Dünya piyasaları çalkalanıyor

Küresel çapta enflasyonist baskıların artacağı beklentileriyle ABD Merkez Bankası (Fed) başta olmak üzere merkez bankalarının agresif faiz artırımları devam ediyor. Fed, arka arkaya 3. kez 75 baz puanlık faiz artırımına gitti ve agresif adımların gelecek dönemde de devam edeceği sinyali verdi. Fed Açık Piyasa Komitesi (FOMC), federal fonlama oranını beklentiler doğrultusunda 75 baz puan artırarak 2008'den bu yana en yüksek seviye olan yüzde 3.00-3.25 bandına çıkardı.

Faiz yine artacak

Yetkililerin federal fonlama oranına ilişkin medyan beklentileri ise yıl sonu için yüzde 4.4 ve 2023 için yüzde 4.6 düzeyinde gerçekleşti. Bu da Banka'nın kasım ve aralıkta gerçekleştireceği toplantılarda en az 125 baz puan ile agresif faiz artırımlarına devam edeceğini gösterdi. Güncellenen projeksiyonlarla faiz indirimi başlangıcı için 2024'e işaret edilmesiyle bu yönde ilk hamlenin gelecek yıl yapılabileceği beklentileri de şimdilik rafa kalkmış oldu. Fed'in ardından İngiltere, Norveç, İsviçre, Tayvan, Güney Afrika, Endonezya ve Filipinler merkez bankaları da politika faizinde artırıma gitti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ise faiz indirimi yolunu tercih etti.

Metal fiyatları geriledi

Söz konusu gelişmelerle emtia piyasasında geçen hafta, merkez bankalarının "şahin" politika adımlarının devam etmesi ve artan resesyon endişeleriyle düşüş eğilimi sürdü. Geçen hafta ons fiyatı 1.639 dolarla Nisan 2020'den bu yana en düşük seviyeyi gören altın yüzde 1.9 geriledi. Gümüş yüzde 3.6, platin yüzde 5.7 ve paladyum da yüzde 3.2 değer kaybetti. Tezgah üstü piyasada bakır yüzde 4, alüminyum yüzde 3.6, kurşun ve nikel yüzde 3.4 azalış kaydetti. Analistler, enerji krizinin neden olduğu üretim durgunluğu nedeniyle Avrupa'da azalan bakır talebinin bir süre için piyasa duyarlılığını domine edebileceğini belirtti. Peru'da bakırın ulaşım hattını engelleyen protestocu grubun eylemlerini hafifletmesiyle arza yönelik endişelerin azalması bakır fiyatlarını aşağı yönlü etkiledi. Çin'in alüminyum ithalatının gerilemesi alüminyum fiyatlarında düşüşe neden oldu. Geçen haftayı Brent petrol yüzde 5.4 ve New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gaz yüzde 12.1 kayıpla tamamladı.

Tarımda durum karışık

Tarım emtiaları faiz artırımlarıyla düşerken, jeopolitik riskler ve hava sıcaklıklarının artmasıyla yükseldi Dolara olan talebin artması tarım emtiaları üzerinde baskı oluştururken, jeopolitik riskler ve iklim olayları da tarım emtialarını etkiledi. New York Ticaret Borsası'nda işlem gören buğday yüzde 2 arttı. Pamuk yüzde 6.8 ve kakao yüzde 4.5 değer kaybederken, kahve yüzde 2.3 ve şeker yüzde 0.5 değer kazandı. EKONOMİ SERVİSİ/AA