Diplomatik ilişkiler Arap turisti etkiliyor

RECEP BAHAR / İSTANBUL

Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn ve Suudi Arabistan arasında yaşanan diplomatik gerilim, söz konusu ülkelerden Türkiye'ye yönelik turist akışını olumsuz etkiliyor.
2016, 2017 ve 2018 yıllarında İstanbul turizminin kurtarıcısı olan Arap turistler, bu yıl da Türkiye'ye gelmeye devam ediyor. Ancak Türkiye ile bazı Arap ülkeleri arasında yaşanan sürtüşme sonrasında Türk dizilerinin birçok ülkede yayından kaldırılması, turist akışına sekte vurmaya başladı. 

 

Beklentiler iyimser

Türkiye'nin yılda 4.5 milyonu aşan turist sayısıyla son yıllarda en büyük turizm pazarlarından biri olan Ortadoğu'yla ilgili bu yıl da iyimser beklentiler devam ediyor. Bu yıl ilk çeyrekte Suudi Arabistan, BAE ve Katar pazarlarında düşüş kaydedilmesine karşın, Ortadoğu pazarı genelinde 2019 yılında ülkemize gelecek turist sayısında artış trendinin sürmesinin öngörüldüğüne, bayram sonrasında da rezervasyonlarda hızlı artışların beklendiğine dikkat çekildi. Ramazan Bayramı sırasında da İstanbul'a çok sayıda Arap turist geldi. Arap turistler Ortaköy, Taksim, İstiklal Caddesi, Adalar ve Florya'ya ilgi gösterdi. 

Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB), Dubai'de gerçekleştirilen ATM Turizm Fuarı sonrasında bir araştırma raporu hazırladı. Raporda, kültür yakınlığı ve iklim koşullarının elverişliliği nedeniyle Arap turistlerin rotalarındaki en önemli ve en çok rağbet gören ülkenin Türkiye olduğuna, Türkiye'nin rakip ülkeler karşısında avantajlı konumda yer aldığına işaret edildi. Raporda 2018'de Ortadoğu'dan ülkemize gelen turist sayısında tüm zamanların rekoru kırıldığı hatırlatıldı. 

 

Deniz-güneş-kum için de geliyorlar

Arap turistlerin İstanbul ana destinasyon olmak üzere en çok Bursa, Yalova, Sakarya (Sapanca), Bolu (Abant), Trabzon, Antalya, Ordu ve Samsun'un tercih ettiği vurgulanan raporda, son dönemde yeşil ve serin destinasyon tercihlerinin yanı sıra Muğla, Antalya ve Marmaris gibi sıcak ve denize kıyısı olan destinasyonlara da ilgi göstermeye başladıkları ifade edildi.
Raporda, "Arap turistler genelde kalabalık gruplar ve geniş aileler halinde seyahat etmeyi tercih ediyor. Lüks konaklama tesislerinin fazlalığı ve zengin Arap turistlerine hitap eden lüks alışveriş imkânı nedeniyle İstanbul her zaman Arap turistlerin ilk tercihi oluyor. İstanbul'un yanı sıra Bursa, Bolu, Abant, Yalova, Giresun ve Trabzon gibi yerler de hem gezmek hem de yerleşmek için Arap turistlerin diğer favorileri arasında yer alıyor" denildi. 

Arap turist İstanbul için önemli

TÜROB'un raporunda altı çizilen diğer hususlar özetle şöyle: 

• Arap ülkelerinden gelen ziyaretçi sayıları 2016'daki gerilemeye karşın 2017 yılında artışa geçti. 2018'de ise rekor kırılarak 3.8 milyon oldu. 

• İstanbul'da 2010 yılında toplam ziyaretçiler içinde yüzde 10 olan Arap turistlerin payı 2018 yılında yeni bir rekorla yüzde 25'e yükseldi. 

• İsrail'den gelen turist sayısı 2018 yılında yüzde 17 artış ile 444 bine ulaştı.

• 2019 yılı Ocak-Mart döneminde bölgeden gelen turist sayısı ise bir önceki yıla göre yüzde 14 artışla 805 bine ulaştı. Söz konusu dönemde Suudi Arabistan yüzde 30, BAE yüzde 18 ve Katar yüzde 13 düşerken, Bahreyn yüzde 32, Irak yüzde 30, Ürdün yüzde 22 ve Kuveyt yüzde  19 arttı.

• Yemen, Irak, Suriye ve Libya'da süren güvenlik problemleri ile Suudi Arabistan, BAE ve Mısır ile süren siyasi ilişkilerimizin turizmi olumsuz yönde etkileme ihtimali bulunuyor.

• TÜİK verilerine göre ülkemizden konut satın alan Ortadoğu ülke vatandaşı sayısı 2017'de 10 bin 205 iken, 2018'de 16 bin 555'e çıktı.

• Bölgeden ülkemize sağlık, wellness, kaplıca, terapi, saç ekimi, estetik ve tedavi amacı ile gelecek turist sayısında önemli potansiyel görülüyor. 

• Ortadoğu vatandaşları genellikle seyahatlerini uzun süreli ve kalabalık ailelerle yapıyor. Bu nedenle bağlantılı otel odalarını tercih ediyor, beğendikleri destinasyon ve otellere sık seyahat ediyorlar. 

• Destinasyon tercihlerini; din, iklim, vizesiz giriş, doğa, ulaşım imkanları, konaklama tesisi imkanları (lüks ve aile için yeterli büyüklükte odalar), çocuklar için eğlence ve alışveriş imkanlarına göre belirliyorlar.

• Ortadoğu'da çok sayıda yabancı çalışan (expat) bulunuyor. Ortadoğu'dan ülkemize gelen turistler arasında 'expat'ların yoğunluğu dikkate alınarak tanıtım çalışmalarında bu hususun dikkate alınması gerekiyor. 

• BAE vatandaşları yurt dışı seyahatlerinde İngiltere, Almanya, İsviçre, Türkiye, Tayland ve Singapur'u tercih ediyor.

• 2023 yılında 6 milyon Ortadoğulu turistin aralarında Türkiye'nin de bulunduğu Avrupa ülkelerine seyahat edeceği öngörülüyor. 

• Körfez'den seyahat eden turistler, Ortadoğu'dan toplam turist çıkışının yüzde 60'ını oluştururken, uluslararası turizm harcamasında Körfez ülkelerinin payı tüm Ortadoğu'nun yüzde 75'inin oluşturuyor. 

Ortadoğu'dan ülkemize gelen turist sayısı 

Yıl Ortadoğu'dan gelen toplam turist sayısı (milyon kişi)

2008……1.6

2009……1.6

2010……1.8

2011……2.0

2012……2.1

2013……3.0

2014……3.3

2015……3.5

2016……2.5

2017……3.6

2018……4.5

2018 (Ocak-Mart)…702 bin

2019 (Ocak-Mart)…805 bin