Bolu Yukarı Taşhan: Yapımı ve banisi

Bolu'daki Taşhan kompleksi, "Aşağı Taşhan" ve "Yukarı Taşhan" olmak üzere iki ayrı han yapısından oluşur.

Yapım Tarihi: Kitabesine göre, Yukarı Taşhan Hicri 1219 (Miladi 1804) yılında inşa edilmiştir. Bu tarih, yapıyı 19. yüzyılın başlarına tarihlendirir.

Banisi (Yaptıran): Han, Osmanlı İmparatorluğu'nda saray hizmetlerinde görevli bir idareci olan Serbevvab Hacı Abdullah Ağa tarafından yaptırılmıştır.

Konumu: Bolu şehir merkezinde, tarihî ticaret aksının önemli noktalarından biri olan Pamukçular Sokak'ta bulunmaktadır. Yıldırım Bayezid Camii'ne yakın bir konumdadır.

Yukarı Taşhan'ın Mimari Özellikleri



Yukarı Taşhan, klasik Osmanlı han mimarisinin temel özelliklerini taşıyan, işlevsel ve estetik bir yapıdır.

Temel Plan ve Kat Yapısı

Plan Tipi: Açık avlulu han tipindedir. Bu plan şeması, hanın ortasında geniş bir avlu bulunması ve odaların bu avlu etrafında sıralanması anlamına gelir.

Kat Sayısı: Yapı, iki katlı olarak inşa edilmiştir.

Oda Sayısı: Ticaret kervanlarını ve tüccarları ağırlamak amacıyla planlanan han, yaklaşık 30 odaya sahiptir.

İnşa Malzemesi ve Cephe

Malzeme: Han, tamamen dayanıklı ve sağlam bir yapı malzemesi olan kesme taş kullanılarak inşa edilmiştir.

Giriş: Hanın ana girişi doğu cephesinden sağlanmaktadır. Giriş kısmı, yapı beden duvarlarından dışa doğru eyvan şeklinde bir çıkıntı teşkil eder ve üzerinde büyük bir ahşap kapı yer alır.

Avlu ve Revaklar



Revaklar: Avlu etrafındaki odaların ön kısmı, üst katlarda tüccarların dinlenmesi ve mallarını sergilemesi için kullanılan revaklarla çevrilidir. Bu revaklar, hanın avluya bakan cephesine hareket ve derinlik katar.

Çörtenler ve Kuş Evleri: Revak kemerleri üzerinde, dönemin mimari geleneğini yansıtan, yağmur suyunun tahliyesini sağlayan çörtenler ve hayvan sevgisini gösteren kuş evleri bulunmaktadır.

İç Mekan ve İşlevsellik

Zemin Kat: Alt kat genellikle depolama, hayvan barınağı ve dükkanlar için kullanılırdı.

Üst Kat: Üst katta ise genellikle tüccarların konakladığı, revaklara açılan odalar yer alır.

Günümüzdeki Kullanım: Tarihî işlevini koruyarak günümüze ulaşan Yukarı Taşhan, günümüzde restore edilerek dükkan, kafe ve iş merkezi olarak hizmet vermekte, Bolu'nun sosyal ve ticari yaşamına katkı sağlamaya devam etmektedir.