Bütçe yeni yıla 150.7 milyar liralık dev açıkla başladı

Hazine ve Maliye Bakanlığı, ocak ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, ocakta bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 113,5 artarak 617 milyar 249 milyon lira, bütçe giderleri yüzde 139 artışla 767 milyar 968 milyon lira olarak kaydedildi.

Bütçe, ocakta 150 milyar 719 milyon lira açık verdi.

Merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak 2023'te 321 milyar 320 milyon lira iken bu yılın ocak ayında yüzde 139 artışla 767 milyar 968 milyon liraya yükseldi. Böylece 2024'te merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 11 trilyon 89 milyar 37 milyon lira ödeneğin yüzde 6,9'u kullanılmış oldu.

Geçen yıl ocakta 10 milyar 883 milyon lira olan faiz dışı açık, bu yılın aynı ayında 29 milyar 626 milyon liraya çıktı.

Faiz hariç bütçe giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 115,7 artarak 646 milyar 875 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2023'ün aynı ayında yüzde 6,1 iken geçen ay yüzde 6,6 olarak hesaplandı.

Ocakta personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 152,1 artarak 260 milyar 250 milyon lira olurken personel giderleri için bütçede öngörülen 2 trilyon 553 milyar 495 milyon lira ödeneğin yüzde 10,2'si kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, ocakta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 96,9 artışla 30 milyar 555 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 312 milyar 451 milyon lira ödeneğin yüzde 9,8'i kullanılmış oldu.

Söz konusu dönemde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 679 milyar 766 milyon lira ödeneğin yüzde 4'ü harcandı. Ocakta, yüzde 36,5 artışla 27 milyar 56 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti.

Cari transferler ocakta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 94,5 artarak 284 milyar 656 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 4 trilyon 266 milyar 709 milyon lira ödeneğin yüzde 6,7'si kullanıldı.

Ocakta 18 milyar 57 milyon lira sermaye gideri yapılırken sermaye transferi 279 milyon lira olarak gerçekleşti. Borç verme giderleri ise 26 milyar 22 milyon lira oldu. Faiz giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 466,9 artışla 121 milyar 93 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

Bütçe gelirleri

Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın ocak ayında 289 milyar 78 milyon lira iken bu yılın aynı ayında yüzde 113,5 artarak 617 milyar 249 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin ocak ayı gerçekleşme oranı 2023'te yüzde 5,9 iken geçen ay yüzde 7,3 oldu.

Vergi gelirleri tahsilatı, geçen ay 2023'ün ocak ayına göre yüzde 104,6 artarak 517 milyar 201 milyon liraya çıktı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı 2023'te yüzde 5,9 iken geçen ay yüzde 7 olarak tespit edildi.

Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 219,8 artarak 88 milyar 57 milyon liraya çıktı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 8 milyar 780 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 3 milyar 211 milyon lira olarak hesaplandı.

Vergi türleri itibarıyla ocakta geçen yılın aynı ayına göre, gelir vergisi yüzde 107,4, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 164,6, özel tüketim vergisi yüzde 118,2, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 169,8, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 73,8, damga vergisi yüzde 79,9, harçlar yüzde 95, diğer vergiler tahsilatı yüzde 68,2, kurumlar vergisi yüzde 10,1 arttı.