Dünyada basın özgür değil

Merkezi Washington'da bulunan insan hakları kuruluşu Freedom House, dünya genelinde basın özgürlüğü durumunu irdelendiği 'Basın Özgürlüğü 2017' raporunu açıkladı. Raporda 199 ülke, basın özgürlüklerinin durumu açısından 0 (en iyi) ve 100 (en kötü) olmak üzere notlandırıldı.
Rapora göre, dünyada basın özgürlükleri 2016 yılında son 13 yıldaki en düşük seviyeye gerilerken, dünya nüfusunun yalnızca yüzde 13'ünün 'özgür', yüzde 42'sinin 'kısmen özgür',  yüzde 45'nin de 'özgür olmayan' medyaya sahip olduğu belirtildi.
Rapora göre Türkiye, 76 puanla dünyada 163'üncü, Avrupa'da ise 42'inci ve son sırada yer aldı. Listede Türkiye'nin hemen önünde 159 ve 160'ıncı sırayı paylaşan Angola ve Myanmar ile 161 ve 162'inci sırayı paylaşan Çad ve Zimbabve bulunuyor.
Raporda ülkeler ayrıca, basın özgürlüklerinde "özgür", "kısmen özgür" ve "özgür olmayan" kategorilerine göre sınıflandırılırken, Türkiye, 100 üzerinden aldığı 76 puanla 'basını özgür olmayan' ülkeler arasında yer aldı. Ayrıca Türkiye, 2012-2016 yılları arasında notu 20 puan düşerek bu tarih aralığında basın özgürlüğü en çok gerileyen ülke oldu.
En özgür Norveç
Rapora göre basının en özgür olduğu ülke Norveç, en kötü olduğu ülke ise Kuzey Kore olarak gösterildi. Listede, Norveç (8 puan), Hollanda, İsveç (11'er puan), Belçika, Danimarka, Finlandiya (12'şer puan), Lüksemburg (14 puan) ve Andorra, İzlanda ve Liechtenstein (15'er puan) ilk sırada yer alan ülkeler oldu. Kuzey Kore, Türkmenistan (98'er puan), Özbekistan (95 puan), Kırım, Eritre (94'er puan), Küba, Ekvador Ginesi (91'er puan), Azerbaycan, İran, Suriye de (90'ar puan) listenin en son sıralarında yer aldı.
ABD'de basın özgürlüğü düşüşe geçti
Freedom House raporunda ABD 23 puanla 33'üncü sırada yer aldı. ABD basını özgür ülkeler kategorisinde tutulurken, 'Başkan Donald Trump'ın hem başkan adaylığı döneminde hem de başkan olarak göreve başladıktan sonra basını hor gördüğü, medyasının ABD yönetimini, açıklamaları ve eylemlerinden dolayı sorgulama rolünü reddettiği, ülkenin basın özgürlüğü geleneklerine aldırış etmediği' belirtildi.
ABD'de basın özgürlüğünün hala güçlü olduğu ancak düşüş eğilimine girdiği belirtilen raporda, ABD'nin basın özgürlüğü alanında diğer ülkeler açısından bir model ve arzu edilen standart oluşturmaya son vermesinin büyük bir tehlike oluşturacağı uyarısı yapıldı ve 'ABD'deki siyasi liderler medyayı azarladığında diğer ülkelerdeki liderler de bundan cesaret alır. ABD'li liderler demokrasi ve basın özgürlüğü desteklemekten geri adım attığında, başka ülkelerdeki gazeteciler de bunun etkisini duyar' denildi.
ERSAN İLTER / İSTANBUL