Eskimeyen sohbetler

"Nefis terbiyesi"

Kader-i ilahinin tecellisinde, rıza göstermeyip Cenab-ı Hakk (cc)'a karşı itirazda bulunmak hem dinin, hem tevhidin, hem tevekkülün ve hem de ihlasın henüz olması gerektiği gibi kalbizimde yer etmediği anlamına gelir. Oysa böyle bir anda müminin kalbinde "nasıl" ve "niçin" gibi sorulara yer yoktur.

Tam aksine o başına gelen bütün bu belalara karşı bir teslimiyet içinde olur. Oysa nefis böyle bir zamanda, Allah'ın takdirine hem karşı gelir hem de itiraz eder. Öyle ise onun düzelmesini arzulayan zararlı yönü kaybolana kadar onunla -nefsiyle- mücadele etsin, savaşsın. Nefsin kötülükleri kat be kattır, iç içedir. Ancak onunla yapılacak mücahede sonunda ve "mutmain olmuş nefis" makamına erişince ancak, faydalı yönü öne çıkar. Nefs-i mutmainne makamında ancak kulun ibadetleri eksiksiz yapması ve günahlardan uzaklaşması mümkün olur. Sen de ancak Mutmainne makamında kulluğunu layıkı ile yerine getirmeye ve bütün kötülüklerden uzaklaşmaya muvaffak olursun. "Mutmainne" makamına ulaşınca o nefse şöyle hitap edilir:

"Ey itminana ermiş olan nefis Rabb'ine dön! O senden razı sen ondan razı olarak" (Fecir: 89-28)

Nefsin Mutmainne makamına ermesi ve zararlı yönü ondan kaybolması ve mahlukata karşı hiçbir ilgisinin kalmaması ile ancak dedesi Hz. İbrahim (as)'la kurulması gereken ünsiyet tamamlanmış olur. Çünkü o, nefsini benliğinden çıkardı, nefsin arzularına karşı geldi de ondan sonra gönül huzuru içinde Nemrut'un hazırladığı ateşe koştu. Yaratılmışların bir çoğu kendisine yardım etmek istediklerinde o şöyle diyordu: Yardımınızı istemiyorum. Zira O'nun benim bu içinde bulunduğun hali biliyor olması bana yardım olarak yeter. Bu şekilde tam manası ile Allah (cc)'a teslimiyet ve tevekkül gösterince ateşe şöyle emredildi: "Ey ateş İbrahim için serin ve selamet ol" (Enbiya 21/69).

Allah'tan gelen bütün bela ve musibetlere karşı sabredenler için, hem dünya hayatında, hem de ahiret hayatında Allah'ın sayılamayacak kadar yardımı vardır. Bu manada Yüce Allah (cc) şöyle buyuruyor: "Ancak sabredenlere mükafatları hesapsız verilecektir" (Zümer: 39/10).

Sıkıntılara sadece O'nun için katlananların halleri Allah (cc)'ın malumudur.

O'nun için olan bir anlık sabrın karşılığı olarak yıllarca Allah'ın lütfunu ve ihsanını görürsünüz. Zaten asıl yiğitlik bir anlık da olsa sabredebilmektir. Bunun için Yüce Allah şöyle buyurur:

"Mutlaka Allah (cc), sabredenlerle beraberdir" (Bakara 2/153).

Allah'ın kulu ile olan bu beraberliği, sıkıntılı anında ona yardım yapmakla ve en zor zamanda onu muzaffer kılmakla olur. Başınıza gelenlere Allah için sabredin ve ayık olun. Gafil olmayın. Ayıkmayı ölümden sonraya bırakmayın.

Zira ölümden sonra ayıkmanın size hiç bir faydası olmaz. Allah'ın huzuruna çıkmadan ayıkın. Sizin hiçbir tesiriniz olmadan ayıkacaksınız ya, ondan önce ayıkın. Pişmanlığın hiç fayda vermeyeceği o mahşer günü gelip çatmadan yaptığınız hatalara pişman olun. Kalplerinizi düzeltin. Zira kalpleriniz düzgün olunca diğer halleriniz de düzelir. Bunun için Nebi (as) şöyle buyuruyor: "İnsanoğlunda bir et parçası var, o düzgün olunca diğer azalar da düzelir, o bozulunca diğer azalar da bozulur. Dikkat edin o kalptir".

Kalbin düzelmesi takva ve Allah (cc)'a tevekkül ile olur. O'na hiçbir şeyi ortak koşmamakla olur. İbadetlerde ihlaslı olmakla olur. Kalbin bozulması da bu saydıklarımın yokluğu ile olur. Kalp tıpkı beden kafesindeki bir kuş, kutudaki bir inci ve hazinenin içinde bulunan değerli bir mal gibidir.

Kıymetli olan kuştur, kafes değildir. İnciye değer verilir, kutuya değil.

Mal önemlidir hazinenin ambarı değil.

Ey Allah'ım! Azalarımızı sana ibadetle meşgul eyle. Kalplerimize senin marifetini yerleştir. Gecemiz ve gündüzümüz yani bütün ömrümüz hep bunlarla meşgul olsun. Bizden önce yaşamış olan salih kullarına bizi de kat. Onları ne ile nasiplendirdiysen bizi de onunla nasiplendir.

Ey insanlar, Arifler gibi sizin de bütün işleriniz Allah (cc) için olsun.

Böylelikle de onlara yardım ettiği gibi size de yardın etsin. Hakk (cc)'ın size yardımcı olmasını arzu ediyorsanız, O'na kulluk yapmakla ve O'ndan gelene sabretmekle meşgul olun. Gerek kendi nefsinize ve gerekse de malınıza veya mülkünüze O'ndan ne gelirse onlara rıza gösterin.

Arifler, hayatlarını zühd içinde yaşadılar. Rızklarını takvadan ayrılmadan ve haramdan korunarak elde ettiler. Bununla yetinmediler, sonra ahiret hayatını kazanmak için uğraştılar. Onun için de onu hak edecek işler yaptılar. Nefislerinin isteklerine asla boyun eğmediler. Sürekli Rablerine kulluk ettiler. Tabii nasihati önce kendi nefislerine yaptılar. Daha sonra başkalarına nasihat yaptılar.