Elektrik fena çarpacak
Enerji politikasında dışa bağımlı yanlış politikalar, bu stratejik sahada yapılan özelleştirmeler, bugün ülkemizin ve milletimizin çok ağır faturalara maruz kalmasına neden oluyor. Bu yanlışların bir neticesi olarak elektriğe yapılan fahiş zam, Ocak ayında faturalara kısmen yansıdı, asıl fatura ise Şubat ayında gelecek
02.02.2022 17:27:00
MURAT ÇABAS / ANALİZ HABER
Türkiye yeni yıla girerken, peş peşe gelen zam haberleriyle sarsılmıştı. 1 Ocak 2022 itibarıyla elektrikte kademeli tarifeye geçilmiş ve kademe limiti günlük 5 kWh (kilovat saat), aylık olarak da 150 kWh olarak belirlenmişti. 150 kWh'in altında kalan aboneler için belirlenen zam oranı yüzde 50 iken, bu limiti geçen aboneler için yüzde 127 zam oranı belirlenmişti. Vatandaşlardan gelen yoğun tepkiler üzerine bu limitte değişikliğe gidildi ve 210 kWh'a yükseltildi, fakat bu değişiklik sektör temsilcileri, iş dünyası ve vatandaşlar tarafından yeterli bulunmadı. Şimdi korku ve endişe içinde zammın Ocak ayında kısmen yansıtıldığı, Şubat'ta ise tümüyle yansıtılacağı faturaları bekliyorlar.
Cumhurbaşkanı'ndan 41 liralık müjde!
Dar gelirli 4 kişilik bir ailenin aylık ortalama elektrik tüketimi 230 kWh olarak ifade ediliyor. Elektriğe gelen son zamla birlikte 210 kWh'in altındaki tüketimde birim fiyat 1.37 TL, üstündeki tüketimde ise 2.06 TL'ye yükseldi. Dolayısıyla 210 kWh'lik bölüm için fatura 287.7 TL, kalan 20 kWh'lik bölüm için ise 41.2 TL oluyor. Toplamda 4 kişilik bir ailenin aylık elektrik faturası 328.9 TL'ye çıkıyor. 150 kWh üzerinden aynı hesabı yaptığımızda aylık fatura 370.3 TL tutuyor. Yani Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın müjde olarak bizzat açıkladığı limit değişiminin 4 kişilik bir ailenin faturasında oluşturduğu indirim aylık sadece 41 lira oluyor.
Asıl faturalar Şubat'ta
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Başkanı Bülent Pala, basına yaptığı açıklamada, geçtiğimiz ayki faturalardaki okumaların bir kısmının Aralık ayı okumaları olduğunu belirterek, "Esas Şubat'ta gelecek faturalar daha kabarık olacak. Toptan bir zam yapamadıkları için kademeli tarifeyi getirdiler" dedi. Kademeli tarifede en düşük ücret limitinin günlük 7 kWh'a çıkarılmasını, "İki lambaya daha müsaade ettiler" diye yorumlayan Pala, "Malum bu gelen faturalar Aralık ayından kalma faturalar. Mevcutta 300 liralık bir fatura 450 lirayı buldu. Şubat'ta bu ücret 600 lirayı bulacaktır diye düşünüyorum. Yüzde 100'lük bir artış olacak. Her fatura 3'te bir oranında artacak" dedi. Pala, bu zammın daha önce düşünüldüğünü ama enflasyon rakamının daha da yüksek çıkmaması için Ocak ayına kaydırıldığını belirtiyor. Pala'nın teklifi ise oldukça dikkat çekici: "Şu anda kamuya ait santraller var. Orada elektriği düşük ücretli satıyor. Kilovat saatini 36 kuruştan dağıtım şirketlerine veriyor. Evlerimize ise 80 kuruşa geliyor. Vatandaşa iki katına satılıyor. Devletin elindeki kurulu santrallerin gücü yeterli. O fiyattan verseler vatandaş rahat eder."
İşletmeler de vatandaşlar da dert yanıyor
Vatandaşlar elektrik faturalarını gördükçe büyük bir şok yaşıyor, hatta fenalık geçiriyorlar. Faturalarının 2-3 katına çıktığını belirten vatandaşlar, perişan vaziyette olduklarını, elektrik kullanmaktan korkar vaziyete geldiklerini, ödemekte zorlandıklarını ve zamların acilen geri alınmasını talep ediyorlar. Ticari işletmeler de feryat ediyor. Daha önce 3 bin TL fatura gelen işletmeye şimdi 7-8 bin TL fatura geldiğini söyleyen işletme sahipleri, bunun sürdürülebilir olmadığını belirtiyorlar. Zamların protesto edildiği bir eylemde İzmir Otelciler Odası Başkanı Mehmet Gönen yaptığı açıklamada, "Elektrik dağıtım şirketleri etrafımızı örümcek ağı gibi sardı. Bunun adı zam değil, halkın cebindeki paranın doğrudan doğruya özel şirketlere transferidir. Elektrik, su ve doğalgazın devletleştirilmesini istiyoruz. Cumhurbaşkanının bizi duymasını istiyoruz. Bu zulme son verilsin" dedi. Samsun'un Çarşamba ilçesinde bir lokanta sahibi, bir önceki ay 9 bin lira gelen elektrik faturasının 21 bin 483 lira geldiğini belirterek, bu faturayı ödemek için arabasını satacağını açıkladı ve "Bu zamlar bir an önce geri alınmalıdır. Yoksa ne vatandaş, ne de esnaf kalacak" ifadelerini kullandı. Elektrik zammı tarımsal üretime de darbe vuruyor. Kumluca Ziraat Odası Başkanı Hidayet Kökce, "Dona karşı ısıtma yapıyorsun. Elektrik faturası az gelsin diye bunu yapmama şansın yok. Tarımın yüzde 90'ı elektriğe bağlı. İlaçlama, gübreleme, ısıtma ve sulama tamamen elektriğe bağlı. Mazot fiyatları dolarla birlikte yükselirken, dolarla birlikte inmedi. Gübre de aynı şekilde" dedi.
Türkiye yeni yıla girerken, peş peşe gelen zam haberleriyle sarsılmıştı. 1 Ocak 2022 itibarıyla elektrikte kademeli tarifeye geçilmiş ve kademe limiti günlük 5 kWh (kilovat saat), aylık olarak da 150 kWh olarak belirlenmişti. 150 kWh'in altında kalan aboneler için belirlenen zam oranı yüzde 50 iken, bu limiti geçen aboneler için yüzde 127 zam oranı belirlenmişti. Vatandaşlardan gelen yoğun tepkiler üzerine bu limitte değişikliğe gidildi ve 210 kWh'a yükseltildi, fakat bu değişiklik sektör temsilcileri, iş dünyası ve vatandaşlar tarafından yeterli bulunmadı. Şimdi korku ve endişe içinde zammın Ocak ayında kısmen yansıtıldığı, Şubat'ta ise tümüyle yansıtılacağı faturaları bekliyorlar.
Cumhurbaşkanı'ndan 41 liralık müjde!
Dar gelirli 4 kişilik bir ailenin aylık ortalama elektrik tüketimi 230 kWh olarak ifade ediliyor. Elektriğe gelen son zamla birlikte 210 kWh'in altındaki tüketimde birim fiyat 1.37 TL, üstündeki tüketimde ise 2.06 TL'ye yükseldi. Dolayısıyla 210 kWh'lik bölüm için fatura 287.7 TL, kalan 20 kWh'lik bölüm için ise 41.2 TL oluyor. Toplamda 4 kişilik bir ailenin aylık elektrik faturası 328.9 TL'ye çıkıyor. 150 kWh üzerinden aynı hesabı yaptığımızda aylık fatura 370.3 TL tutuyor. Yani Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın müjde olarak bizzat açıkladığı limit değişiminin 4 kişilik bir ailenin faturasında oluşturduğu indirim aylık sadece 41 lira oluyor.
Asıl faturalar Şubat'ta
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Başkanı Bülent Pala, basına yaptığı açıklamada, geçtiğimiz ayki faturalardaki okumaların bir kısmının Aralık ayı okumaları olduğunu belirterek, "Esas Şubat'ta gelecek faturalar daha kabarık olacak. Toptan bir zam yapamadıkları için kademeli tarifeyi getirdiler" dedi. Kademeli tarifede en düşük ücret limitinin günlük 7 kWh'a çıkarılmasını, "İki lambaya daha müsaade ettiler" diye yorumlayan Pala, "Malum bu gelen faturalar Aralık ayından kalma faturalar. Mevcutta 300 liralık bir fatura 450 lirayı buldu. Şubat'ta bu ücret 600 lirayı bulacaktır diye düşünüyorum. Yüzde 100'lük bir artış olacak. Her fatura 3'te bir oranında artacak" dedi. Pala, bu zammın daha önce düşünüldüğünü ama enflasyon rakamının daha da yüksek çıkmaması için Ocak ayına kaydırıldığını belirtiyor. Pala'nın teklifi ise oldukça dikkat çekici: "Şu anda kamuya ait santraller var. Orada elektriği düşük ücretli satıyor. Kilovat saatini 36 kuruştan dağıtım şirketlerine veriyor. Evlerimize ise 80 kuruşa geliyor. Vatandaşa iki katına satılıyor. Devletin elindeki kurulu santrallerin gücü yeterli. O fiyattan verseler vatandaş rahat eder."
İşletmeler de vatandaşlar da dert yanıyor
Vatandaşlar elektrik faturalarını gördükçe büyük bir şok yaşıyor, hatta fenalık geçiriyorlar. Faturalarının 2-3 katına çıktığını belirten vatandaşlar, perişan vaziyette olduklarını, elektrik kullanmaktan korkar vaziyete geldiklerini, ödemekte zorlandıklarını ve zamların acilen geri alınmasını talep ediyorlar. Ticari işletmeler de feryat ediyor. Daha önce 3 bin TL fatura gelen işletmeye şimdi 7-8 bin TL fatura geldiğini söyleyen işletme sahipleri, bunun sürdürülebilir olmadığını belirtiyorlar. Zamların protesto edildiği bir eylemde İzmir Otelciler Odası Başkanı Mehmet Gönen yaptığı açıklamada, "Elektrik dağıtım şirketleri etrafımızı örümcek ağı gibi sardı. Bunun adı zam değil, halkın cebindeki paranın doğrudan doğruya özel şirketlere transferidir. Elektrik, su ve doğalgazın devletleştirilmesini istiyoruz. Cumhurbaşkanının bizi duymasını istiyoruz. Bu zulme son verilsin" dedi. Samsun'un Çarşamba ilçesinde bir lokanta sahibi, bir önceki ay 9 bin lira gelen elektrik faturasının 21 bin 483 lira geldiğini belirterek, bu faturayı ödemek için arabasını satacağını açıkladı ve "Bu zamlar bir an önce geri alınmalıdır. Yoksa ne vatandaş, ne de esnaf kalacak" ifadelerini kullandı. Elektrik zammı tarımsal üretime de darbe vuruyor. Kumluca Ziraat Odası Başkanı Hidayet Kökce, "Dona karşı ısıtma yapıyorsun. Elektrik faturası az gelsin diye bunu yapmama şansın yok. Tarımın yüzde 90'ı elektriğe bağlı. İlaçlama, gübreleme, ısıtma ve sulama tamamen elektriğe bağlı. Mazot fiyatları dolarla birlikte yükselirken, dolarla birlikte inmedi. Gübre de aynı şekilde" dedi.