logo
06 TEMMUZ 2025

Cezeri'nin buluşları zamanını aşmış

Dünya bilim tarihinde sibernetik ve robot biliminde çalışmalar yapan ilk bilim adamı olarak anılan Cezeri'nin el yazmalarındaki makineler, kurulan atölyede yeniden yapıldı. Cezeri'nin makineleri, bütün dünyada sergilendikten sonra İstanbul'da kurulacak Cezeri Müzesi'nde sergilenmeye devam edecek

01.04.2016 00:00:00
Müslüman bilim adamı Cezeri'nin makinelerini, kurduğu atölyede yaptığı çalışmalarla günümüze taşıyan makine mühendisi Durmuş Çalışkan, "Avrupalı profesörler Cezeri'nin dört tane buluşu olduğunu söylerler. Ben Cezeri'nin teknik çizimlerini incelediğimde değil 4, belki 44 buluşu olduğunu gördüm" dedi.
Makine mühendisi Durmuş Çalışkan, 1200 yılı dolaylarında Hasankeyf Artukluları döneminde yaşamış olan Cezeri'nin çalışmalarına bakıldığında bugünkü anlamda bir makine mühendisi olarak tanımlanabileceğini belirterek, "Cezeri, olağanüstü bir makine mühendisi. Diyarbakır'da yaşayan, asıl adı İsmail olan Cezeri, o tarihlerde Cezire bölgesi denilen yerde doğup büyüdüğü için, Cezeri adını kullanmış. Genç yaşta o dönemin Artuklu Sultanı'nın sarayında başmühendis olarak görev yapmış."
Çalışkan, Cezeri'nin yaptığı onlarca icadı, Artuklu Sultanı Nasuriddin Mahmud'un isteği üzerine el yazması kitabında topladığını, dünyada bilinen 14 el yazmasından 5 tanesinin Türkiye'de bulunduğunu kaydetti.
Cezeri'nin hayatı hakkında detaylı bilgi bulunmadığını ifade eden Çalışkan, şu bilgileri verdi:
"Ben üniversite öğrencisiyken TÜBİTAK'ın Bilim ve Teknik dergisini alırdım, orada bazı sayılarda bazı isimlerin Cezeri'den bahsettiğini görürdüm. Mühendislik fakültelerinde hala derslerde maalesef Cezeri'den bahsedilmiyor ama teknoloji tarihi kürsülerinde incelemeler yapılırken adı geçer. İncelendikçe daha çok yerde geçmesi gerektiği anlaşılıyor. Yaptığı çalışmalar bir ömre sığmaz ama nasıl yaptıysa sığdırmış. İleri düzeyde teknik çalışmaları var. Yaptığı aletlerden her birisi o günkü teknolojiye göre kendisinden önce hiçbir şekilde yapılmamış, kendinden sonra da uygulanamamış çalışmalardır."
  
'Leonardo da Vinci'nin buluşları Cezeri'de var'
 
Durmuş, Cezeri'nin icatlarından ilhamla dünyada birçok makine yapıldığını vurgulayarak, şunları söyledi:
"Avrupalı profesörler Cezeri'nin dört tane buluşu olduğunu söylerler. Ben Cezeri'nin teknik çizimlerini incelediğimde değil 4, belki 44 buluşu olduğunu gördüm. Kitabın sonunda da bunları tek tek açıkladık ve listeledik. Cezeri'den sonraki ara dönemde ondan etkilenerek araç gereç yapmış birçok insan var. Mesela, 1400'lü yıllarda yaşamış Leonardo da Vinci'nin birçok eseri, bazı çizimleri vardır ki 'Bu Leonardo da Vinci'nin buluşları' denir ama benim incelemelerim sonucunda görüldü ki birçoğu kendisinden önce yaşamış Cezeri'de var. Şimdi da Vinci, Cezeri'den haberi olmadan bunları bulmuş olabilir mi, yoksa da Vinci, Cezeri'nin buluşlarını bir şekilde görerek bunları yapmış olabilir mi, bu bir inceleme konusu. Bilim tarihçileri bunları incelesinler."
  
'Cezeri Müzesi İstanbul'da olacak'
 
Mehmed Ali Çalışkan da, "Cezeri'nin çalışmaları ile ilgili karanlık bir taraf kalmadı" diyerek, şu bilgileri verdi: "Çok yakında hem Türkiye'de hem de dünyanın pek çok yerinde atölyede çalışmaları süren makineleri sergileme fırsatı bulacağız. Bir yandan da Cezeri Müzesi hazırlıklarımız sürüyor, eserleri daha sonra İstanbul'da oluşturacağımız müzede sürekli olarak sergilemeye devam edeceğiz. Müze konusunda çeşitli kurumlardan talepler var, görüşmelerimiz devam ediyor." 
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
Masada ateşken sahada katalim
Gazze'de son 24 saatte 70 can kaybı
Savcı 'kuvvetli suç şüphesi' ile tutuklama istedi
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Böcek tutuklandı
Özel'den sert tepki
'Sandık gelecek, hepiniz gideceksiniz'
Tunç'tan operasyon açıklaması
Gündem CHP'li belediyelere operasyon
"Bugün İslam dünyasının her bir noktası Kerbela"
BTP lideri Kerbela programına konuştu
Erdoğan'dan açılım süreci mesajı
'Süreç biraz daha hız kazanacaktır'
Mansur Yavaş'tan sert tepki
Hukuk siyasete göre eğilip bükülüyor
Parayla pulla işim yok
Zeydan Karalar, gözaltına alınmadan önce video paylaştı
Doktor maaşı 7900 Euro
Almanya Türkiye'de nitelikli eleman avında
Şirketler patır patır eleman çıkarıyor
Hazır giyim keyif vermiyor
Şara yönetimi kılını kıpırdatamıyor
İsrail ordusu Suriye'de cirit atıyor
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı da göz altında
Operasyon Antalya'ya sıçradı
Aziz İhsan Aktaş, tüm CHP'li belediyeleri yakacak
Zeydan Karalar ve Abdurrahman Tutdere'ye de göz altı
Netanyahu ve Zamir arasında gerginlik
Konu: Filistinlilerin sürgün edilmesi
Tel Aviv, Hamas'ın 'ateşkes' yanıtını aldı
İsrail basınında gündem oldu
Masada ateşken sahada katalim
Gazze'de son 24 saatte 70 can kaybı
Savcı 'kuvvetli suç şüphesi' ile tutuklama istedi
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Böcek tutuklandı
Özel'den sert tepki
'Sandık gelecek, hepiniz gideceksiniz'
Tunç'tan operasyon açıklaması
Gündem CHP'li belediyelere operasyon
"Bugün İslam dünyasının her bir noktası Kerbela"
BTP lideri Kerbela programına konuştu
Erdoğan'dan açılım süreci mesajı
'Süreç biraz daha hız kazanacaktır'
Mansur Yavaş'tan sert tepki
Hukuk siyasete göre eğilip bükülüyor
Parayla pulla işim yok
Zeydan Karalar, gözaltına alınmadan önce video paylaştı
Doktor maaşı 7900 Euro
Almanya Türkiye'de nitelikli eleman avında
Şirketler patır patır eleman çıkarıyor
Hazır giyim keyif vermiyor
Şara yönetimi kılını kıpırdatamıyor
İsrail ordusu Suriye'de cirit atıyor
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı da göz altında
Operasyon Antalya'ya sıçradı
Aziz İhsan Aktaş, tüm CHP'li belediyeleri yakacak
Zeydan Karalar ve Abdurrahman Tutdere'ye de göz altı
Netanyahu ve Zamir arasında gerginlik
Konu: Filistinlilerin sürgün edilmesi
Tel Aviv, Hamas'ın 'ateşkes' yanıtını aldı
İsrail basınında gündem oldu
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.