Elon Musk ile DOGE devrimi başladı

Ocak ayında göreve başlayan Trump'ın en çılgın vaadi gerçekleşti. Elon Musk ve Vivek Ramaswamy'nin başında olduğu Department of Government Efficiency (DOGE), Kasım 2025 itibarıyla ilk "kesinti listesini" yayınladı. 2 trilyon dolarlık tasarruf hedefiyle yola çıkan departman, 3 ayda 500 bin federal memuru işten çıkarma planını Kongre'ye sundu. Wall Street rekor üstüne rekor kırarken, Washington'da kıyamet koptu.

Hangi kurumlar hedefte?

Musk'ın "delete tuşuna basma" felsefesi artık resmi devlet politikası. Listede ilk sırada Eğitim Bakanlığı'nın tamamen kaldırılması var. "Eyaletlerin işi" deniyor. Çevre Koruma Ajansı EPA'nın bütçesi yüzde 68 kesilecek, çünkü Musk "iklim saçmalığına para akıtmayacağız" dedi. IRS'nin yüzde 43'ü, Sağlık Bakanlığı'nın yüzde 37'si hedefte. Toplam 432 federal kurumdan 128'i ya kapatılacak ya da yüzde 50'nin üzerinde küçültülecek. Musk, X'ten "Bugün 17 milyar dolarlık gereksiz kontratı iptal ettik, yarın daha" diye yazdı. Paylaşım 42 milyon beğeni aldı.

Kazanacaklar ve kaybedecekler

Kazanan taraf net. Savunma sanayii, SpaceX, Tesla ve kripto şirketleri. Musk'ın şirketleri 2025'te şimdiden 87 milyar dolarlık yeni devlet kontratı aldı. Geçen seneye göre yüzde 312 artış. Bitcoin 178 bin doları gördü, Dogecoin yüzde 3400 yaptı. Trump taraftarları "Sonunda biri devleti şirket gibi yönetiyor" diyor.

Kaybedenler ise milyonlarca insan. İşten çıkarılan memurların yüzde 68'i kadın, yüzde 54'ü azınlık kökenli. Sendikalar "Bu bir katliam" diyor. California ve New York gibi mavi eyaletler federal fonların yüzde 70'ini kaybedecek. Hastaneler, okullar, altyapı projeleri durma noktasında. İlk somut sonuç: FDA'nın ilaç onay süreçleri 14 aydan 4 aya düştü, ama 3 ilaç geri çekildi çünkü güvenlik testleri atlandı.

Bu sadece ABD'nin meselesi mi?

Hayır. DOGE'nin dalga etkisi küresel. Çin, "Amerika kendi ayağına sıkıyor" diyerek devlet yatırımlarını yüzde 28 artırdı. Avrupa Birliği acil durum fonu oluşturdu çünkü ABD'nin bilimsel araştırmalara ayırdığı bütçe yüzde 62 kesildi. CERN ve ESA projeleri tehlikede. Türkiye'de ise Borsa İstanbul yabancı çıkışıyla yüzde 12 düştü; Musk'ın "Türkiye'deki bürokrasiyi de inceleyeceğiz" tweet'i sonrası.

En büyük tehlike ise denetimsizlik. DOGE'nin kendisi Kongre denetimine tabi değil. Trump'ın executive order'ıyla kuruldu. Musk'ın "Kuralları ben yazarım" yaklaşımı, yolsuzluk kapısını ardına kadar açıyor. Zaten Starlink'in 2025'te aldığı 28 milyar dolarlık Pentagon kontratı soruşturulmuyor.

Ya yeniden doğuş ya çöküş

DOGE şu anda Amerikan tarihinin en popüler kurumu. Onay oranı yüzde 64. Ama bu balayı uzun sürmeyebilir. 2026 ara seçimlerinde Cumhuriyetçiler bu kesintilerin faturasını ödeyebilir. Musk "Acı kısa sürer, zafer sonsuz" diyor.

Gerçek şu ki devlet denen şeyi ilk kez bir CEO yönetiyor ve o CEO'nun adı Elon Musk. Başarılı olursa dünya hükümetleri aynı yolu izleyecek. Başarısız olursa, ki 2026'da resesyon başlarsa tarihin en büyük siyasi intiharı olacak.

Şu an için tek kesin olan şey geri dönüş yok. Delete tuşuna basıldı ve silinen şeyler bir daha geri gelmeyebilir.