Faiz 311 milyar lirayı yuttu

MUSTAFA HAYRİ BAŞ/İSTANBUL

Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2022 yılının Aralık ayı ile Ocak-Aralık dönemine ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı. Merkezi yönetim bütçe giderleri Aralık 2022'de 373 milyar 816 milyon, bütçe gelirleri ise 255 milyar 199 milyon liraya çıktı. Bütçe Aralık ayında 118.6 milyar lira açık verdi.

2022 açığı 139 milyar lira

Merkezi yönetim bütçe giderleri 2021 yılında 1 trilyon 603 milyar 545 milyon lira iken 2022'de yüzde 83.4 artışla 2 trilyon 941 milyar 420 milyon liraya yükseldi. Merkezi yönetim bütçesi, Ocak-Aralık 2021 döneminde 201 milyar 507 milyon lira açık verirken 2022 yılının aynı döneminde 139 milyar 65 milyon lira açık verdi.

Personel giderleri katlandı

Personel giderleri, söz konusu dönemde, yüzde 77.7 artışla 615 milyar 278 milyon lira olurken personel giderleri için bütçede öngörülen 613 milyar 641 milyon lira ödeneğin yüzde 100.3'ü kullanıldı. Geçen yıl cari transferler 1 trilyon 126 milyar 152 milyon lirayı buldu. Ayrıca 2022'de faiz giderleri 2021'e göre yüzde 71.9 yükselerek 310 milyar 903 milyon liraya çıktı. Buna mukabil merkezi yönetim bütçe gelirleri 2022'de yüzde 99.9 artışla 2 trilyon 802 milyar 355 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirleri tahsilatı, söz konusu dönemde yüzde 102 artarak 2 trilyon 353 milyar 286 milyon lirayı buldu.

İşte en çok artan vergi türü

Vergi türleri itibarıyla 2022'de 2021'e göre, gelir vergisi yüzde 62.3, kurumlar vergisi yüzde 185.1, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 41.9, özel tüketim vergisi yüzde 104.4, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 77.5, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 121.1, damga vergisi yüzde 48.7, harçlar yüzde 82.1 ve diğer vergi gelirleri yüzde 88.6 artış gösterdi. Kurumlar vergisi artışta ilk sırada yer aldı.

Dolaylı vergilerin payı yüzde 42'ye indi

Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, İstanbul'da Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde düzenlediği basın toplantısında, 2002 yılında faizin bütçe içerisindeki payının yüzde 43 olduğuna işaret ederek, "2022 başlangıç bütçesinde yüzde 13.7 olarak öngörülen faiz giderlerinin bütçe içindeki payını yüzde 10.6'ya düşürdük" dedi. Dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payını yüzde 42'ye düşürdüklerini savunan Nebati, "Geçtiğimiz yıl 1.1 milyon mükellefi analiz ve incelemeye tabi tuttuk" ifadesini kullandı. 2022'de kişi başına gelirin 10 bin dolar seviyesini aşacağını, 2023 yılında da daha da yükselerek 12 bin doların üzerine çıkacağını öngördüklerini söyleyen Nebati, "Borsa İstanbul, 2022 yılında dolar bazında yüzde 111 ile en yüksek getiriyi sağladı" şeklinde konuştu.