Hazine'ye bilmece gibi görev
Cumhurbaşkanı Kararnamesiyle Hazine ve Maliye Bakanlığına, yurt içindeki ya da yurt dışındaki şirketlere iştirak etmesini sağlama görevi verildi. Ancak kararname Hazine'nin özel şirketlere ortak olup olmayacağı, batık şirketleri kurtarıp kurtarmayacağı konusunda kafa karışıklığına yol açtı
07.08.2019 00:00:00





RECEP BAHAR / HABER ANALİZ
Türkiye'nin yeni sisteme geçtiği 24 Haziran 2018'den bu yana en dikkat çekici, çok sayıda tartışmaya mahal veren Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, 7 Ağustos tarihli Resmi Gazete'de yayınlandı.
Kararnameyle Hazine ve Maliye Bakanlığına, "yurt içindeki ya da yurt dışındaki şirketlere iştirak etmesini sağlama, finansal piyasalara ilişkin yurt içi ve yurt dışı gelişmeleri izleme, finansal sektörü geliştirici ve finansal istikrarı güçlendirici çalışmalar yapma" görevleri verildi.
Burada kuşkusuz en dikkat çekici görevlendirme Hazine'nin "yurt içindeki ya da yurt dışındaki şirketlere iştirak etmesine" imkân tanınması teşkil ediyor.
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı hakkındaki Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 217. maddesi, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın görev ve yetkilerini düzenliyor. 217. maddeye eklenen yeni bölüme göre Hazine, artık yurt içi ve yurt dışındaki şirketlerle ortaklık kurabilecek.
Ortak olunacak şirketler hangileri?
Peki, Hazine ve Maliye Bakanlığı hangi şirketlerle ortaklık kurabilecek? Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile KİT'lere veya bağlı kuruluşlarına ortak olması hususunda kanuni bir zemin geçmişten bugüne bulunuyor.
Söz konusu mevzuatta yurt dışında şirket kurulmasına ilişkin Cumhurbaşkanının yetkisi de yer alıyor. Başka bir ifadeyle Cumhurbaşkanlığı makamının, teşebbüsler tarafından yurt dışında şirket kurulmasına ya da kurulmuş bir şirkete ortak olunmasına dair hali hazırda kanunen yetkisi bulunuyor.
Dolayısıyla 7 Ağustos'ta yayınlanan kararname KİT'leri içermiyor, hatta yurtdışında kurulabilecek şirketleri de ihtiva etmiyor. O halde geriye üç ihtimal kalıyor:
1. Hazine ve Maliye Bakanlığı, istediği özel şirkete ortak olabilecek.
2. Hazine ve Maliye Bakanlığı, zor durumda olan şirketlere ortak olarak, onları içinde bulundukları darboğazdan kurtarabilecek.
3. Hazine ve Maliye Bakanlığı, TMSF'ye devredilen şirketlere iştirak edebilecek.
Bakanlık'tan açıklama
Ancak Bakanlık'tan Anadolu Ajansı'na yapılan açıklamada amacın bir takım şirketlerin kurtarılması olmadığı, mevcut yetkilerin Cumhurbaşkanlığı Yönetim Sistemiyle birlikte görev tanımına işlenmesinin amaçlandığı savunuldu. Ancak bu açıklama ekonomi çevrelerini tatmin etmedi.
Dikkat çeken bir kararname daha
Yine bugün Resmi Gazete'de yayımlanan başka bir kararnamede ise yatırımlardaki devlet yardımlarında faiz desteğine 'kâr payı desteği' de eklendi.
Böylece Cumhurbaşkanı kararıyla 2012'de yürürlüğe giren 'Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar'da yer alan tüm 'faiz desteği' ibareleri, 'faiz ve kâr payı desteği' olarak değiştirildi. Aynı kararda yer alan 'büyük ölçekli yatırımlar' ibaresi de yürürlükten kaldırıldı
Yeni kararnamede neler var?
7 Ağustos'ta yayınlanan kararnameyle Hazine ve Maliye Bakanlığı'na ve alt birimlerine şu görevler verildi:
• Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü, uluslararası mali piyasalarda mevcut finansman ve türev araçlarını kullanarak dış borç yükünü hafifletici veya kaynak çeşitliliği oluşturmaya yönelik her türlü işlemi yapacak, altyapı projelerinin yerli ve yabancı özel sektör katılımı ile gerçekleştirilmesi için ilgili mevzuat çerçevesinde garanti verecek, buna ilişkin işlemleri yapacak ve bu projelerle ilgili hazırlık, fizibilite ve akit çalışmalarına katılarak, farklı finansman alternatifleri oluşturmaya yönelik çalışmalar yürütecek.
• Genel Müdürlük, kamu-özel iş birliği projeleri için, gerekmesi halinde, ilgili mevzuat çerçevesinde Bakanlık tarafından sağlanacak borç üstlenim taahhüdüne ilişkin iş ve işlemleri yürütecek.
• Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı da suç gelirlerinin aklanması yanında terörizmin finansmanının önlenmesi amacıyla da görev yapacak. Kurul, bu amaçla veri toplayacak, şüpheli işlem bildirimlerini alacak, analiz edecek, bunları kaydedecek, istihbarat üretecek ve gerekli gördüğünde üretilen istihbarat ve analiz sonuçları hakkında ilgili birimleri bilgilendirecek. Kurul anılan konularda, istihbarat ve kolluk birimleriyle iş birliği yapacak, bilgi alışverişinde bulunacak.
Türkiye'nin yeni sisteme geçtiği 24 Haziran 2018'den bu yana en dikkat çekici, çok sayıda tartışmaya mahal veren Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, 7 Ağustos tarihli Resmi Gazete'de yayınlandı.
Kararnameyle Hazine ve Maliye Bakanlığına, "yurt içindeki ya da yurt dışındaki şirketlere iştirak etmesini sağlama, finansal piyasalara ilişkin yurt içi ve yurt dışı gelişmeleri izleme, finansal sektörü geliştirici ve finansal istikrarı güçlendirici çalışmalar yapma" görevleri verildi.
Burada kuşkusuz en dikkat çekici görevlendirme Hazine'nin "yurt içindeki ya da yurt dışındaki şirketlere iştirak etmesine" imkân tanınması teşkil ediyor.
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı hakkındaki Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 217. maddesi, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın görev ve yetkilerini düzenliyor. 217. maddeye eklenen yeni bölüme göre Hazine, artık yurt içi ve yurt dışındaki şirketlerle ortaklık kurabilecek.
Ortak olunacak şirketler hangileri?
Peki, Hazine ve Maliye Bakanlığı hangi şirketlerle ortaklık kurabilecek? Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile KİT'lere veya bağlı kuruluşlarına ortak olması hususunda kanuni bir zemin geçmişten bugüne bulunuyor.
Söz konusu mevzuatta yurt dışında şirket kurulmasına ilişkin Cumhurbaşkanının yetkisi de yer alıyor. Başka bir ifadeyle Cumhurbaşkanlığı makamının, teşebbüsler tarafından yurt dışında şirket kurulmasına ya da kurulmuş bir şirkete ortak olunmasına dair hali hazırda kanunen yetkisi bulunuyor.
Dolayısıyla 7 Ağustos'ta yayınlanan kararname KİT'leri içermiyor, hatta yurtdışında kurulabilecek şirketleri de ihtiva etmiyor. O halde geriye üç ihtimal kalıyor:
1. Hazine ve Maliye Bakanlığı, istediği özel şirkete ortak olabilecek.
2. Hazine ve Maliye Bakanlığı, zor durumda olan şirketlere ortak olarak, onları içinde bulundukları darboğazdan kurtarabilecek.
3. Hazine ve Maliye Bakanlığı, TMSF'ye devredilen şirketlere iştirak edebilecek.
Bakanlık'tan açıklama
Ancak Bakanlık'tan Anadolu Ajansı'na yapılan açıklamada amacın bir takım şirketlerin kurtarılması olmadığı, mevcut yetkilerin Cumhurbaşkanlığı Yönetim Sistemiyle birlikte görev tanımına işlenmesinin amaçlandığı savunuldu. Ancak bu açıklama ekonomi çevrelerini tatmin etmedi.
Dikkat çeken bir kararname daha
Yine bugün Resmi Gazete'de yayımlanan başka bir kararnamede ise yatırımlardaki devlet yardımlarında faiz desteğine 'kâr payı desteği' de eklendi.
Böylece Cumhurbaşkanı kararıyla 2012'de yürürlüğe giren 'Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar'da yer alan tüm 'faiz desteği' ibareleri, 'faiz ve kâr payı desteği' olarak değiştirildi. Aynı kararda yer alan 'büyük ölçekli yatırımlar' ibaresi de yürürlükten kaldırıldı
Yeni kararnamede neler var?
7 Ağustos'ta yayınlanan kararnameyle Hazine ve Maliye Bakanlığı'na ve alt birimlerine şu görevler verildi:
• Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü, uluslararası mali piyasalarda mevcut finansman ve türev araçlarını kullanarak dış borç yükünü hafifletici veya kaynak çeşitliliği oluşturmaya yönelik her türlü işlemi yapacak, altyapı projelerinin yerli ve yabancı özel sektör katılımı ile gerçekleştirilmesi için ilgili mevzuat çerçevesinde garanti verecek, buna ilişkin işlemleri yapacak ve bu projelerle ilgili hazırlık, fizibilite ve akit çalışmalarına katılarak, farklı finansman alternatifleri oluşturmaya yönelik çalışmalar yürütecek.
• Genel Müdürlük, kamu-özel iş birliği projeleri için, gerekmesi halinde, ilgili mevzuat çerçevesinde Bakanlık tarafından sağlanacak borç üstlenim taahhüdüne ilişkin iş ve işlemleri yürütecek.
• Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı da suç gelirlerinin aklanması yanında terörizmin finansmanının önlenmesi amacıyla da görev yapacak. Kurul, bu amaçla veri toplayacak, şüpheli işlem bildirimlerini alacak, analiz edecek, bunları kaydedecek, istihbarat üretecek ve gerekli gördüğünde üretilen istihbarat ve analiz sonuçları hakkında ilgili birimleri bilgilendirecek. Kurul anılan konularda, istihbarat ve kolluk birimleriyle iş birliği yapacak, bilgi alışverişinde bulunacak.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.