Atatürk'ün kenti Selanik'e bir de böyle bakın

Ege Denizi'nin mavi sularına bakan Selanik, tarih boyunca doğu ile batının kesiştiği, kültürlerin birbirine dokunduğu bir liman kenti olmuştur. Bugün Yunanistan sınırları içinde yer alsa da, 19. yüzyılın sonlarında Osmanlı İmparatorluğu'nun en canlı, en kozmopolit şehirlerinden biriydi. İşte bu şehirde, 1881 yılında bir evde dünyaya geldi Mustafa Kemal Atatürk — ileride bir imparatorluğun küllerinden modern bir cumhuriyet kuracak olan lider.

Selanik, Atatürk'ün kişiliğini ve düşünce dünyasını derinden şekillendiren bir şehir oldu. Limanda yankılanan farklı diller, sokaklarda birbirine karışan kültürler ve Avrupa'ya açık modern yaşam tarzı, genç Mustafa'nın gözlerini dünyaya açtı. Burada aldığı eğitim, yalnızca kitaplardan değil, kentin özgürlükçü havasından da beslendi. Selanik, Osmanlı'nın modernleşme umutlarını taşıyan Jön Türk hareketinin doğduğu yerdi; kahvehanelerinde siyaset tartışılır, gazetelerde reform fikirleri yazılır, değişim rüzgârı her köşede hissedilirdi.

Bugün Selanik sokaklarında dolaşırken, Atatürk'ün doğduğu ev mütevazı bir müze olarak hâlâ ayaktadır. Bahçesindeki nar ağacı, geçmişin tanığı gibi sessizce durur. Bu ev, yalnızca bir doğum yeri değil; Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerine ilham veren bir düşünce yolculuğunun başlangıç noktasıdır.

Selanik, Atatürk'ün gözünde yalnızca bir çocukluk kenti değil, aynı zamanda çağdaşlaşmanın sembolüydü. Onun "fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür" nesiller idealinin kökleri, bu çok sesli şehirde atılmıştır.