Havaalanları yanlış yerde
11.01.2003 00:00:00
Diyarbakır'da meydana gelen uçak kazası Türkiye'de havaalanı yer seçimindeki hataları yeniden gündeme getirdi. İstanbul Teknik Üniversitesi Meteoroloji Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mikdat Kadıoğlu, "Türkiye'de Havaalanı Yer Seçiminde Unutulan Meteorolojik Etüdler" başlıklı yazısında, Türkiye'de sık sık meydana gelen uçak kazalarının nedenlerini inceledi. Yazısında, hava ulaşımında esas olan piste iniş ve kalkışlarda meteorolojik koşulların önemine dikkat çeken Kadıoğlu, "Türkiye'de eskiden havaalanları yapılırken herhangi bir meteorolojik incelemeye tabi tutulup tutulmadığı hakkında bilgimiz bulunmamaktadır.
Ancak medyada çıkan haberler böyle bir meteorolojik çalışma yapılmadığı yönünde bir düşünceye kapılmamamıza neden olmaktadır" dedi. Kadıoğlu, havacılıkta ekonomi, düzen, mal ve can emniyetinin sağlanabilmesinin modern havaalanlarının planlama ve tasarımı ile seyrüseferin her aşamasında meteorolojik şartların göz önünde bulundurulması ile mümkün olduğuna dikkat çekti. Türkiye'deki havaalanlarının yer planlamasında bazı eksiklikler bulunduğunu vurgulayan Kadıoğlu, görüş uzaklığı, bulutluluk, sıcaklık, yağış ve rüzgar açısından havaalanlarının durumunu şöyle anlattı:
"GÖRÜŞ UZAKLI?I: Çok küçük su damlacıkları veya buz kristalleri yüzünden 1 km'nin altına indiği zaman sis oluştuğu rapor edilir. Görüş uzaklığı 300 metrenin altında olduğu zaman yoğun sis oluşur. Sisli yerler çoğunlukla sahil bölgeleri ve yüksek tepelerdir. Yağış nedeniyle görüşteki düşüşü önlemek mümkün değildir, fakat özellikle havaalanlarındaki sisi temizlemenin veya en azından görüş uzaklığını artırmanın pahalı yolları vardır.
SICAKLIK: Çok sıcak ve soğuk hava şartlarında uçak ve helikopter motorlarının performansı düşer. Çok yüksek sıcaklıklarda uçak ve helikopterin havada tutunması ve havaya tırmanması zorlaşırken, çok düşük sıcaklıklarda motor tarafından emilen soğuk hava motorda buzlanmaya sebep olabilir. Bu nedenlerden dolayı Doğu Anadolu ve Akdeniz bölgelerimizde hava sıcaklığı önemle dikkate alınmalıdır.
YA?IŞ: Yağış, görüşü düşürmesi ve pistlerdeki fren mesafesini uzatması bakımından önemlidir. Özellikle düşük hızda uçan helikopter üzerinde aşırı miktarda kar birikebilir ve motora hava girişini engelleyebilir. Yoğun kar yağışı ve kar sürüklenmesi havalimanlarında büyük problemler oluştururlar ve hatta pistleri kapatabilirler. Karlı günler uçuş faaliyetlerini yağmurlu günlerdekinden daha kötü bir şekilde etkilemektedir. Kar, görüşü engellemek ve eriyip buza dönüşmek bakımından özellikle geceleyin daha tehlikeli olmaktadır."
Ancak medyada çıkan haberler böyle bir meteorolojik çalışma yapılmadığı yönünde bir düşünceye kapılmamamıza neden olmaktadır" dedi. Kadıoğlu, havacılıkta ekonomi, düzen, mal ve can emniyetinin sağlanabilmesinin modern havaalanlarının planlama ve tasarımı ile seyrüseferin her aşamasında meteorolojik şartların göz önünde bulundurulması ile mümkün olduğuna dikkat çekti. Türkiye'deki havaalanlarının yer planlamasında bazı eksiklikler bulunduğunu vurgulayan Kadıoğlu, görüş uzaklığı, bulutluluk, sıcaklık, yağış ve rüzgar açısından havaalanlarının durumunu şöyle anlattı:
"GÖRÜŞ UZAKLI?I: Çok küçük su damlacıkları veya buz kristalleri yüzünden 1 km'nin altına indiği zaman sis oluştuğu rapor edilir. Görüş uzaklığı 300 metrenin altında olduğu zaman yoğun sis oluşur. Sisli yerler çoğunlukla sahil bölgeleri ve yüksek tepelerdir. Yağış nedeniyle görüşteki düşüşü önlemek mümkün değildir, fakat özellikle havaalanlarındaki sisi temizlemenin veya en azından görüş uzaklığını artırmanın pahalı yolları vardır.
SICAKLIK: Çok sıcak ve soğuk hava şartlarında uçak ve helikopter motorlarının performansı düşer. Çok yüksek sıcaklıklarda uçak ve helikopterin havada tutunması ve havaya tırmanması zorlaşırken, çok düşük sıcaklıklarda motor tarafından emilen soğuk hava motorda buzlanmaya sebep olabilir. Bu nedenlerden dolayı Doğu Anadolu ve Akdeniz bölgelerimizde hava sıcaklığı önemle dikkate alınmalıdır.
YA?IŞ: Yağış, görüşü düşürmesi ve pistlerdeki fren mesafesini uzatması bakımından önemlidir. Özellikle düşük hızda uçan helikopter üzerinde aşırı miktarda kar birikebilir ve motora hava girişini engelleyebilir. Yoğun kar yağışı ve kar sürüklenmesi havalimanlarında büyük problemler oluştururlar ve hatta pistleri kapatabilirler. Karlı günler uçuş faaliyetlerini yağmurlu günlerdekinden daha kötü bir şekilde etkilemektedir. Kar, görüşü engellemek ve eriyip buza dönüşmek bakımından özellikle geceleyin daha tehlikeli olmaktadır."
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
