Facebook Libra Projesi Coin Piyasalarını Nasıl Etkiler?

Son dönemde ekonomi denince en çok kullanılan terimlerin zirvesine yerleşen ve bazı ülkelerce yasaklanması bile gündeme gelen kripto paralar, pek yok yatırımcı tarafından tereddüt konusuyken bir çoğunun da yatırım portföylerine girmeyi başardı. Özellikle sahiplerine kısa süre içerisinde binlerce dolarlık getiri sağlaması ile popülaritesi günden güne yayılan kripto paralar, Bitcoin'in ardından iki binin üzerinde farklı türevinin de ortaya çıkması ile bildiğimiz parayla olan rekabetini bile bir kenara bırakıp, kendi içerisinde amansız bir yarışa başladı.

Bazı ülkelerce kripto paralara uygulanan yaptırımlar ve finans konularında otorite kabul edilen uzmanların kripto paraların geleceğinin olmadığı hakkındaki yorumları son dönemde bu para türüne olan ilginin biraz olsun azalmasına neden olduysa da, endekslere bakıldığında son birkaç aydır düşüş trendinin sona erdiği ve çalkantılı bir döneme girildiği görülüyor. Max Keiser gibi kripto finans uzmanlarına göre bunda teknolojinin ilerlemesinin doğal bir sonucu olarak blockchain kurma ve işletme maliyetlerinin düşeceği beklentisi ile, artık çeşitlenen küresel dijital paralara belki çok kısa süre içinde indirimkodu.com gibi siteler üzerinden dağıtılacak dijital kuponlarla bile erişilebileceği ve demokratikleşerek daha geniş bir tabana yayılacağı beklentisi rol oynuyor.

Ancak yeni gelişmeler kripto paraların yeniden yükselişe geçebileceğinin sinyallerini vermeye başladı. 2 milyar kullanıcısı ile dünyanın en çok ziyaret edilen sosyal medya platformu olan Facebook, Libra Projesi adını verdiği bir girişimle kendi kripto parasını sunmaya hazırlanıyor. Üyelerinin Facebook üzerinden kullanabileceği bu yeni para birimi için Visa ve Mastercard gibi alanının öncü şirketleri ile görüşmeleri sürdürüyor.

Wall Street Journal tarafından yapılan habere göre, Facebook çıkaracağı kripto para için Bitcoin'de olduğu gibi fiyat dalgalanmaları yaşamaması için 1 milyar dolarlık yatırımla bir dolar rezervi ayıracak. Facebook'un kripto parasının arkasında böylesine finansal bir kuvvet olması, Bitcoin uzmanı Max Keiser'e göre Ripple (XRP) ve diğer kripto paralara olan ihtiyacın ortadan kalkmasına ve Bitcoin haricindekilerin piyasalardan silinmesine neden olabilir.

Facebook'un geliştirdiği kripto para ile kullanıcılar sadece Facebook üzerinde değil, diğer internet sitelerinde de ödeme yapabilecek. Bunun yanı sıra yine bir Facebook şirketi olan Whatsapp kullanıcıları da, Facebook'un kripto parası olan Libra sayesinde birbirleriyle direkt kripto para alışverişinde bulunabilecek. Bloomberg tarafından yapılan habere göre, Facebook kripto parasının piyasalarda 2019 yılının dördüncü çeyreğinden itibaren işlem görmeye başlaması hedefleniyor.

Bu durum, kripto paraların bildiğimiz parasal sistemin sonunu getireceğine dair dedikoduların da yeniden alevlenmesine neden oldu. Bitcoin, Ethereum ya da diğer kripto paralar gibi işlem hacmine göre değeri spekülatif şekilde belirlenen paralar yerine, finansal desteği sayesinde alıcılarına daha cömert bir garanti sunan Facebook kripto parası, bu gücü sayesinde ülkelerin para birimleri üzerinde daha kullanıma girmeden büyük bir korkuya neden oldu.

Bitcoin'e uygulanan yaptırımlar Facebook'a da uygulanır mı ya da Libra'ya karşı Çin, Hindistan ve Rusya nasıl bir tavır takınır bilinmez, ama kişisel verilerin gizliliği konusunda verdiği açıklarla kullanıcılarının güvenini büyük oranda kaybeden dev sosyal medya platformunun, parasal araçlarda kullanıcı güvenini ne derecede sağlayabileceği de ayrı bir merak konusu.

Geçtiğimiz ay Kişisel Verileri Koruma Kurulu, bazı üçüncü uygulamaların, kullanıcı fotoğraflarına erişimine izin verilmesinde veri ihlali tespit etmesi üzerine söz konusu durumu bildirmeyen ve gerekli teknik önlemleri almayan Facebook'a 1 milyon 650 bin lira idari para cezası vermişti. Kurul, internet üzerinden Facebook Mühendislik Direktörü Tomer Bar'ın, kullanıcı fotoğraflarına erişmek için üçüncü taraf uygulamalara izin veren bir API hatasının keşfedildiğini açıklaması üzerine, veri ihlalinin bulunup bulunmadığı yönünde resmi inceleme başlatmıştı. İnceleme sonucunda, hatanın 13-25 Eylül 2018 tarihleri arasındaki 12 gün boyunca gerçekleştiğini belirleyen Kurul, hataya zamanında müdahale edilmediğini, bu konuda teknik ve idari tedbirlerin alınmasında eksikliklerin yaşandığını tespit etmişti.

Kişisel verilerin korunmasında hata yapabilen Facebook, kripto para hesaplarının korunmasında da aynı ihmalleri tekrarlayabilir mi? Yoksa 1 milyar dolarlık yatırımının bir ihmal yüzünden çöp olmasını istemeyeceği için çok daha sağlam tedbirler alır mı? Tüm tedbirlere ve dev yatırımlara karşın, insanlar bu yeni kripto paraya ilgi gösterir mi? Bu soruların cevabı, 2019 yılı sonuna doğru alınacak gibi duruyor.