Euro'ya veba muamelesi

RECEP BAHAR / İSTANBUL
Birçok Avrupa Birliği (AB) ülkesi halkı Euro’yu kullanmaktan hoşlanmasa da, ülkelerin yönetimleri Euro’dan çıkmak için gerekli cesarete sahip değil. Ancak İngiltere ve İsveç gibi AB üyesi olup da Euro’ya geçmek yerine kendi para birimlerini kullanmaya devam eden ülkelerin halkları, Euro’yu ülkelerinin ‘geçerli akçesi’ olarak görmek istemiyor.

Pek çok ülke Euro’ya karşı
Danışmanlık şirketi Grant Thornton’un araştırmasına göre, İngilizlerin sadece yüzde 11'i Euro’ya geçmeye taraftar iken, yüzde 85'i buna karşı çıkıyor. Bir başka AB ülkesi olan İsveç'te ise halkın yüzde 69'u Euro'yu ülkelerinin para birimi olarak görmek istemiyor. Her iki ülke de AB üyeliklerine rağmen kendi para birimlerini kullanıyor.
Öte yandan AB üyeliğini iki kez reddeden Norveç'te halkın yüzde 78'i Euro'ya karşı çıkıyor. Bu oran Rusya'da yüzde 77 iken, yine AB üyeliğini halk oylaması ile reddeden İsviçre'de Euro karşıtlığı yüzde 92'ye ulaşıyor. Türkiye'de ise Euro'yu TL'nin yerine para birimi oranı olarak görmek istemeyenlerin yani Euro karşıtlarının oranı araştırmaya göre yüzde 67. Öte yandan halkının Euro karşıtlığından yola çıkan İngiltere Başbakanı Cameron, AB üyeliğini önümüzdeki yıllarda referanduma götüreceğini açıklamıştı.

Almanya - Fransa farklı telden
Ortak para birimi kullanımının geleceğine duyulan güveni ve bakış açısını tespit etmeye yönelik olarak gerçekleştirilen bu araştırmaya göre, Euro birliğinin iki bekçisi olan Almanya ile Fransa arasındaki fikir ayrılıkları artıyor. Bu durum, Euro birliğinin yönü ve amacı konusundaki vizyon eksikliğini ön plana çıkarırken, iki bekçiden Fransa’nın kendi misyonuna yönelik olarak, bir önceki yıla göre güven kaybı yaşadığını gösteriyor. Araştırmada yer alan Alman katılımcıların yüzde 61’i daha derin bir politik entegrasyonu, yüzde 76’sı ise daha derin bir ekonomik entegrasyonu desteklediklerini belirtiyor. Bu oranlar Fransa’da sırasıyla yüzde 35 ve yüzde 69.

Bütünleşmek isteyen de yok
Euro para birimine geçmeyen ya da gerekli ekonomik kriterleri tutturamadığı için geçemeyen kullanmayan Avrupa Birliği üyesi ülkeler, daha ileri bir Avrupa bütünleşmesi fikrine soğuk bakıyor. Euro kullanmayan AB üyesi ülkelerin sadece yüzde 14’ü daha ileri bir politik entegrasyona, yüzde 32’i daha ileri bir ekonomik entegrasyona destek verir durumda. Bu oranlar İngiltere’de daha da düşük; sırası ile yüzde 6 ve yüzde 20.

Prof. Dr. Haydar Baş, 11 yıl önce söylemişti
Bağımsız Türkiye Partisi (BTP) Genel Başkanı Prof. Dr. Haydar Baş, Avrupa Birliği'nin Euro'ya geçtiği 2002 yılı başlarında Berlin'de yaptığı çıklamada, Euro'nun Avrupa Birliği'nin sonu olacağını açıklamıştı. Euro para birimine geçtikten sonra AB ülkelerinin emisyonlarını (para basma) genişletme kabiliyetini kaybettiklerini ifade eden Prof. Dr. Baş, "Bundan sonra Avrupa Birliği her geçen gün daha büyük bir para darlığına girecek” demişti. Son yıllarda para sihirbazı olarak nitelenen Soros ile pekçok iktisatçı Prof. Dr. Baş'ın tespitini, krizden sonra Euro aracı baş aşağı doğru gitmeye başlayınca seslendirmeye başladı.