Bayburt’un mütevazı gururu: Galacoş Yemeği
Doğu Karadeniz'in serin yaylalarında, taş sokaklarında ve misafirperver sofralarında gizlenmiş bir lezzet vardır: Galacoş. Bayburt'un geleneksel mutfağında özel bir yere sahip olan bu yemek, hem besleyici hem de kültürel bir miras niteliğindedir
06.10.2025 13:06:00 / Güncelleme: 06.10.2025 13:09:27
Hasan Gündoğdu
Hasan Gündoğdu
Adını duyanların merakla sorduğu, tadanların unutamadığı Galacoş yemeği, aslında bir yoksulluk zenginliği örneğidir.
Kökeni ve kültürel bağlamı
Galacoş, Bayburt'un kırsal yaşamında, eldeki malzemelerle yapılan ama sofralarda bayram havası estiren bir yemektir. Eskiden bayat ekmekleri değerlendirmek, mercimek gibi besleyici bakliyatları sofraya taşımak için yapılırdı. Bugün ise nostaljik bir tat olarak, hem evlerde hem de yerel lokantalarda gururla sunuluyor.
Malzemelerin uyumu
Galacoş'un sırrı, sade ama uyumlu malzemelerinde gizlidir:
Yeşil mercimek: Yemeğin temel protein kaynağıdır. Haşlanıp kıymayla buluştuğunda doyurucu bir harç oluşturur.
Dana kıyma ve soğan: Kavrularak mercimeğe eşlik eder, yemeğe etli bir karakter kazandırır.
Tırnak pide veya bayat ekmek: Küçük parçalara ayrılıp tereyağıyla fırınlanır, taban dokusunu oluşturur.
Sarımsaklı süzme yoğurt: Yemeğin ferahlatıcı ve ekşi dokusunu sağlar.
Tereyağında eritilmiş salça: Üzerine gezdirilerek hem görsel hem de aromatik bir son dokunuş yapılır.
Yapılış aşamaları
Pideler hazırlanır: Küçük parçalar hâlinde doğranır, tereyağıyla harmanlanıp fırında kızartılır.
Kıymalı mercimek harcı: Soğan, salça ve kıyma kavrulur; haşlanmış mercimek eklenerek pişirilir.
Yoğurt sosu: Süzme yoğurt suyla açılır, sarımsakla tatlandırılır.
Katmanlar oluşturulur: Fırınlanmış pideler tepsiye dizilir, üzerine yoğurt, ardından kıymalı harç, tekrar yoğurt dökülür.
Son dokunuş: Tereyağında eritilmiş salça gezdirilir ve servis edilir.
Besleyici ve ekonomik
Galacoş, hem protein hem lif açısından zengin bir yemektir. Kıyma ve mercimek sayesinde tok tutar, yoğurtla sindirimi kolaylaştırır. Üstelik evdeki malzemelerle hazırlanabildiği için oldukça ekonomik ve bereketlidir.
Bayburt'un sofralarından Türkiye'ye
Galacoş, sadece bir yemek değil; Bayburt'un misafirperverliğini, üretkenliğini ve doğayla uyumlu yaşamını yansıtan bir kültür öğesidir. Bugün Bayburt dışında da tanınmaya başlayan bu lezzet, yöresel mutfağın değerini hatırlatıyor.
Kökeni ve kültürel bağlamı
Galacoş, Bayburt'un kırsal yaşamında, eldeki malzemelerle yapılan ama sofralarda bayram havası estiren bir yemektir. Eskiden bayat ekmekleri değerlendirmek, mercimek gibi besleyici bakliyatları sofraya taşımak için yapılırdı. Bugün ise nostaljik bir tat olarak, hem evlerde hem de yerel lokantalarda gururla sunuluyor.
Malzemelerin uyumu
Galacoş'un sırrı, sade ama uyumlu malzemelerinde gizlidir:
Yeşil mercimek: Yemeğin temel protein kaynağıdır. Haşlanıp kıymayla buluştuğunda doyurucu bir harç oluşturur.
Dana kıyma ve soğan: Kavrularak mercimeğe eşlik eder, yemeğe etli bir karakter kazandırır.
Tırnak pide veya bayat ekmek: Küçük parçalara ayrılıp tereyağıyla fırınlanır, taban dokusunu oluşturur.
Sarımsaklı süzme yoğurt: Yemeğin ferahlatıcı ve ekşi dokusunu sağlar.
Tereyağında eritilmiş salça: Üzerine gezdirilerek hem görsel hem de aromatik bir son dokunuş yapılır.
Yapılış aşamaları
Pideler hazırlanır: Küçük parçalar hâlinde doğranır, tereyağıyla harmanlanıp fırında kızartılır.
Kıymalı mercimek harcı: Soğan, salça ve kıyma kavrulur; haşlanmış mercimek eklenerek pişirilir.
Yoğurt sosu: Süzme yoğurt suyla açılır, sarımsakla tatlandırılır.
Katmanlar oluşturulur: Fırınlanmış pideler tepsiye dizilir, üzerine yoğurt, ardından kıymalı harç, tekrar yoğurt dökülür.
Son dokunuş: Tereyağında eritilmiş salça gezdirilir ve servis edilir.
Besleyici ve ekonomik
Galacoş, hem protein hem lif açısından zengin bir yemektir. Kıyma ve mercimek sayesinde tok tutar, yoğurtla sindirimi kolaylaştırır. Üstelik evdeki malzemelerle hazırlanabildiği için oldukça ekonomik ve bereketlidir.
Bayburt'un sofralarından Türkiye'ye
Galacoş, sadece bir yemek değil; Bayburt'un misafirperverliğini, üretkenliğini ve doğayla uyumlu yaşamını yansıtan bir kültür öğesidir. Bugün Bayburt dışında da tanınmaya başlayan bu lezzet, yöresel mutfağın değerini hatırlatıyor.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
