Çamaşır suyu ile tavuk yıkamak

TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Başkanı Yunus Kılıç yaptığı açıklamada gıda ve beslenme konusunda toplumu yanlış yönlendiren kişi ve medya kurumlarına yaptırım getiren bir yasal teklifinin meclise sunulduğunu bildirdi.

Bugüne kadar bir cezai yaptırım yoktu, herkes istediği gibi konuşabiliyordu. Artık Tarım Bakanlığı tarafından oluşturulan kurumlarda halk sağlığını tehdit eden veya yanıltıcı yayınlarla vatandaşlarda endişe yaratanlar tespit edilecek. Gıda ve beslenmede toplumu yanlış yönlendirenlere ceza verilecek.

Bu teklifin onaylanmasıyla toplumdaki bilgi kirliliğinin azalıp azalmayacağı ise hala tartışma konusu. Ancak şüphesiz ki ülkemizde gıda ile ilgili en büyük sorun bilgi kirliliğidir. 

Gıdaların üretim teknolojileri ve ürün özellikleri hakkında bilimsel mesleki yetkinliğe sahip olmayan kişilerin gerçekçi bir dayanağı olmadan yaptıkları açıklamalar yanıltıcıdır. Bu kişiler bir gün zeytinyağı, bir gün yoğurt, bir gün ekmek, başka bir gün ise kırmızı et/beyaz et ile ilgili konuşuyor. Hatta son zamanlarda koronavirüs için kürler hazırlıyor.

Sanal ortamın da etkisi ile artan bilgi kirliliği gıdanın üretim, işleme, ambalajlama vb. aşamalarına yansımaktadır. Oysa bilim spesifiklik ve derinlik gerektiren bir alandır.

Ülkemizde yukarıda saydığım 4 tip gıda ürünü için 4 ayrı alanda bilim insanı yetiştiriliyor. Bitkisel yağlar teknolojisi uzmanları, süt teknolojisi uzmanları, tahıl teknolojisi uzmanları, et teknolojisi uzmanları… Bugüne kadar palm yağları, ekmek, gıda katkı maddeleri, şeker ve nişasta bazlı şekerler, glisemik indeks, alerjen gıdalar, probiyotik ve prebiyotikler gibi pek çok konu tartışıldı. Açıkçası popülarite arayan diyetisyen, tıp doktoru vs. grubun gıda konusunda bilgi eksikliği de toplumun yanlış yönlendirilmesine yol açmıştır.

Gıdaların ve gıdalara uygulanan teknolojilerin insan sağlığına etkilerini bilimsel bir gerçeklikle değerlendirmek gerekir. Bu, ancak ilgili mesleklerin bir arada çalışmaları ve ortak bakışlarını oluşturmaları ile mümkün olabilecektir. Bunun dışına çıkıldığında, tüketicilerin yanıltılması ve zarar görme olasılıkları çok yüksektir.

Ben Yüksek Gıda Mühendisi olarak yeterince kaynak araştırması yaptıktan sonra yazılarımı sizlerle paylaşabileceğimin sorumluluğunu taşıyorum. Çünkü bilimsel bilgiyi diğerlerinden ayıran şeyin akılcılığa, gerçekçiliğe ve deneyciliğe dayandığına inanıyorum. Ancak popülaritenin arkasından yürüyenler, tavukların çamaşır suyu ile yıkanarak zararlı bakterilerden temizlendiğine inanıyorlar.