Elektrikli araç sektöründe küresel liderler

Elektrikli araçlar (EV'ler), sürdürülebilirlik hedefleri ve artan çevresel bilinçle birlikte otomotiv endüstrisinin geleceğini şekillendiriyor.

Dünya genelinde hükümet teşvikleri, batarya teknolojilerindeki ilerlemeler ve şarj altyapısının gelişmesiyle birlikte elektrikli araçların üretimi ve satışları hızla artıyor. Bu alanda öne çıkan ülkeler, büyük yatırım ve stratejik adımlarla küresel pazara yön veriyor.

ÇİN: TARTIŞMASIZ KÜRESEL LİDER

Çin, elektrikli araç üretiminde ve satışında açık ara küresel lider konumundadır. 2024 itibarıyla dünya genelindeki toplam elektrikli araç parkının %54'üne ev sahipliği yapmaktadır. Üretim kapasitesi açısından da pazara hakim olan Çin, 2022 yılında küresel EV üretiminin yaklaşık %64'ünü gerçekleştirmiştir.

• Üretim Kapasitesi: Çin, batarya üretiminde de dünya lideridir. Küresel lityum pil pazarının %60'ından fazlasını Çinli şirketler kontrol etmektedir. Bu durum, Çin'in kendi elektrikli araç üretimini güçlü bir şekilde desteklemesini sağlamaktadır. BYD gibi dev üreticiler, hem batarya hem de araç üretiminde entegre bir yapıya sahiptir.

• Satışlar: 2024 yılında küresel elektrikli araç satışlarının yaklaşık 17 milyona ulaşması beklenirken, bu satışların %56'sından fazlasının Çin'de gerçekleştiği tahmin edilmektedir. Çin'in iç pazarındaki talep, hükümetin teşvikleri ve genişleyen model yelpazesi bu liderliği pekiştirmektedir.

AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ: YÜKSELEN PAZAR

Avrupa, elektrikli araç dönüşümünde önemli adımlar atan ve hızla büyüyen bir pazardır. Özellikle Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık, hem üretim hem de satışlar açısından öne çıkmaktadır.

• Üretim Kapasitesi: Almanya, lüks segment elektrikli araç üretiminde Audi, BMW ve Mercedes-Benz gibi markalarıyla önemli bir yere sahiptir. Avrupa genelinde, İsveç, Polonya ve Macaristan gibi ülkelerde de batarya üretim kapasiteleri artırılmaktadır. Ancak Avrupa, 2025 gibi yakın bir tarihte otomobil parçaları ve batarya hücrelerinde net ithalatçı konumuna gelebilir.

• Satışlar: 2024 yılında Avrupa Birliği, küresel elektrikli araç parkının yaklaşık %19'unu oluşturmuştur. 2025 yılı Nisan ayı verilerine göre Avrupa'da en çok elektrikli otomobil satan ülkeler arasında Almanya (45.535 satış), Fransa (25.542 satış) ve Birleşik Krallık (24.558 satış) yer almaktadır. Yılın ilk dört ayında ise Almanya (158.503), Birleşik Krallık (144.749) ve Fransa (100.061) liderliği sürdürmektedir.

ABD: ŞARJ ALTYAPISI VE TEKNOLOJİ ODAKLI BÜYÜME

ABD, Tesla gibi öncü markaların etkisiyle elektrikli araç pazarında önemli bir oyuncudur. Hükümetin şarj altyapısı yatırımları ve batarya teknolojisindeki gelişmeler, pazarın büyümesini desteklemektedir.

• Üretim Kapasitesi: Tesla, küresel lider konumunu sürdürürken, Ford ve General Motors gibi geleneksel üreticiler de elektrikli araç üretimine büyük yatırımlar yapmaktadır. ABD'de yerel üretimi teşvik eden politikalar, ülke içindeki üretim kapasitesini artırmayı hedeflemektedir.

• Satışlar: 2024 yılında ABD, küresel elektrikli araç parkının yaklaşık %12'sini oluşturmuştur. Elektrikli otomobil satışları yıllık bazda yaklaşık %10 artarak, satılan her on otomobilden birinin elektrikli olmasını sağlamıştır. Tesla Model Y ve Model 3, ABD pazarında en çok satan elektrikli modeller arasında yer almaktadır.

DİĞER ÖNEMLİ ÜLKELER VE PAZAR DİNAMİKLERİ

• Norveç: Elektrikli araç penetrasyonu (toplam araç satışları içindeki oranı) açısından dünya lideridir. 2024'te elektrikli araçların toplam satışlardaki oranı %86'yı aşmıştır. Bu durum, Norveç'in uyguladığı agresif vergi teşvikleri ve elektrikli araç kullanımını yaygınlaştıran politikalar sayesinde gerçekleşmiştir.

• Güney Kore ve Japonya: Bu ülkeler, elektrikli araç teknolojileri ve batarya üretimi konusunda önemli Ar-Ge çalışmaları yürütmekte ve küresel tedarik zincirinde kilit rol oynamaktadır. Hyundai ve Kia gibi markalar, dünya genelinde elektrikli araç satışlarını artırmaktadır.

• Türkiye: Elektrikli araç pazarında son dönemde önemli bir yükseliş kaydetmiştir. Yerli üretim Togg'un piyasaya sürülmesi ve küresel markaların ilgisiyle birlikte Türkiye, 2025 Nisan ayında Avrupa'da en çok elektrikli otomobil satan dördüncü ülke konumuna gelmiştir (13.191 satış). Yılın ilk dört ayında ise 42.290 adet satışla Avrupa'da beşinci sıradadır. BYD gibi Çinli üreticilerin Türkiye'ye fabrika yatırımı yapma planları, ülkenin üretim kapasitesini artırma potansiyelini göstermektedir.

Küresel elektrikli araç pazarı, Çin'in dominant liderliğinde, Avrupa ve ABD'nin güçlü rekabetiyle büyümeye devam etmektedir. Batarya teknolojilerindeki gelişmeler, şarj altyapısının genişlemesi ve hükümet teşvikleri, bu büyümenin anahtar faktörleridir.

Kısa vadede bazı pazarlarda satış hedeflerinde ertelemeler yaşansa da, uzun vadede elektrikli araçların küresel otomobil filosundaki payının artacağı ve sektörün sürdürülebilir bir geleceğe doğru ilerleyeceği öngörülmektedir.