Arkadaşlık hakkı konusunda İmam Zeyn'ul-Abidin (a.s.) şöyle buyurmuştur: "Arkadaşının hakkı ona karşı yumuşak ve merhametli olmandır. Konuşurken insaflı olman ve eğer yanına oturursa izni olmadan kalkmamandır. Ve eğer o senin yanına oturursa senin iznin olmadan kalkıp gidebilmelidir. Onun sürçmelerini affetmeli, iyiliklerini hatırında tutmalı ve ona hayır dışında bir şey dememelisin." (el-Hisal, 569/1).
Arkadaşlık etmenin doğru olmadığı kimseler hususunda Resûlullah (s.a.a.) şöyle buyurmuştur: "Şu üç kişiyle oturup kalkmak kalbi öldürür: Düşük insanlarla oturup kalkmak, kadınlarla konuşmak ve zenginlerle düşüp kalkmak." (a.g.e. 87/20).
Resûlullah (s.a.a.) şöyle buyurmuştur: "Ölülerle düşüp kalkmaktan sakının."
Kendisine, "Ey Allah'ın Elçisi, ölüler kimlerdir?" diye sorduklarında ise şöyle buyurdu: "Zenginliği sebebiyle azan her zengin." (Tenbih'ul-Havatir, 2/32).
Bu hususta İmam Ali'nin (a.s.) bazı sözleri şöyledir:
"Hevâ ve heves ehli kimselerle düşüp kalkmak imanı unutturur ve şeytanı hazır bulundurur." (Nehc'ul-Belağa, 86. Hutbe).
"Cahillerle oturup kalkan akıl sahibi değildir. Cahil insanla oturup kalkan kendini söylentilere hazırlamalıdır." (el-Bihar, 77/285/1).
"Kötülerle oturup kalkanlar belaların zararından emanda olamazlar." (Gurer'ul-Hikem, 10823).
"Kötülerden sakının ve iyi insanlarla oturup kalkın." (Gurer'ul-Hikem, 4746).
"Dünya oğulları (esirleri) ile konuşmak dini lekeler ve yakîni zayıflatır." (a.g.e., 5072).
Hz. Peygamberin (s.a.a) yasakladığı şeylerden biri de Aziz ve Celil olan Allah'tan gayrisine davet eden konuşmalar idi. (el-Bihar, 74/194/19).
İmam Sâdık (a.s.) şöyle buyurmuştur: "Bid'at ehli kimselerle arkadaş olmayın. Onlarla oturup kalkmayın ki insanlar nezdinde siz de onlardan biri sayılırsınız." (el-Kafi, 2/375/3).
Yine İmam Sâdık (a.s.) şöyle buyurmuştur: "Sultanlarla (idarecilerle) ve dünyanın oğlu (kölesi) olanlarla düşüp kalkmaktan sakının. Zira bu takdirde dininiz gider, nifak doğurur. Bu acı ve dermansız bir derttir. Ayrıca kalb katılığına neden olur, alçak gönüllülüğü yok eder. İnsanlardan denginiz olanlar ve orta halli kimselerle arkadaşlık edin. Zira cevher madenlerini ancak onların yanında bulabilirsiniz!" (Müstedrek'ul-Vesail, 8/337/9595). (Muhammed Muhammedî Reyşehrî, Mizanu'l-Hikmet).
OKAN EGESEL
