Hz. Abdulkadir Geylani'den Altın Öğütler

Geylâni Hazretlerine, biri şöyle sordu: "Bazı büyükler, Hak yolcusunu, fitnet -keskin zekâ- sahibi olmadan yakalayınız." buyurdu. Manası nedir?"

Şu cevabı aldı: O yolcuyu namazda ve oruçta devamlı etmeye bakınız. Bu hâlinde o, Hakk'a yakınlığını ve O'nun lûtfuna gark olduğunu bilmesin. Şayet bilecek olursa tembelliğe sapabilir. Sen şirkinle maddi eşya talebinle bunu arzularsın. Rastgele herkesi taşlamakla bu hâlin

elde edileceğini umarsın.

İnsanların her biri maddi ve geçici şeylerle olmaya baktı. Kimi şöhretin kulu, kimi parasına tapmış. Kimi başındaki şaha tapar, kimi nefsinin ve giydiği libasın kulu. Bunlar tamamen dalâlet içinde. Bazı ibadet eden kullara bakınca onların da tam halis niyeti bulunmadığı görülür. Onların da kimi orucuna güvenir, kimi kıldığı namazın kendini kurtaracağını sanır ve avunur. Bazı kimseler de rivavetlerle geçinir. Bir kısım şahıslar cehennemden korktuğu için necat bulacağını sanır. Diğer şahıslar da, sadece cennet sevgisini bilir ve bunu bir halâs çaresi sayar.

O kimse ki, uyanıktır; kalbi Allah aşkı ile doludur. O'nunladır, varlığını O'na vermiştir, halka karşı ruhen bir istiğna duyar ve dilencilik etmez. İşte böylesi lazım! Yeryüzünü geziniz. Böylesini bulursanız, hemen bağlanınız.

İman sahibinin hüznü yüzünde, sevinci kalbinde olur. Bu hâl zamanla aksine de döner ve yüzde sevinç, kalpte hüzün olabilir.

Yüzden gösterilen keder gösterisi halka edep belletmek için olur. Kalbe dolan sevgi ise, kaza ve kaderden gelen müjde ile olur.

Dünya iman sahibi için bir zindan sayılır. Mademki imanlıdır, hâli öyle olur. Takva hâli devamlı olursa, zindan hâlini Hak açar. Sıkıntılı hâlini bilmez olur.

İşte hüccetiniz: "Bir kimse Hakk'a karşı ittikâ sahibi olursa, kurtuluş yolunu Hak açar ve ummadığı yönden geçimini gönderir." (et-Talâk, 65/2-3)

İman sahibi, vücut yumurtasının kabuğunu kırarsa, hikmet danelerini toplar. Hak yakınlığı kanadı onu sarar, o canibe çeker. Onu sofraların ve şenliklerin sahibi eder.

Ey akılsız, sana şimşekler çakar, ama faydalanman kabil değil. Benliğinde onu tutacak ve sebat ettirecek hâlin yok. Bazı şeyler sana arz edilir, ama geldiği gibi gider.