Bayburtlu Celâli-2

1915 yılından beri Bayburt'un Demirözü ilçesine bağlı Ozansu (Tıhsını) köyünde medfun bulunan Bayburtlu Celali'yi, Celali Baba yapan onun aldığı tasavvuf eğitimidir, gönülden bağlandığı şeyhidir, mürşididir.

Celali'yi irşad edip ölümsüz eserlere imza atmasını sağlayan zat kimdir? Bu sorunumuzun cevabını da Cemal Kurnaz ve Mustafa Tatçı'nın hazırladığı "Bayburtlu Celali ve Şiir Dünyası" adlı eserde buluyoruz:

"Nakşibendi büyüklerinden Muhammed Beşir Erzincani, yanında bir grup mensubu ile birlikte Tıhsını'ya gelir. Celali bir şiirinde Beşir Efendi ve beraberindekileri, "yanında bir bölük melek simalar" şeklinde över. Bunlar arasında Muhammed Beşir Efendi'den sonra yerine geçen Dede Paşa da bulunmaktadır. O, Celali'nin Beşir Efendi'ye bağlanışını şöyle anlatır:

Özetle nakledersek; Beşir Erzincani, talebeleriyle beraber Celali'nin köyüne giderler; meclisler kurulur, sohbetler olur. Celali'nin de bulunduğu bir mecliste Şeyh Efendi mürakabeden sonra başını kaldırır:

- Celali, bizden el alsan iyi olurda, der. Celali de,

- Ben el almışam, karşılığını verir.

Sabahleyin Celali'nin ağır bir hastalığa yakalandığını duyan misafirler, bir müddet sonra köyden ayrılırlar. Kırk gün sonra Celali'den gelen bir mektup üzerine Beşir Efendi bir heyetle beraber Celali'nin köyüne gelir. Celali irticalen söylediği şu şiirle karşılar misafirleri:

Yanında bir bölük melek simalar

Gene esti bize bâd-ı sabâlar

Derd ehli derdine alsın devalar

Hayat iksirinin lokmanı geldi

Habib-i Kibriyanındır bu dergah

Kasem olsun inan vallah billah

Neden münkir olalım Allah Allah

Sultan-ı Enbiya varisi geldi

Celali dur selama gözler râhı

Budur burc-ı felekin sems ü mâhı

Tarik-i Nakşi'nin piri penahı

Elinde gavsilik fermanı geldi."

Bayburtlu Celali'nin Beşir Ercincani ile buluşmasını bize nakleden ve Beşir Efendi'nin vefatından sonra da irşad makamına oturan Dede Paşa'nın irşad selahiyeti ile ilgili bir paragrafını sözünü ettiğimiz kitaptan birlikte okuyalım:

"Dede Paşa Hazretleri sohbetinin devamında; Hızır Aleyhisselam ile her gün konuşan bir zatın bile mürşitsiz kemale kavuşamayacağını ifade eder ve irşad etme selahiyetinin, Kur'an, ilim, Hızır, melek veya başka bir vasıtada bulunmadığını bu yüce vazifenin ancak ve ancak mürşitlerin kârı olduğunu, sadece velayet kemalinin ve veraset şerefinin bu işin tek lokmanı bulunduğunu ifade ile başka türlü konuşanların hepsinin de aldanmış ve yanılmış kimseler olduklarını;

- Zahirde, şeriat ve sünneti ikmal edenlere bir mürşidin manen sahip olup irşad etme selahiyetlerini kullanmak suretiyle kemale ulaştıklarını böylece irşad olanlara Üveysi denildiğini belirterek istisnasız her hal ve şartta; "Mürşitsiz müşkil hallolmaz" buyurup Eşrefoğlu Rumi Hazretlerinin şu beytini okumuştur:

Gör ol şeyhsiz gidenleri

Kimi mülhid kimi dehrî

Olma Cebri ya Kaderi

Zinhar şeyhe eriş şeyhe."