Güney Kore'de Anayasa Mahkemesi, Devlet Başkanı Yoon'un azline karar verdi

Yonhap'ın haberine göre, Anayasa Mahkemesi Vekil Başyargıcı Moon Hyung-bae, mahkemenin kararını açıkladı. Mahkeme, Yoon'un sıkıyönetim ilanının anayasada belirtilen "ulusal kriz" koşulunu karşılamadığına, bu sebeple anayasaya aykırı olduğuna hükmetti.

Kararda, ayrıca Yoon'un sıkıyönetim ilanının ardından, kararın reddedilmesini önlemek üzere Ulusal Meclise asker yollayarak kanunları ihlal ettiği vurgulandı.

Vekil Başyargıç Moon, "Müdafinin (Yoon) kanunları ihlalinin sonuçlarının ağırlığı ve anayasal düzene olumsuz etkileri göz önüne alındığında, onu görevden alarak anayasayı korumanın sağlayacağı fayda, bir devlet başkanının görevden almanın sebep olacağı ulusal kayıplardan katbekat fazladır." ifadesini kullandı.

Böylece Anayasa Mahkemesi, Ulusal Meclisin azil istemini kabul ederek Yoon'un sıkıyönetim ilanı nedeniyle görevden alınmasını onayladı.

Azil kararı sonrası Yoon derhal görevden alınırken, ülke 60 gün içinde devlet başkanlığı için seçime gidecek.

Yoon'u devlet başkanlığına aday gösteren, iktidardaki Halkın Gücü Partisi (PPP), "kararı saygıyla kabul ettiklerini" bildirirken, ana muhalefetteki Demokratik Parti (DP) kararı "halkın zaferi" olarak niteledi.

Sıkıyönetim ilanı

Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, 3 Aralık 2024 gecesi televizyonda yaptığı konuşmada, "muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere karıştığı" gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etmiş ancak meclisin yaptığı oylamada bu kararın kaldırılması ve Bakanlar Kurulunda onaylanmasıyla geri adım atmıştı.

Ulusal Meclisin 14 Aralık 2024'te yaptığı oylamada azli istenen Yoon, Anayasa Mahkemesinin hakkında vereceği karara dek görevden geçici olarak uzaklaştırılmıştı.

Azil davası dışında sıkıyönetim ilanı hakkında yürütülen adli soruşturma kapsamında 15 Ocak'ta gözaltına alınan Yoon, ülke tarihinde gözaltına alınan ilk devlet başkanı olmuştu.

Yoon, Seul Batı Bölge Mahkemesinin kararıyla "ayaklanmaya liderlik etmek" ve "görevi kötüye kullanmak" suçlamasıyla 19 Ocak'ta tutuklanmış, Güney Kore Savcılığı 26 Ocak'ta Yoon hakkında bu suçlamalarla iddianame hazırlamıştı.

Seul Merkez Bölge Mahkemesinin tutukluluğu iptal etmesi ve fiziksel gözaltı olmadan yargılanmasına izin vermesiyle Yoon, 8 Mart'ta serbest bırakılmıştı.

Azil süreci

Güney Kore'de devlet başkanının görevden alınması için Ulusal Meclise sunulan azil önergesinin, meclisin üçte ikisi tarafından onaylanması gerekiyor. Diğer siyasilerin azli için ise salt çoğunluk yeterli oluyor.

Azil oylamasının ardından azil istemi, Anayasa Mahkemesine intikal ediyor. Azil sürecine ilişkin kanıtları dinleyip değerlendirmek üzere duruşma düzenleyen mahkemenin, azli istemini onaylamak veya reddetmek için 6 ay süresi bulunuyor. Mahkemedeki 9 yargıçtan 6'sının kararı onaylaması halinde lider görevden alınıyor. Mahkemede halen 8 yargıç görev yapıyor.

Güney Kore Ulusal Meclisinin 14 Aralık'taki oylamasında nitelikli çoğunluk sağlanarak Yoon'un azli talep edilmişti.

Anayasa Mahkemesinin yargılamanın ardından azline karar verdiği Yoon, 2017'de azledilen eski Devlet Başkanı Park Geun-hye'nin ardından bu şekilde görevden alınan ikinci devlet başkanı oldu.