Denizlerde zehir tehdidi
“Özgür Willy” filmiyle milyonların gönlünde taht kuran katil balinalar, ciddi bir tehditle karşı karşıya. Bilim insanları, yaygın bir zehir nedeniyle bazı bölgelerde bu hayvanların nesillerinin tükenebileceğini açıkladı
29.09.2018 00:00:00
Kısaca PCB olarak nitelendirilen "Poliklorlu bifenbil" adlı organik bileşenler, bazı bölgelerde katil balina neslinin sonunu getirebilir. "Scince" adlı bilim dergisinde yayımlanan ve uluslararası bilim insanlarından oluşan bir ekip tarafından yapılan araştırmaya göre, özellikle Brezilya, Cebiltarık, Kanarya Adaları, İngiltere, Japonya ve Kuzey Pasifik bölgelerindeki balinalar büyük tehdit altında.
Transformatörler ve kondansatörler için soğutucu ve yalıtım sıvısı, elektrik kablolarının ve elektronik ekipmanların esnek PVC kaplamalarında dengeleyici katkı maddesi, pestisitlerin katkı maddesi, alev geciktiricilerde, hidrolik sıvılarında, contalarda, yapıştırıcılarda, ağaç cilalarında, boyalarda, toz alma maddelerinde ve karbonsuz kopya kâğıtlarında kullanılan PCB, özellikle 1930-1950 yılları arasında yaklaşık 1,5 milyon ton üretildi.
Klor atomu içeren PCB, Almanya'da 1980'lerde yasaklandı. 2004 yılında yürürlüğe giren Stockholm Konvansiyonu uyarınca 120 ülke, poliklorlu bifenbil üretimini yasaklamayı kabul etti. Ancak ısı, asit ve suya dayanıklı olan bu organik bileşenler, bugün bile hâlâ doğada geniş bir alana yayılmış, hatta besin zincirine dahi sızmış durumda.
Hayvanlarda vücutta biriken, çevre kirliliğine yol açan, kalıcı organik kirletici madde olarak sınıflandırılan PCB'den en büyük zararı ise besin zincirinin sonundaki katil balinalar görüyor. Latince adı "Orcinus orca" olan bu balina türünde kilo başına 1300 miligram polklorlu bifenbil tespit edildi. Oysa bu maddenin 50 miligramı bile balinaların üremesini ve bağışıklık sistemini ciddi ölçüde tehdit ediyor.
Transformatörler ve kondansatörler için soğutucu ve yalıtım sıvısı, elektrik kablolarının ve elektronik ekipmanların esnek PVC kaplamalarında dengeleyici katkı maddesi, pestisitlerin katkı maddesi, alev geciktiricilerde, hidrolik sıvılarında, contalarda, yapıştırıcılarda, ağaç cilalarında, boyalarda, toz alma maddelerinde ve karbonsuz kopya kâğıtlarında kullanılan PCB, özellikle 1930-1950 yılları arasında yaklaşık 1,5 milyon ton üretildi.
Klor atomu içeren PCB, Almanya'da 1980'lerde yasaklandı. 2004 yılında yürürlüğe giren Stockholm Konvansiyonu uyarınca 120 ülke, poliklorlu bifenbil üretimini yasaklamayı kabul etti. Ancak ısı, asit ve suya dayanıklı olan bu organik bileşenler, bugün bile hâlâ doğada geniş bir alana yayılmış, hatta besin zincirine dahi sızmış durumda.
Hayvanlarda vücutta biriken, çevre kirliliğine yol açan, kalıcı organik kirletici madde olarak sınıflandırılan PCB'den en büyük zararı ise besin zincirinin sonundaki katil balinalar görüyor. Latince adı "Orcinus orca" olan bu balina türünde kilo başına 1300 miligram polklorlu bifenbil tespit edildi. Oysa bu maddenin 50 miligramı bile balinaların üremesini ve bağışıklık sistemini ciddi ölçüde tehdit ediyor.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
