Enflasyonun ateşi düşecek gibi değil

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) eylül ayı enflasyon verilerini açıkladı. TÜİK verilerine göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) eylülde aylık bazda yüzde 4.75, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 3.4 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 61.53, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 47.44 oldu. Verilere göre, eylülde 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 55.3, yurt içi üretici fiyatları yüzde 65.55 arttı. Tüketici enflasyonu böylece bu yılın en yüksek seviyesine çıkarken, harcama gruplarının geneline yayılan fiyat artışları görüldü. TÜİK verilerine göre çekirdek enflasyon ise yüzde 67'yi aştı. Bu bağlamda işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 5.06, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 67.22 olarak gerçekleşti. Son altı yıldır tek haneli seviyelere inmeyen enflasyon, geçtiğimiz yılın Ekim ayında yüzde 85,51 ile Ak Parti iktidarında geçen 21 senede en yüksek seviyesine ulaşmıştı.

En yüksek artış eğitimde

Ana harcama grupları itibarıyla TÜFE'de en çok artış yüzde 30.27 ile eğitimde görüldü. Alkollü içecekler ve tütünde yüzde 10.03, konutta yüzde 5.76, ev eşyasında yüzde 5.22, eğlence ve kültürde yüzde 4.66, ulaştırmada yüzde 4.35, lokanta ve otellerde yüzde 4.15, haberleşmede yüzde 3.57, sağlıkta yüzde 3.39, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 3.32, giyim ve ayakkabıda yüzde 2.59 artış gerçekleşti. Yıllık bazda bakıldığında en yüksek artış yüzde 92.48 ile lokanta ve oteller grubunda meydana geldi. Onu yüzde 80.96 artışla eğitim, yüzde 79.79 ile sağlık, yüzde 76.06 ile ulaştırma, yüzde 75.14 ile gıda ve alkolsüz içeekler, yüzde 67.16 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 63.75 ile ev eşyası, yüzde 55.43 ile eğlence ve kültür, yüzde 46.59 ile haberleşme, yüzde 32.54 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 20.16 ile konut izledi. TÜFE'de kapsanan 143 temel başlıktan 128'inde fiyat artışı, 11'inde düşüş gerçekleşirken, 4'ünde değişim olmadı.

Dar gelirlinin hali yaman!

Yıllık yüzde 75'i aşan gıda enflasyonu, zaten ay sonunu zor getiren dar gelirlinin yaşam koşullarının daha da zorlaşacağını ortaya koyuyor. Emeklinini durumu ise tam anlamıyla içler acısı. Temmuz ayı başında emekliye yapılan yüzde 25 oranında zam, TÜİK verilerine göre 3 ayda yerleyeksan oldu. Üç aylık enflasyon yüzde 25.10 seviyesine baliğ olmuş durumda. Açıklanan resmi enflasyon oranları ekim ayında emekli aylıklarına seyyanen artış yapılması beklentilerini de artırdı.

ENAG'a göre yıllık enflasyon yüzde 130

Bağımsız Enflasyon Araştırma Grubu'nun (ENAG) enflasyon verileri ise, bir kez daha TÜİK'in açıkladığı rakamlardan çok farklı çıktı. ENAG verilerine göre enflasyon eylül ayında aylık yüzde 6.24 artarken, yıllık enflasyon yüzde 130.13 oldu. TÜİK'in açıkladığı yıllık enflasyon oranıyla ENAG'ın açıkladığı enflasyon oranı arasında iki kattan fazla fark olması dikkat çekti. ENAG'ın güncel enflasyon bültenine göre, TÜİK alt grupları gösterge olarak alındığında aylık fiyat artışında yüzde 11.05 eğlence ve kültür sektörü başı çekti. Onu yüzde 9.18 ile ev eşyası takip etti. Madde bazında ise Eylül ayında en yüksek fiyat artışı yüzde 22.24 ile badana ve boya sektöründe görüldü. Salça fiyatlarındaki artış ise yüzde 17.29 ile ikinci sırada yer aldı.