Çin, ABD’ye karşı ticaret savaşını kazandı

MURAT ÇABAS/ANALİZ

Bloomberg yazarı Andrew Browne, yeni yazısında Çin ile ABD arasında yaşanan ticaret savaşına ilişkin önemli ve dikkat çekici değerlendirmelerde bulundu.



"Pekin, ABD'yi her adımda alt etmeyi başardı"

Pekin'in, Trump'ın göreve geldiği andan kısa süre sonra başlayan ticaret savaşı boyunca ABD liderini neredeyse her adımda alt etmeyi başardığını yazan Browne, Çin'in ABD ile dış ticaretteki fazlalığın Trump göreve geldiği günden bu yana yüzde 25 artarak 300 milyar doları geçtiğine dikkat çekti.

ABD devasa daralırken, Çin büyüdü

İkinci çeyrekte, 2019'un aynı dönemine göre yüzde 3.2 büyüyen Çin ekonomisine işaret eden Browne, ABD ekonomisinin aynı dönemde yüzde 32.9 daraldığını hatırlattı.

Yazısında ayrıca Çin para birimi yuanın 8 haftadır üst üste güçlendiğini kaydeden Browne, bunun Şubat 2018'den bu yana en uzun süreli bir dönem olduğunu belirterek, doların son zamanlarda zayıflamaya başladığını ifade etti.



"Çinli firmaların 1 numara olması an meselesi"

Browne, yazıda Alman Mühendisler Derneği (VDMA) Dış Ticaret Genel Müdürü Ulrich Ackermann'ın, "Çinli firmaların 1 numara olması sadece an meselesi" sözünü hatırlattı.
Browne, Trump'ın ABD ve Çin ekonomilerini 'ayrıştırma' yönündeki tüm çabalarına rağmen genel sonucun Çin'in daha fazla kendi kendine yeten ülke haline geldiğini gösterdiğini kaydetti.

Çin Milli Ekonomi Modeli'ni uyguluyor

Çin'in bu başarısı, 2008 yılından sonra kısmen uyguladığı, 2013 yılından sonra da tümüyle uygulama kararı aldığı Prof. Dr. Haydar Baş'a ait olan Milli Ekonomi Modeli sayesindedir.

Çin 2008 yılının 11'inci ayında iç talebi canlandırmaya yönelik 586 milyar dolarlık (4 trilyon yuan) teşvik paketi devreye koydu. Bu parayı Çin halkının cebine koydu. 2009 yılının Şubat ayında dönemin Çin Ticaret Bakan Yardımcısı Jiang Zanwei, Çin hükümetinin iç talebi genişleterek tüketimi teşvik etmek için aldığı önlemlerin ilk sonuçlarının görüldüğünü açıkladı. Çin, Milli Ekonomi Modeli projelerini bundan sonra daha büyük bir güvenle uygulamaya devam etti.



Çin, MEM'i uygulama kararını Ulusal Halk Kongresi'nde aldı

5 Mart 2013 tarihinde Çin'i yönetecek kadroların belirlendiği Çin Ulusal Halk Kongresi'nde Milli Ekonomi Modeli "tüketim odaklı model" olarak geleceğe yön veren "Rehber Prensipler" olarak ilan edildi ve ekonomi politikasının merkezine alındı. Yapılan açıklamada, "Ekonomik büyümede tüketimin "temel", yatırımın da "anahtar" rolü vardır. Bireysel tüketimi genişletmek için hükümetin, halkın tüketim yeteneğini geliştirmesi gerekmektedir, tüketim ortamını iyileştirerek tüketim beklentilerini istikrarlı tutması ve ekonomik büyümeyi tüketim odaklı yapması gerekmektedir" denildi. Bu tarih Prof. Dr. Haydar Baş'ın 27 Şubat 2013'te Duma'da yaptığı konuşmadan 1 hafta sonradır.



Çin "ihracat odaklı" ekonomiyi bıraktı

Çin "ihracat odaklı" ekonomi anlayışını bıraktı, "tüketim odaklı" bir ekonomi anlayışına geçti. Bu resmi rakamlara da yansıdı. Aralık 2018'de Çin'in ihracatı yüzde 4,4, ithalatı da yüzde 7,6 düşmesine rağmen, Çin ekonomisi 2019'un ilk çeyreğinde yüzde 6,4, ikinci çeyreğinde ise yüzde 6,2 büyüdü. Çin resmi haber ajansı Şinhua, "Bu büyümenin yüzde 65,1'i tüketim artışından kaynaklandı" açıklamasını yaptı.



Çin bütün hedeflerini tüketim odaklı olarak yaptı

Çin bütün gelecek hedeflerini de tüketim odaklı yapmaya başladı. Tüketim yaptıkları için yaşlıların kıymetini anladığı gibi, iç tüketimi canlandırması için çocuk sınırlamasını da kaldırdı. Çin, 2016'dan 2027'ye kadar, tüketimini yıllık ortalama yüzde 6'lık bir artışla yaklaşık 2 kat artırmayı planlıyor. 2016'da 29 trilyon yuandan (4.3 trilyon dolar), 2027'de 56 trilyon yuana (8.2 trilyon dolar)…