Dış ticarette 'milli para' dönemi

 YENİ MESAJ/İSTANBUL

Türkiye ile Rusya arasındaki ekonomik ilişkilerin normalleşme sürecine girmesinin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin arasında 9 Ağustos Salı günü gerçekleştirilen tarihi zirve ile birlikte gündeme gelen iki ülke arasındaki dış ticarette Türk lirası ve Rus rublesi kullanımına ihracatçılardan da destek geldi.
Rublenin Türkiye'nin Rusya'ya ihracatındaki payı yılın ilk yarısında yüzde 8.1 olurken, ihracatçılar, 11 yılda 10 katına yükselen TL ve ruble kullanımının payını daha da yukarılara taşımayı hedefliyor.
TL'nin dış ticaretteki payı çok düşük
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, TİM olarak yerel para birimleri ile ticaret yapılmasını önemsediklerini, son dönemlerde TL'nin dış ticarette kullanımında önemli oranlarda artış görüldüğünü ifade etti.
Büyükekşi, 2001 yılında TL'nin ihracattaki payının yüzde 1 iken, bu oranın 2015'te yüzde 4.2'ye yükseldiği belirterek, şunları kaydetti: "TL'nin ihracattaki payı 2016'nın ilk yarısında yükselişini sürdürdü ve yüzde 5.1 seviyesini yakaladı. 2001 yılında sadece binde 3 düzeyinde olan TL'nin ithalatımızdaki payı, 2016'nın ilk yarısı itibarıyla yüzde 7'ye yükselmiş durumda. TL'nin dış ticaretimizdeki payının artışı bizi en çok cari açığın finansmanı noktasında etkiliyor. 2016'nın ilk yarısında Türkiye 19.1 milyar dolar cari açık verirken, bu açığın 3.2 milyar doları TL ile yapılan ticaretten kaynaklandı. Yani bu dönemde yaklaşık 6.9 milyar dolarlık ithalatı ve 3.7 milyar dolarlık ihracatı TL karşılığında yaptık. Bu da demek oluyor ki, cari açığın finansmanı noktasında 3.2 milyar dolarlık kısmı yurt dışından döviz olarak temin etmemiz gerekmiyor."
Aslında milli paralarla ticarette kur riski düşük
Mehmet Büyükekşi, TL ile dış ticaretin bir diğer faydasının da firmaların gerek ihracat gerekse ithalat yaparken kur riskinden kaçınması olduğunu, dolayısıyla dolar ve Euro'da yaşanan dalgalanmalardan firmaların direkt olarak etkilenmediğini söyledi.
Bu arada 2015 yılının ilk 6 ayında Türkiye'nin ihracatının 62.5 milyon dolarlık kısmı Rus rublesi karşılığında yapıldı.
Rus rublesi karşılığında yapılan ihracat 2010'da ise 92 milyon 468 bin dolar, 2011'de 148 milyon 456 bin dolar, 2012'de 198 milyon 308 bin dolar, 2013'te 454 milyon 639 bin dolar, 2014'te 482 milyon 532 bin dolar ve 2015'te 193 milyon 363 bin dolar oldu.
Milli Ekonomi Modeli'ndeki ana tezlerden biri

Milli paralarla dış ticaret, Bağımsız Türkiye Partisi (BTP) Genel Başkanı Prof. Dr. Haydar Baş'ın 2002 yılında sistemleştirdiği, 2005 yılında yayınladığı Milli Ekonomi Modeli adlı eserinde yer alan temel tezlerden birini teşkil ediyor.
İstanbul'da 2005 yılında yapılan 1. Milli Ekonomi Modeli kongresine aralarında Rus lider Putin'in danışmanlarının da bulunduğu Rusya'dan çok sayıda iktisatçı katılmıştı. Bu iktisatçılar 'milli paralarla ticaret' dahil MEM'in tezlerinin ülkelerinde uygulanması için harekete geçtiler. Rusya, 2006'dan itibaren peyderpey MEM'deki ilkeleri uygulamaya koydu. Prof. Dr. Haydar Baş, 27 Şubat 2013'te Rus meclisi Duma'da yaklaşık 5 saat süren kapsamlı bir Milli Ekonomi Modeli sunumu gerçekleştirerek, süreci taçlandırdı.
Rusya, bu sunumun ardından 'milli paralarla ticaret' halkasına Çin, İran, Brezilya, Güney Afrika Cumhuriyeti başta olmak üzere çok sayıda ülkeyi dahil etti.