logo
28 MART 2024

Güçlü devlet nasıl olacak?

20.12.2005 00:00:00
Liberal ekonomilerde devlet daha küçültülmeli anlayışı hâkimdir. Batılı ekonomiler bu anlayıştan dolayı devleti küçültme yoluna gitmişlerdir. Kapitalizm, ekonominin kendi kendine dengeye ulaşacağını ve bundan dolayı devletin ekonomiye müdahil olmaması gerektiğini savunur. Kapitalist ekonomilerde olabildiğince küçültülen devletten boşalan yeri birkaç varlıklı aile doldurmuştur. Birkaç varlıklı ailenin ekonomilerde devlet kadar etkin olması, nedense Batılı ekonomistleri hiç rahatsız etmemiştir. Peki, devletin ekonomideki rolü ne olmalıdır? Sorusu burada asıl cevaplanması gereken sorudur. Bu soruyu cevapladığımızda mevcut hükümet ve bundan önceki hükümetlerin devletin işlevini tam olarak yerine getirmesine engel olduklarını da hep beraber görmüş olacağız.Bu soruya klasik iktisat anlayışına göre cevap vermeye kalkarsanız varacağınız nokta yine büyük problemler yaşayan bir devlet ve sorunlu bir ekonomi olacaktır. Ben bu soruya "Milli Ekonomi Modeli" (MEM) kitabı çerçevesinde cevap vereceğim. Bildiğiniz gibi Milli Ekonomi Modeli BTP Genel Başkanı Prof. Dr. Haydar Baş'ın ortaya koyduğu yepyeni bir anlayış. Geçtiğimiz günlerde yabancı ve yerli çok sayıda bilim adamının da katılımıyla Milli Ekonomi Modeli kongresi yapıldı. Milli Ekonomi Modeline göre devlet Kapitalist anlayışların aksine ekonominin içerisinde olabildiğince var olmalıdır.Devletin ekonomideki rolünü Milli ekonomi modeli kitabının müellifi Prof. Dr. Haydar Baş şu şekilde ifade etmektedir;"Devlet üretimle tüketim arasındaki açığı kapatmalıdır.Büyüyen ekonomilerde üretimle tüketim arasında mutlaka bir açık olacaktır. Bu açığa devlet müdahale etmezse ekonominin kendi kendine dengeye gelmesi mümkün değildir. MEM söz konusu açığı sosyal devlet projesiyle kapatmaktadır."Devlet piyasaları düzenlemelidir.Büyük sermaye gruplarının insafına bırakılan ekonomilerde tekelleşme gibi oluşumlar kaçınılmazdır. Devlet piyasalarda herkese hayat şansı verecek şartları oluşturarak bir hakem gibi davranmalıdır. "Devlet ülkenin yeraltı ve yerüstü kaynaklarını milletin hizmetine açmalıMilli ekonomi modelinde bu konuda uygulanacak model devlet millet ortaklığı olarak tarif edilmektedir."Devlet yatırım ve üretim için gerekli olan finansmanı maliyetsiz olarak halkına sağlamalıHem üretimin önünü açacak hem de maliyetleri düşürecek olan bu adım vatandaşlar arasında fırsat eşitliğini de sağlayacaktır."İçeride ve dışarıda sosyal devlet ve para politikalarıyla kendi üreticisine pazar oluşturmalı. "Devlet piyasalarda bizzat alıcı olmalıdır. Özellikle stratejik sektörlerde ( silah ve uçak sanayi gibi) devlet alıcı olarak var olmalıdır. Yerli üreticinin yabancılarla rekabet edebilmesi ancak bu şekilde mümkün olabilecektir."Devlet ileri teknoloji ve yüksek sermaye gerektiren sahalarda üretici olmalıdır.  Özellikle hammadde üretimi ve altyapı desteği sağlayan sektörlerde devletin üretici olarak piyasalarda bulunması tekelleşmeyi önleyeceği gibi özel sektörün tek başına yapamayacağı büyük yatırımlarında yapılması sağlanacaktır."Devlet yerli sanayi korumak amacıyla her türlü anti damping uygulamalarını ve gümrük ayarlamalarını yapmalıdır."Devlet yerli sanayinin ihracat yapabilmesi ve rekabet edebilmesi için teşvik sağlamalıdır."Devlet kendi topraklarında kendi parasının dolaşımını sağlayarak yabancı paraların dolaşımını kontrol altına almalıdır.Dikkat ederseniz MEM'nin devletin görevleri olarak öngördüğü yukarıdaki hususların hiçbirisi günümüz hükümetleri tarafından uygulanmamaktadır. Devlet, hükümetlerce eli kolu bağlanıp güçsüz bırakıldığından işlevselliğini ve etkinliğini neredeyse tamamen kaybetmiştir.Milli ekonomi modelini dışında hiçbir model devlete sahip olması gereken gücü ve görevi vermemektedir. MEM Kapitalizmi tamamen reddettiğinden kapitalizmden etkilenmek şöyle dursun uygulanmaya başladığından Kapitalizmi ortadan kaldıracaktır. Milli ekonomi modeli güçlü devlet, güçlü millet demektir. Milli ekonomi modeli bunu başarabilecek tek model olarak karşımızda durmaktadır.
 
Orhan Dede / diğer yazıları
Yargıtay'da bilek güreşi sürüyor
9. turda da başkan seçilemedi
BDDK savcılığa yazı gönderdi
Seçil Erzan'ın telefonu incelenecek
Sevgi evinde şüpheli ölüm
Bebek yatağında ölü bulundu
'Rusya sadece Ruslarındır' akımına Putin'den tepki
'Ülkede 190 etnik grup var'
Saray'dan Mehmet Şimşek açıklaması
'İtibar etmeyiniz'
Terör saldırısında ölü sayısı arttı
Hayatını kaybedenler 143'e yükseldi
Bağımsız aday olan eski CHP'li başkana seslendi
'Son kez uyarıyorum!'
Kılıçdaroğlu sonunda patladı
'Bilal'e anlatır gibi son kez anlatıyorum'
"Ligden çekilmek için sponsorlarımızla görüştük"
Koç: Bize ceza verirlerse vebalini öderler
Bahçeli'den yerel seçim öncesi mesaj
'Riskli ve tehlikelerle dolu'
Erdoğan'a 'beka sorunu' göndermesi
'Perdelik kumaştan kefen giyen 7 zibidi'
"İstanbul’u yapay zeka devriminin gözbebeği yapacağız"
BTP İBB adayı Cihan Erdoğanyılmaz
Diyarbakır mitinginde İstanbul mesajı verdi
'CHP'yi, utanmadan Kürt kardeşlerimize...'
Beklenen açıklama geldi
Kadir İnanır'dan iyi haber
Trabzon'da su şebekesi çalışmasında göçük
3 işçi hayatını kaybetti
Yargıtay'da bilek güreşi sürüyor
9. turda da başkan seçilemedi
BDDK savcılığa yazı gönderdi
Seçil Erzan'ın telefonu incelenecek
Sevgi evinde şüpheli ölüm
Bebek yatağında ölü bulundu
'Rusya sadece Ruslarındır' akımına Putin'den tepki
'Ülkede 190 etnik grup var'
Saray'dan Mehmet Şimşek açıklaması
'İtibar etmeyiniz'
Terör saldırısında ölü sayısı arttı
Hayatını kaybedenler 143'e yükseldi
Bağımsız aday olan eski CHP'li başkana seslendi
'Son kez uyarıyorum!'
Kılıçdaroğlu sonunda patladı
'Bilal'e anlatır gibi son kez anlatıyorum'
"Ligden çekilmek için sponsorlarımızla görüştük"
Koç: Bize ceza verirlerse vebalini öderler
Bahçeli'den yerel seçim öncesi mesaj
'Riskli ve tehlikelerle dolu'
Erdoğan'a 'beka sorunu' göndermesi
'Perdelik kumaştan kefen giyen 7 zibidi'
"İstanbul’u yapay zeka devriminin gözbebeği yapacağız"
BTP İBB adayı Cihan Erdoğanyılmaz
Diyarbakır mitinginde İstanbul mesajı verdi
'CHP'yi, utanmadan Kürt kardeşlerimize...'
Beklenen açıklama geldi
Kadir İnanır'dan iyi haber
Trabzon'da su şebekesi çalışmasında göçük
3 işçi hayatını kaybetti
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2024

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.