Cevabım Milli Ekonomi Modelinden...

Adı önemli değil, yıllar önce, özel bir ortamda bir ekonomi uzmanıyla sohbete giriştik. Konumuz ekonomiydi haliyle. Uzman, “aslında ekonomi” diye başladı söze, sonra farkına varmadan 30 dakika boyunca kapitalizmi anlattı bana. John Maynard Keynes ve Adam Smith’ten verdiği örneklerle süsledi cümlelerini.
Söz sırası bana geldi. Verdiği örnek ve kişilerin ortak özelliğinin kapitalizmin öne çıkan isimleri olduğunu ifade ettim ve sonra Prof. Dr. Haydar Baş’ın “Milli Ekonomi Modeli’nden” o meşhur tarihi tespite değindim.
Sayın Baş’a göre ekonominin tarifinin, “Gerçekte sınırlı olan insan ihtiyaçlarının, sınırsız olan kaynaklardan karşılanmasıdır” dedim.
Sonra kendisine bir soru yönelttim; Prof. Dr. Haydar Baş’ın, Milli Ekonomi Modeli kitabını okudunuz mu? Hayır, okumadım, dedi.
Ben de, kendisine ekonomi ile ilgilenen bir kişi olarak, böyle bir kitabı nasıl atladığını hayretle karşıladığımı söyledim.
Bunun üzerine bana sordu; “Milli Ekonomi Modelinin farkını bir örnekle anlatır mısın?”
Kendisine bu kitabın bir örnekle sınırlandırılamayacağını ifade ettim. Ama yine de Milli Ekonomi Modeli’nden Prof. Dr. Haydar Baş’ın sıklıkla anlattığı şu örneği verdim:
Bir çiftçi tarlaya bin TL karşılığında bir çuval mısır ekmiş olsun. Bu çiftçi hasat zamanı daha fazladır ama bire on kazansın. Yani çiftçinin eline on çuval mısır geçmiş olsun. Devlet sadece bir çuvalın karşılığı olan bin TL vermişti. Geriye kalan dokuz çuval mısırın ise piyasada karşılığı yok.
İşte Milli Ekonomi Modeli piyasada karşılığı olmayan bu dokuz çuval mısırın karşılığı olması gereken parayı senyoraj hakkını kullanarak basıp piyasaya sürecektir. Böylece elde edilen ürünün tam karşılığı artık piyasada olacaktır.   
Bu örnek arkadaşın çok hoşuna gitmiş olacak ki, bana hayretle, “Bunu nasıl düşünemedim! Bu çok açık bir gerçek ve bir o kadar da anlaşılır mantık” itirafında bulundu.
Sonra sohbet koyulaştı. Milli Ekonomi Modeli’nin vergi politikasını kısa bir örnekle anlatmamı istedi. Kendisine, “Sabancı ile herhangi bir işçinin bir marketten alışveriş yaptıklarını düşünelim” dedim.
İkisi de aynı mamulden, aynı miktarda almış olsunlar. Kasada ikisi de alışveriş fişlerinin KDV oranlarının aynı olduğunu fark edecekler. Burada işçi kardeşimiz doğal olarak “Ya hu Allah’tan reva mı, bu koskoca Sabancı, bense işçi. İkimizin de KDV oranı aynı. Bu ne biçim adalet? Ben, Sabancı kadar bir gelire sahip miyim ki, ikimiz de aynı miktarda KDV ödüyoruz” demez mi?
“Peki, anladım” dedi. “Şimdi bana Milli Ekonomi Modeli’nde vergi politikası nasıldır, sen asıl onu söyle” dedi.
Ben de, Prof. Dr. Haydar Baş’ın Milli Ekonomi Modeli kitabından şu pasajı göstererek, okudum…
“… Sonuçta 100 milyarın altında olan kesimden vergi almamak devletin topladığı vergi miktarını azaltmayacak tam tersine arttıracaktır.
Ayrıca sadece vergi almayarak değil sosyal devlet anlayışı ile de desteklenen dar gelirli kesim ekonomiyi ayağa kaldıran kaldıraç vazifesi görecek, dolayısı ile büyüyen ekonomilerde daha fazla vergi geliri elde etmek de mümkün olacaktır.
Diğer taraftan dolaylı vergilerin de kaldırılması gerekmektedir. Aksi takdirde her kesimden aynı vergi alınmakta ve bu büyük bir sosyal adaletsizliğe sebep olmaktadır. Gerek dolaylı vergiler gerekse istihdamdan alınan vergiler 100 milyarın altında olan vergi kapsamına girdiği için kaldırılması gerekir.”
Bu metni okuduktan sonra bir itiraf daha yaptı; “Kardeşim! Milli Ekonomi Modeli’ni milletimizin anlaması ve şu an bizi yönetenlerin gurur yapmadan bu modeli uygulaması gerekir” dedi.
Ben de ilave ettim; “Dostum! Şu anki yöneticilerimiz bu modeli çok iyi bilmelerine rağmen yanına bile yaklaşmıyorlar. Ama yüzden fazla ülke bu modeli kısmen de olsa uyguluyor.  Özellikle Rusya bu modelin tamamını uygulamaya koyma gayretinde.”
“Öyle miii” dedi. Sohbetimiz bu konular etrafında dolaştı durdu…
Uzman, modelin para ve vergiye bakışına hayran oldu ve de başta Rusya olmak üzere birçok ülkenin modeli uygulamasından ise bir Türk olarak ayrıca gurur duyduğunu belirtti.
Gerçekler karşısında önyargılı olmayan böyle ekonomi uzmanlarına ihtiyacı var Türkiye’nin. Önyargılarından kurtulamayan diğer yerli ekonomistlere örnek olurlar inşallah.  
27 Şubat 2013 tarihinde Prof. Dr. Haydar Baş, DUMA’da konuştu. Ekonomi ve siyasi tarih açısından dönüm noktasıydı DUMA konuşması. Ekonomi alanında sözün bittiği yerdi bu konuşma. İnşallah milletimiz, kendisi için kurulan tuzakları fark eder ve bu oyunlardan kurtulup gerçekleri görür.