ya da daha önce) Hz. Abbas da yeğeni Ali'ye biat etmek istemiş, fakat imam, onu da reddetmişti.

El-İmame Ve's-Siyase adlı eserin 21. sayfasında bu durum şöyle anlatılıyor:

"Sakife toplantısının haberi, Hz. Peygamber'in evine ulaştı. Ali ve Haşimoğulları ile beraber samimi bazı sahabeler Peygamber'in evindeydiler. Resulüllah'ın mübarek naaşının başında toplanmışlardı. Peygamberin amcası Abbas, Ali'ye şöyle dedi:

'Ey kardeşimin oğlu, uzat elini Sana biat edeyim. İnsanlar Peygamberin amcası, Peygamberin amcasının oğluna biat etti diyecekler. O zaman Sana, kimse karşı çıkamaz.'

Hz. Ali, 'Benden başka bu görevi isteyecek kimse çıkar mı' diye sordu. Abbas, 'Yakında göreceksin' dedi. Kuşkusuz Hz. Ali de o sırada olup bitenleri biliyordu. Abbas'a şu net cevabı verdi:

'Ben bu görevin kapalı kapılar ardında Bana verilmesini istemem."

Çok geçmeden tekbir nidaları yükseldi. Hz. Ali bunun ne olduğunu sorunca Abbas şöyle dedi:

Ben sana, bazılarının senden önce biat almak istediklerini söylemedim mi? Ben sana biat için elini uzatmanı teklif etmedim mi? Sen kabul etmedin, şimdi başkaları senden önce davrandı."

Hz. Ali, Sakife'de toplananların bu davranışını açık bir dille de eleştirmiştir.

"Sen henüz gençsin ve hilafet için yeterli tecrübeye sahip değilsin" diyerek Ebu Bekir'i savunan Ebu Ubeyde'ye şu cevabı vermiştir:

"Allah'tan korkun ve Hz. Muhammed'in (s.a.v.) İslamî yöneticilik makamını O'nun evinden alıp, kendi evinize taşımayın. Ve bu makamı ehlinden gasp etmeyin.

Ey Muhacirler! And olsun Allah'a ki, biz Peygamber Ehl-i Beyt'i bu makama daha layığız.

Allah'ın Kitabı'nın her detayına vâkıf, Allah'ın dininde derin ilme sahip, Peygamber sünnetine âlim ve Müslümanların işlerini çözümlemeye kâdir olan bizden başkası mıdır?

And olsun Allah'a ki, bu makam bize aittir. Nefsinize uymayın. Yoksa hak ve hakikatten uzaklaşırsınız."  (Prof. Dr. Haydar Baş İmam Ali eserinden)