Biden, 'soykırım' dedi , Türkiye tepki gösterdi

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, 1915 olayları konusunda tarihi olgularla ve uluslararası hukukla bağdaşmayan açıklamaların geçerliliğinin bulunmadığı bildirildi.

Buna Biden'ın 2021'de yaptığı hatanın tekrarı niteliğindeki bugünkü talihsiz beyanının da dahil olduğu vurgulanan açıklamada, "Siyasi saiklerle tarihi gerçekleri çarpıtan bu tür açıklamaları ve kararları reddediyor, bu yanlışta ısrar edenleri kınıyoruz." denildi.

Açıklamada, tarihten husumet çıkarmaktan başka amaca hizmet etmeyen tek taraflı ve seçici yaklaşımların ahlaken sorunlu, siyaseten art niyetli olduğu belirtilerek, şunlar kaydedildi:

"İnsani ve vicdani duruş, etnik ve dini ayrım gözetmeksizin o dönemde yaşanan tüm acıların anılmasını gerektirir. Türkiye, Ermeniler dahil tüm Osmanlı nüfusunun yaşadığı acıları saygıyla anmaktadır. Bu acıları, siyasete malzeme yapma girişimlerini reddediyoruz."

Türkiye'nin, 1915 olayları gibi tarihin tartışmalı dönemlerinin önyargısız biçimde, bilimsel ve hukuki esaslar çerçevesinde araştırılması ve adil bir hafızaya ulaşılması gerektiği görüşünde olduğuna işaret edilen açıklamada, bu anlayışla Türkiye'nin Ortak Tarih Komisyonu kurulmasını önerdiği, arşivlerini açtığı hatırlatıldı.

Açıklamada, "Türkiye, bölgesinde ve dünyada barış ve istikrarın hakim olması, iş birliği ruhunun öne çıkması için çaba göstermektedir. Ermenistan'la başlatılan normalleşme girişimi, bu anlayışın bir başka tezahürüdür." değerlendirmesinde bulunuldu. ABD Başkanı Joe Biden, 1915 olaylarına ilişkin açıklamasında, "Ermeni soykırımı üzerine düşünürken, her türlü nefretin yok edici sonuçlarına karşı kararlı duruşumuzu yineliyoruz." ifadesini kullandı.

ABD Başkanı Biden, 1915 olaylarına ilişkin yazılı bir açıklama yaptı.

Biden, açıklamasında, "Osmanlı yetkilileri Ermeni entelektüelleri ve toplum liderlerini İstanbul'da tutukladı. Böylece, 20. yüzyılın en kötü mezalimlerinden olan Ermeni soykırımı başlamış oldu. Bugün, sınır dışı edilen, katledilen ya da yok etme kampanyasında ölüme yürütülen 1,5 milyon Ermeni'yi anıyoruz." ifadesini kullandı.

Açıklamasında, Ermenice "büyük felaket" anlamına gelen "Meds Yeghern" kelimesini de kullanan Biden, "Ermeni soykırımı üzerine düşünürken her türlü nefretin yok edici sonuçlarına karşı kararlı duruşumuzu yineliyoruz. Dünyada uzun süre kapanmayan yaralar açan zalimce eylemlere karşı çıkmak ve bunları durdurmak için verdiğimiz taahhüdü yineliyoruz." mesajını verdi.

Biden, 1915 olaylarından etkilenen birçok kişinin ABD dahil dünyanın birçok yerinde yeni hayat kurduğunu vurgulayarak uzun yıllardır ABD'deki Ermenilerin ülkeye zenginlik kattığını vurguladı.

Ermenilerin atalarının hikayelerini Amerikan topraklarına getirdiğini vurgulayan Biden, "Ermenilerin tarihine saygı duyuyoruz. Bu acıyı görüyoruz. Tarihi tasdik ediyoruz. Bunu da suçu birilerine yüklemek için değil, bunun bir daha asla yaşanmaması için yapıyoruz." değerlendirmesini yaptı.

Biden, insan haklarına saygı duyulan, insanların onur ve emniyetleri ile yaşadığı bir dünya inşa etmek için çalıştıklarını belirterek "Amerikan halkı 107 yıl önce bugün başlayan soykırımın kurbanı olan Ermenileri saygıyla anıyor." görüşünü paylaştı.

- ABD başkanları "büyük felaket, tehcir ve katliam" ifadelerini kullanıyordu

Biden'dan önceki iki ABD başkanı olan Donald Trump ve Barack Obama, göreve geldikten sonra konuya ilişkin yaptıkları tüm açıklamada Ermenice "Büyük Felaket" anlamına gelen, "Meds Yeghern" ifadesini kullanmıştı.

ABD başkanları, 1993 yılında Bill Clinton döneminden bu yana 1915 olaylarıyla ilgili düzenli olarak her yıl yazılı açıklama yapıyor. 1915 olayları genellikle "büyük felaket, tehcir ve katliam" gibi ifadelerle betimleniyordu.

Biden, geçen yılki açıklamasında 1915 olayları için "soykırım" ifadesini kullanmıştı.