logo
11 TEMMUZ 2025

Gümüşhane'nin 142 yıllık 'Sarı Mektebi'

Türkiye'de adını değerli bir madenden alan tek şehir olan Gümüşhane'nin eski yerleşim yeri olan tarihi Süleymaniye Mahallesinde bulunan 142 yıllık okulda restorasyon çalışmaları devam ediyor

06.09.2021 10:36:00
Gümüşhane'nin 142 yıllık 'Sarı Mektebi'
Gümüşhane'nin 142 yıllık 'Sarı Mektebi'
Türkiye'de adını değerli bir madenden alan tek şehir olan Gümüşhane'nin eski yerleşim yeri olan tarihi Süleymaniye Mahallesinde bulunan 142 yıllık okulda restorasyon çalışmaları devam ediyor.

Osmanlı döneminde değerli madenlerin çıkarılması nedeniyle hem darphanenin kurulduğu hem de vatandaşlarının vergi ve askerlikten muaf olduğu Gümüşhane'nin eski yerleşim yeri olan Süleymaniye Mahallesindeki tarihi eserler birer birer ayağa kaldırılıyor.

Tarihten kalma hanlar, hamamlar, köprüler, cami ve kiliselerin bulunduğu bölgede bilinen bin 500 tarihi eserden günümüze ulaşan 100 kadarı ayakta kalma mücadelesi veriyor.

Üç medeniyetin bir arada kardeşçe yüzyıllarca yaşadığı hoşgörü yerleşimi olan bölgede cami ile kilise yanyana bulunuyor. Uzmanlar bölgenin tarihi dokusuna uygun olarak restore edilmesi halinde buranın Şirince ve Cumalıkızık gibi tarihi Osmanlı kasabası görünümüne kavuşabileceğini vurguluyor.

Mahallede son olarak Sarı Mektep olarak bilinen 142 yıllık tarihi binanın restorasyonuna başlandı. İl Özel İdaresi tarafından ihalesi gerçekleştirilen tarihi okulun projesi ise tarihi mahallede doğup çocukluğunu burada geçiren ve Türkiye'nin önemli mimarlarından birisi olarak ülke genelinde birçok restorasyon işine imza atan Yüksek Mimar Burak Dolu hazırladı.

Proje müellifi olarak restorasyon çalışmalarının başındaki isim olan Dolu, 3 medeniyetin bir arada yaşadığı hoşgörü kenti Süleymaniye Mahallesinde bulunan tarihi okulun yıkılmak üzereyken yeniden ayağa kaldırılarak hafıza merkezi yapılacağını söyledi.

'1875'te inşaatı başladı 1879'da tamamlandı ve eğitime başladı'



Yıllardır Süleymaniye'nin kültürel ve doğal mirasının korunması üzerine çalıştıklarını belirten Dolu, 'Çocukluğum buralarda geçti. Bu vesileyle muhtemelen mimar oldum ve sonra da restorasyon uzmanı oldum. Şuanda çalıştığımız alan Sarı Mektep. 1875'te inşaatı başladı 1879'da tamamlandı ve eğitime başladı. Savaş dönemleri ve 1918'den sonra eğitime ara verildi ve şehrin aşağı taşınması sürecinde bütün eski Gümüşhane'deki tarihi yapılar sökülerek yeni Gümüşhane kuruldu. Bu yapıda bundan ne yazık ki nasibini aldı. Yapının ahşap elemanları başta olmak üzere söküldü ve aşağı şehre taşındı' dedi.

'Gümüşhane diğer 42 maden şehrine madenci yetiştirmiş bir şehir'

Tarihi Süleymaniye Mahallesinde kurulan Gümüşhane'nin isminden mütevellit gümüş madenleri ve diğer madenler sebebiyle kurulduğunu kaydeden Dolu, 'Gümüşhane, adını değerli madenlerden olan tek şehir. Madenci şehirlerinin başı diyebiliriz. Gümüşhane'de darphane vardı. Çünkü altın ve gümüş üretimi Osmanlı'dan öncesinden başlar ve Osmanlı'nın en önemli maden şehirlerinden biri olur. O dönemde diğer 42 maden şehrine madenci yetiştirmiş bir şehir. Dolayısıyla Osmanlı döneminde özellikle 1800'lere kadar çok zengin bir şehir. Vergi, askerlik muafiyetleri var. Büyük bir nüfus çekmiş. Dolayısıyla eğitim, kültür, ticaret, sosyal konularda da çok ileri bir şehir' diye konuştu.

'Kamulaştırma, 2-3 yıllık bir proje sürecinin ardından restorasyon başladı'

Restorasyonu başlayan Sarı Mektep'in eski Gümüşhane'deki birçok yapıda olduğu gibi hazine tarafından Cumhuriyet döneminde şahıslara satıldığını hatırlatan Dolu, 'Daha sonra evvelki valimiz döneminde kamulaştırması yapıldı. İl Özel İdaresi tarafından satın alındı. 2-3 yıllık bir proje süreci, rölöve, restitüsyon, restorasyon projeleri, mekanik, elektrik, statik projeleri yapıldı ve Trabzon Koruma Kurulu tarafından onaylandı.

Restorasyon projeleri, statik, mekanik, elektrik projelerini gönüllü olarak ben üstlendim. Bunları yapmaya 2018 yılında başladık, 2020'de kurula onaylattık. Restorasyon çok maliyetli ve özellikli bir iş. Bu konuda Valiliğimiz, İl Özel İdaresi bütçe ayırdı. DOKA'dan destek alındı. Bu sayede restorasyon başlatılabildi' şeklinde konuştu.

'Restorasyondan sonra hafıza merkezi olacak'

Sarı Mektep'in restore edildikten sonra eski Gümüşhane hafıza merkezi olacağını belirterek 'Hafıza merkezi nedir'' sorusunu cevaplandıran Dolu, şunları söyledi:

'Bu bölgeye ait bütün tarihi evrak, belge, fotoğrafların yer aldığı bölgenin hafızası burada toplanacak. Bir arşiv ve kütüphane gibi düşünebiliriz. Salt bir arşiv, kamuya kapalı bir arşiv değil, herkesin erişebileceği, orada araştırma yapabileceği, ayrıca bir çocuk kütüphanesinin olacağı, çocuklar için atölyeleri olan, yetişkinler için kurslar düzenlenecek bir kültür merkezi gibi planlandı. Ayrıca alt katında ufak bir kafesi olacak. Bahçesinde mahalle sakinleri ve turistler zaman girebilecekler.'

'Günümüze ulaşan yüz yüze yakın tarihi yapı var'

Süleymaniye Mahallesinde günümüze ulaşan cami, kilise, hamam, köprü ve onlarca tarihi konak olduğunu hatırlatan Dolu, 'Aslında 1500-2000 kadar tarihi yapı vardı ve şehrin yok olma sürecinde bunların çoğunu kaybettik. Günümüze ulaşan yüz yüze yakın tarihi yapı var. Bunlardan birçoğunun restorasyon projeleri yapıldı. Bir kısmının restorasyonları da tamamlandı' dedi.

Dolu, Süleymaniye Mahallesinin tarihi ve doğal özellikleri korunarak, tarihi yapılarının restore edilerek, yeni yapıların da tarihi dokuya uygun olarak yapılması ve dokusunun korunması halinde burasının bir Şirince, Cumalıkızık gibi tarihi bir Osmanlı Kasabası görünümüne yeniden kavuşabileceğini sözlerine ekledi.İHA
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
Bahçeli'den silah bırakma açıklaması
'PKK’nın kurucu önderliği sözünü tuttu'
30 terörist silahlarını imha edecek
PKK sembolik silah bırakıyor
'Gazze'deki sivillere defolun diyoruz'
Katil Netanyahu'dan küstah tehdit
Tedavi altındaydı
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yiğit Bulut öldü
İsteyen herkes başkan adayı olamazmış
Zorbalık derneklere de sıçradı
LGS sonuçları açıklandı
Tercihler 14 - 24 Temmuz arası
Srebrenitsa Soykırımının yıl dönümü
Soykırımın 7 kurbanı toprağa verilecek
Kartalkaya'da yakınlarını kaybedenler konuştu
170 gün geçti 'artık yeter'
Mısır'dan 'Avrupalı İmamlar'ın İsrail ziyaretine tepki
'Utanç verici bir manzara'
Mısır ve Çin'den 'milli paralarla ticaret' hamlesi
3 anlaşma imzalandı
ABD, Kanada'ya yüzde 35 ilave vergi uygulayacak
Trump: 1 Ağustos'ta başlıyor
Erdoğan'dan kritik atamalar
Üniversitelere rektör atadı
4 kişideki para 750 milyon kişiden fazla
İşte gelir adaletsizliğinin geldiği nokta
Mahmud Halil'den, Trump yönetimine tazminat davası
21 Haziran'da serbest bırakılmıştı
Ortalık karıştı
Otel faciası davasında gerginlik
Bahçeli'den silah bırakma açıklaması
'PKK’nın kurucu önderliği sözünü tuttu'
30 terörist silahlarını imha edecek
PKK sembolik silah bırakıyor
'Gazze'deki sivillere defolun diyoruz'
Katil Netanyahu'dan küstah tehdit
Tedavi altındaydı
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yiğit Bulut öldü
İsteyen herkes başkan adayı olamazmış
Zorbalık derneklere de sıçradı
LGS sonuçları açıklandı
Tercihler 14 - 24 Temmuz arası
Srebrenitsa Soykırımının yıl dönümü
Soykırımın 7 kurbanı toprağa verilecek
Kartalkaya'da yakınlarını kaybedenler konuştu
170 gün geçti 'artık yeter'
Mısır'dan 'Avrupalı İmamlar'ın İsrail ziyaretine tepki
'Utanç verici bir manzara'
Mısır ve Çin'den 'milli paralarla ticaret' hamlesi
3 anlaşma imzalandı
ABD, Kanada'ya yüzde 35 ilave vergi uygulayacak
Trump: 1 Ağustos'ta başlıyor
Erdoğan'dan kritik atamalar
Üniversitelere rektör atadı
4 kişideki para 750 milyon kişiden fazla
İşte gelir adaletsizliğinin geldiği nokta
Mahmud Halil'den, Trump yönetimine tazminat davası
21 Haziran'da serbest bırakılmıştı
Ortalık karıştı
Otel faciası davasında gerginlik
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.