Dünya çalışıyor, onlar yığıyor!

 

RECEP BAHAR / DETAY HABER

 

Dünyanın dolar milyarderlerini 'servet yığma'da koronavirüs salgını da durduramadı. Servetlerine servet katan milyarderlerin mal varlıkları toplamı 10.2 trilyon dolara ulaştı. Milyarderlerin serveti 2017 sonunda 8.9 trilyon dolarla zirveye çıkmıştı. 2018 ve 2019'da servetleri azalan süper milyarderlerin, salgın döneminde 'çok iyi iş çıkarmaları' dikkat çekiyor. Bu arada 2017'de 2158 olan dolar milyarderi sayısı, 2020'de 2189'a çıktı! Dünyanın en zengin insanı 'amazon.com'un kurucusu Jeff Bezos'un mal varlığı da bu yıl şimdiye kadar 74 milyar dolar artarak, 189 milyar doların üstüne çıktı. Bezos, boşanmasaydı serveti 250 milyar dolara yaklaşacaktı! Tesla'nın patronu Elon Musk'ın serveti de bu yıl 76 milyar dolardan 103 milyar dolara yükseldi. 

İsviçre bankası UBS'in çalışmasına göre, salgının zirve yaptığı Nisan-Temmuz döneminde servetlerini yüzde 27.5 artırdı. Elbette bu artışta 'amazon.com'un yüksek performansı etkili oldu. Oysa söz konusu zaman diliminde dünyada on milyonlarca insan işini kaybetmiş, devletlerin verdiği kısa çalışma ödenekleri ya da yardım çekleriyle karınlarını doyurmaya çalışmıştı. 

 

Servetlerini nasıl artırdılar?

 

UBS'in raporuna göre, milyarderler mal varlıklarını küresel borsalardaki yükseliş sayesinde artırdı. Milyarderler dev şirketlere sahip ve bu şirketlerin çoğunun hisse senetleri borsalarda işlem görüyor. Salgın döneminde 'amazon.com', 'alibaba.com', Facebook, Google, Apple, Dell, Intel, HP, IBM, SAP, Dow, Tencent gibi teknoloji ve kimya şirketlerinin yüksek performans göstermesi, milyarderlerin ceplerini doldurmalarına katkı sağladı. 

 

Toplumun dengesini bozuyorlar

 

UBS'in dünyanın en zengin insanlarıyla iş yapan küresel aile ofisi departmanı başkanı Josef Stadler, "Milyarderler salgında fırtınayı önleyerek çok iyi iş çıkardı. Borsalar coşunca para da kazandılar" dedi. Süper zenginlerin 'güçlü mideleri' sayesinde krizlerden yarar sağladığını dile getiren Stadler, "Çünkü emtia piyasalarında ve borsalarda fiyatlar aşağı doğru giderken, süper zenginler alım yapabiliyor. Küresel piyasalar kayıplarını çoktan telafi etti. Milyarderlerin sahip olduğu bazı teknoloji şirketlerinin hisseleri de müthiş yükseldi" şeklinde konuştu. 

 

Dünya dönüm noktasında

 

Dünya genelinde milyonlarca insanın hayatta kalmak için mücadele verdiği bir dönemde milyarderlerinin servetlerini artırmalarının kamusal ve siyasi öfkeye yol açacağına işaret eden Stadler, "Bu durum, toplumları raydan çıkarabilecek bir riske yol açar mı? Evet. Süper zenginler bunun farkında mı? Evet. Dönüm noktasındayız. Servetin belli ellerde toplanması 1905 yılında olduğu gibi oldukça yüksek. Bu milyarderlerin de kaygılandığı bir durum. Bu servete servet katan çıkarların gitgide katlanması sorunudur. Burada mesele şudur: servet yığılması nereye kadar devam edecek ve toplumlar hangi noktada buna müdahale edecek" dedi. Bu noktada hatırlatalım: 1914'te Birinci Dünya Savaşı patlak vermişti. 

 

Bitirmeleri imkânsız

 

Öte yandan uzmanlar servetin belli ellerde toplanmasının çirkin bir olgu olduğuna işaret ederek, "Bu durum ekonomik ve sosyal olarak da yıkıcı. Milyarderlerin serveti, mutlak lüks içinde yaşasalar bile bir kaç ömürde bitmesi imkânsız mal varlığına denk geliyor. Bu ölçekte servet yığan birisi, mal varlığının sağlanmasında emek sarfeden çalışanlarının ücretlerini artırabilir, daha fazla vergi ödeyerek yaşamsal kamu hizmetlerinin desteklenmesine katkı verebilirler" dediler. UBS raporun göre süper zenginler bu yıl 7.2 milyar dolar koronavirüsle mücadeleye bağışta bulundu. 

 

Üçte biri ABD'de

 

2018'den, Temmuz 2020'ye kadar, teknoloji milyarderleri servetlerinin yüzde 42.5 artırarak 1.8 trilyon dolara yükselttiğine yer verilen raporda, sağlık sektöründe faaliyet gösteren milyarderlerin de bu dönemde servetlerini 50.3 artarak yaklaşık 259 milyar dolara çıkardığı ifade edildi. Milyarderin servetinin üçte biri ABD'ye ait olurken, bunu Çin ve Almanya izledi. Avrupa'nın en büyük ekonomisi Almanya'da ise 119 milyarderin toplam serveti 595 milyar dolar oldu.