Destek verilsin, ihracat artsın

Foto Altı: İDDMİB Başkanı Çetin Tecdelioğlu (ortada) 

RECEP BAHAR / İSTANBUL

İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Başkanı Çetin Tecdelioğlu, yönetim kurulu üyelerinin katılımıyla düzenlediği basın toplantısında, demir ve demir dışı sektörü olarak 2022'de geçen yıla göre yüzde 16.4 artışla 14.4 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdiklerini dile getirdi. Tecdelioğlu, 2023'te 16 milyar dolarlık ihracata ulaşabileceklerini ancak atılacak 5 adımla sektör ihracatının Türkiye'nin 100'üncü yılında bir anda 20 milyar dolar seviyelerine çıkabileceğini dile getirdi. 2020'den bu yana Türkiye'nin ve sektörün çok ciddi avantajlar yakaladığına dikkat çeken Tecdelioğlu, şunları söyledi: "2020-2022 arasında sektörümüzün ihracatı dolar bazında yüzde 74 artışla 8.4 milyar dolardan 14.4 milyar dolara yükseldi. Dünyada ortaya çıkan fırsatı iyi değerlendirdik ve böyle bir başarı elde ettik. Ancak son dönemlerde pandeminin azalan etkileri ile birlikte özellikle lojistik maliyetleri gerilemeye başladı. Bu durum sayesinde durağan Çin aktif hale geldi. Bu da Türkiye'nin rekabette avantajını kaybetmesine neden oldu. Fiyat avantajımız ortadan kalkmaya başladı. Tüm bunlara rağmen sektör olarak ihracatımızı 20 milyar dolara çıkarabileceğimizi biliyoruz. Ona göre de planlama yapıyoruz. Bu noktada devletimizden bazı beklentilerimiz var."

İhracatçılardan 5 kritik talep

20 milyar dolarlık hedefe ulaşmak için 5 talepleri olduğunu kaydeden Çetin Tecdelioğlu, şunları söyledi:
1. Rekabetçi yani enflasyonla paralel giden bir döviz kuru politikası istiyoruz.
2. Sektörlere özel enerji tarifeleri oluşturulmasını talep ediyoruz.
3. İhracatçılar olarak beklentimiz finansmana kolay ulaşmak. Uzun vadeli düşük faizli kredilere ihtiyaç duyuyoruz. Bu arada özel sektörün borçlarının bir yıllık sürece sıkıştığını da belirtmeliyiz.
4. Potansiyeli yüksek olan ABD, Cezayir ve Latin Amerika ülkeleriyle Serbest Ticaret Anlaşmaları'nın (STA) hızlıca imzalanmasının yararlı olacağını düşünüyoruz.
5. Son olarak ise Londra Metal Borsası'na kote LME depolarının Türkiye'de devreye alınması istiyoruz.

Hammadde alacak para yok


Özkaynak yetersizliği nedeniyle fabrikalarının ihtiyaç duyduğu hammaddeyi teminde güçlük yaşadıklarını dile getiren Tecdelioğlu, şöyle konuştu: "Geçen yıl 2.3 milyon ton alüminyum işlemişiz, bunun 100 bin tonu yerli. Gerisi ithal... İşlenen ürünün yüzde 35'ini iç piyasaya vermişiz. Şimdi sektör şirketleri net ihracatçı olmadıklarından TL kredi kullanamıyor ancak döviz kredisi kullanabiliyor. İşletmelerimiz TL giderleri karşılayacak finansman bulma noktasında zorluk yaşıyor. Net ihracatçı kavramı değişmeli. Net ihracatçı tanımına takılan şirketler özellikle bakır ve alüminyum sektörlerinde faaliyet gösteriyor. Alüminyum ve bakır cari açık veren sektörler olarak değerlendiriliyor. Oysa ürettiğimiz ürünlerin yüzde 80'ı ikincil ürün olarak ihraç ediliyor. Mesela TOGG'da 70 kilo bakır var… Bunu Ticaret Bakanıyla konuştuk, hak verdi. Öte yandan bankalar zorunlu karşılık miktarı nedeniyle kredi vermiyor. Ham maddeye ulaşamazsak fırsatları kaçırırız. Kârsız bir döneme girdik. Hammadde fiyatları önce yükseldi, sonra düştü. Yüksek fiyattan aldığımız hammadde kârları yok etti. Destek alırsak kayıpları telafi ederiz. Öte yandan Avrupalılar bizim esnekliğimize ve çevikliğimize sahip değil. Türkiye ile ticaret yapmak kolay. Hızlı çalışan ihracat kadromuz var. Hızlı üretim ve teslimat yapıyoruz. Bankacılık sistemi de iyi. Az sipariş geldi diye müşteriyi reddetmiyoruz." Dış pazarlarla ilgili çok ciddi raporlar hazırladıklarını dile getiren Tecdelioğlu, "Hedef pazarların çoğunda ve ülkemizde bu yıl seçim var. Serbest Ticaret Anlaşmaları'nın akıbeti yeni hükümetler kurulduğunda netleşecek" dedi.

Kurlar sıçrarsa...

Döviz kurlarının yükseleceği şeklindeki beklentilere de değinen Tecdelioğlu, "Türkiye bir kur patlamasını daha kaldıramaz" dedi. Aynı konuda konuşan İDDMİB Üyesi Gökhan Turhan da Çin'in fiyat, Avrupa'nın marka ve kalite baskısı altında olduklarını dile getirerek, "Kur patlamaları nedeniyle iflaslar yaşanıyor. Bu nedenle kurlar enflasyona göre artmalı" dedi.

Bu parayı nasıl ödeyeceğiz?

Çetin Tecdelioğlu'na EYT'lilerin kıdem tazminatlarının şirketlerin bilançolarını nasıl etkileyeceğini de sorduk. İDDMİB Başkanı, şunları söyledi: "Yaş sınırının olmasını bekliyordum. Bence 42 yaşındaki kişinin emekli olması doğru değil. Ayrıca bu elemanlar şirketlerin beyni. Bu yetişmiş personel şimdi göç edecek. Nasıl bir çözüm üreteceğiz? Giden elemanların yerine yenilerini nasıl bulacağız? Bizim sektörde EYT'li oranı yüzde 20… Şimdi nasıl ödeyeceğiz bunların kıdem tazminatlarını?"