Birbiriyle çelişkili iki hadis olur mu?

Prof. Dr. Haydar Baş, "İmam Ali" eserinde bu konu hakkında şu bilgileri veriyor:

"Muaviye'nin hilafeti döneminde Resûlullah'ın hadisleri arasında rivayet edilen ve O'nun sünnetinden sayılan hadislerin şu hadislerden ibaret oldukları sanılmaktadır:

Sahih-i Müslim, Sünen-i Daremi, Sünen-i Ahmed b. Hanbel'de Resûlullah'tan şöyle nakledilir: "Benden bir şey yazmayın, Benden Kur'an dışında bir şey yazan onu yok etsin." (Sahih-i Müslim, c.4, s.97, Zühd kitabı ve ayrıca et-Tesebbut-u Fi'l Hadis ve Hukm-i Kitabeti'l İlim bâbı; Sünen-i Daremi, c.1, s.119, el-Mukaddime 42. bâb; Müsned-i Ahmed, c.3, s.12, 39, 56).

"Resûlullah'tan, sözlerini yazmak için izin istediler. O, izin vermedi." (Sünen-i Daremi, el-Mukaddime, c.1, s.119).

Zeyd b. Sabit'ten rivayetle;

"Resûlullah bizi hadislerini yazmaktan alıkoydu ve bizim yazdığımız hadisleri yok etti." (Müsned-i Ahmed, c.5, s.182; Sünen-i Ebu Davud, İlim kitabı, c.3, s.319).

Ebu Hureyre'den rivayetle;

"Biz Resûlullah'tan duyduklarımızı yazıyorduk. O sırada yanımızdan geçerken, 'Ne yazıyorsunuz?' diye sordu. Biz, 'Sizden duyduklarımızı' diye cevap verdik. O, 'Kur'an karşısında bir kitap mı?' dedi. 'Bizim sizden duyduklarımızdır' dedik. Bunun üzerine Resûlullah şöyle buyurdu: 'Allah'ın Kitabı'nı yazın, yalnız Allah'ın Kitabı'yla uğraşın, Allah'ın Kitabı karşısında başka bir kitap mı yazıyorsunuz? Yalnız Allah'ın Kitabı'nı yazın.' Resûlullah'ın bu buyruğu üzerine yazdığımız şeyleri bir yere toplayıp yaktık." (Müsned-i Ahmed, c.3, s.12, 13).

Eğer bu gibi hadisler doğru ise bu durumda Müslümanların tüm İslam kaynaklarını -sahihler, müsnedler, sünenler, tefsirler ve siretler gibi Resûlullah'ın hadislerini içeren kitapları- toplayıp yakmaktan başka bir vazifeleri yoktur. Hayır, bu kesinlikle doğru değildir. Resûlullah böyle bir şeyi ağzına dahi almamıştır. Aksine Veda Haccı'nda Mina'da şöyle buyurdu: "Allah, sözlerimi duyup öğrenen ve onları duymayanlara ulaştıran kişiyi mutlu etsin. Nice fıkıh taşıyanlar var ki onu kendilerinden daha bilginine taşır." (Bedayi u Minen, c.1, s.14).

Resûlullah şöyle buyurur: "Allah, Bizden hadis duyan ve onu duyduğu gibi başka bir kişiye ulaştıran kişiyi mutlu kılsın. Nice kendisine ulaştırılan var ki anlayışı onu duyandan daha iyidir!" (Bedayi u Minen, c.1, s.14).

"Hâzır olan olmayana duyursun, nice hâzır olanlar var ki onu kendisinden daha iyi anlayana ulaştırır." (Sahih-i Buhari, c.1, s.24; Kenzü'l-Ummal, c.10, s.133; Sünen-i İbn-i Mace, c.1, s.85; Biharu'l-Envar, c.1, s.152).

"Resûlullah üç defa, 'Allah'ım halifelerime rahmet et, halifelerime rahmet et, halifelerime rahmet et' buyurdu. 'Ya Resûlallah! Sizin halifeleriniz kimlerdir?' diye sorduklarında, 'Benim halifelerim, Benim peşimden gelip hadis ve sünnetimi ezberleyenlerdir' buyurdu." (Ehl-i Beyt kaynakları: Meaniu'l Ahbar, s.374, 375; Uyun-u Ahbar, c.2, s.152; Biharü'l-Envar c.2, s.145; Ehl-i Sünnet kaynakları: Muhaddis Fazıl Ramhermerzi, Fazlu'n-Nakil an Resûlullah bâbı s.163; Kavaid-u Tehdis-i Kasimi, s.48; Şere'u Ashabi'l Hadis, Hatib Bağdadi, s.30; Camiu'l Beyan, İbni Abdulbirr, c.1, s.55; Ahbar-u İsfehan, Ebu Nuaym, c.1, s.81; Fethu'l Kebir, Suyuti c.1, s.233; Kenzu'l-Ummal, Muttaki Hindi, İlim kitabı, c.20, s.128, 133).

Buhari, İlim adlı kitabında şöyle yazıyor: "Yemen halkından bir kişi Resûlullah'ın hadisini duyunca, 'Ya Resûlallah! Onu benim için yaz' dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber, 'Bunu falanca için yazın' buyurdu." (Sahih-i Buhari, c.1, s.22; Tirmizi, c.10, s.135, buradaki falancadan maksat Ebu Şat'tır demektedir).

Bu noktada akla şu soru gelmektedir:  Hz. Peygamber hadislerinin yazılmasını istediyse, hadislerin yazılmasını yasaklayan rivayetler nasıl ortaya çıktı? Bu sorunun cevabı şudur: Resûlullah'ın hadislerinin yazılmasını engelleyen Kureyş'in yani Muhacirler'in Hz. Peygamberin vefatından önce de O'nun vasiyetinin yazılmasını engellediklerini görmekteyiz. Resûlullah'ın vefatından sonra da iki halife var güçleriyle Hz. Peygamberin hadislerinin yazılmasını engelledi. Yazılan hadisleri bir araya toplayarak yaktı. Osman b. Affan bu uygulamayı sürdürdü. Bir grup sahabi bu konuda hakim gücü takip etti.

Sahabeden Ebuzer gibiler bu harekete karşı çıkarak, Resûlullah'ın hadislerini yaydıkları için ıstırap ve şiddete maruz kaldılar. Hz. Ali, kendi hilafeti döneminde Resûlullah'ın hadislerinin yazılmasını teşvik etti. O'nun ardından hilafete geçen Muaviye için Resûlullah'ın hadislerinin yazılmasını engellemek çok zordu. Bu sebeple bazı kişilerden yardım alması gerekiyordu. İşte bu nedenle kendi taraftarlarından yardım aldı, onlar da onun hükümeti döneminde Resûlullah'ın, hadislerinin yazılmasını engellediği konusundaki uydurma rivayetleri yaydılar. Bu da Resûlullah'ın hadislerinde çelişki görünmesine neden oldu."