'Hava kirliliği' ömür törpüsü

Amerika Birleşik Devletleri'nde yapılan bir araştırmaya göre hava kirliliğinin insan hayatını en çok kısaltan dış etmen olduğu sigara, uyuşturucu, trafik kazaları ya da AIDS gibi hastalıklardan en az 3 kat daha etkili olduğu kaydedildi. Chicago Üniversitesi'nde yapılan araştırmanın en çok dikkat çeken ayrıntılarından biri de hava kirliliği ve toksik madde solunumunun dünyada meydana gelen ölümlerin 5'te 1'ine sebebiyet vermesi. Verilere göre dünyada her sene 7 ila 8 milyon insan hava kirliliğine bağlı hastalıklar sebebiyle hayatını kaybediyor. Chicago Üniversitesi'ne bağlı bir kurum olan ve dünyadaki hava kirliği ve buna bağlı ölümleri araştıran Hava Kalitesi Hayat Göstergesi'ne (Air Quality Life Index- AQLI) göre insan ömrü hava kirliliği sebebiyle kişi başına 2.2 yıl azaldı ve her sene yaklaşık 8 milyar olan dünya nüfusunun hayatından "17 milyar yıl" eksiliyor. Hava kirliliğine sebep olan en büyük etken dünya genelindeki termik santrallerin yaktığı kömür ile petrole dayalı endüstri ve ulaşım sektörü. Dünya üzerinde hava kirliliğinden en çok etkilenen ülkeyse Hindistan. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ-WHO) verilerine göre bu ülkede ikamet eden vatandaşlar toksik madde solunumu sebebiyle ortalama 6 yıl daha az yaşıyor. DSÖ'nün verilerine göre 2019 yılı itibariyle dünyadaki her 10 kişiden 9'u tehlikeli derecede zehirli parçacıklı madde (particulate matter- kısaca PM2.5) soluyor. DSÖ, hava kirliliğiyle ilgili bulguların artmasıyla 2021 Eylül'ünde insanların maruz kaldığı zehirli parçacıklı madde oranıyla ilgili tehlike baremini, metreküp başına 10 mikrogramdan (µg/m3) 5'e indirdi.