İnsan dişi neden ve nasıl çürür?
Diş çürüğü, ihmale gelmeyen ve zamanla büyük sağlık sorunlarına yol açabilen bir durumdur. Bu süreci anlamak, sadece tedaviye değil, korunmaya da kapı açar. Unutulmamalıdır ki sağlıklı bir ağız, sadece güzel bir gülümseme değil, aynı zamanda genel sağlığın da temelidir.
24.07.2025 14:09:00
Bayram ÇOŞGUN
Bayram ÇOŞGUN





Diş çürüğü, insan sağlığını doğrudan etkileyen yaygın ancak çoğu zaman hafife alınan bir sorundur. Küçük bir siyah nokta olarak başlayan bu süreç, zamanla ağrıya, enfeksiyona ve hatta diş kaybına yol açabilir. Peki, dişlerimiz neden çürür ve bu süreç nasıl işler?
Diş Çürüğünün Temel Nedeni: Asidik Tahribat
Diş çürüğü, esasen bakterilerin şekerli gıdaları sindirerek oluşturduğu asitlerin diş minesini aşındırmasıyla başlar. Ağızda doğal olarak bulunan Streptococcus mutans gibi bakteriler, tükettiğimiz şeker ve nişastalı gıdaları parçalayarak aside dönüştürür. Bu asitler zamanla diş minesine zarar verir; bu süreç "de-mineralizasyon" olarak bilinir.
Çürük Nasıl Gelişir?
Plak Oluşumu: Yetersiz diş temizliği sonucunda, diş yüzeyinde bakteri, tükürük ve yiyecek artıklarından oluşan yapışkan bir tabaka olan plak oluşur.
Asit Saldırısı: Plak içerisindeki bakteriler, tüketilen karbonhidratları parçalayarak aside çevirir. Bu asitler diş minesini aşındırmaya başlar.
Mine Zayıflaması ve Delik Oluşumu: Asit etkisiyle mineral kaybına uğrayan mine zamanla zayıflar ve çürük dediğimiz oyuklar oluşur. Bu noktada kişi genellikle ağrı veya sıcak-soğuk hassasiyeti hissetmeye başlar.
Dentin ve Pulpa Tahribatı: Eğer çürük tedavi edilmezse, asit dişin daha derin katmanlarına (dentin ve pulpa) ulaşır. Bu da sinir uçlarının tahriş olmasına, ağrının artmasına ve iltihaplanmalara yol açar.
Çürüğe Zemin Hazırlayan Etkenler
Şekerli ve Asitli Gıdaların Sık Tüketimi
Düzensiz Diş Fırçalama ve Diş İpi Kullanımı
Tükürük Azlığı (Ağız Kuruluğu)
Genetik Faktörler ve Diş Yapısı
Düzenli Diş Hekimi Kontrolünün İhmal Edilmesi
Diş Çürüğünden Korunmak Mümkün mü?
Evet, doğru bakım ve beslenme alışkanlıkları ile diş çürüğünü büyük ölçüde önlemek mümkündür. İşte bazı temel önlemler:
Günde en az iki kez diş fırçalama
Diş ipiyle ara yüz temizliği yapma
Şekerli gıda tüketimini azaltma
Düzenli diş hekimi kontrolleri
Florür içeren diş macunu kullanma
Diş Çürüğünün Temel Nedeni: Asidik Tahribat
Diş çürüğü, esasen bakterilerin şekerli gıdaları sindirerek oluşturduğu asitlerin diş minesini aşındırmasıyla başlar. Ağızda doğal olarak bulunan Streptococcus mutans gibi bakteriler, tükettiğimiz şeker ve nişastalı gıdaları parçalayarak aside dönüştürür. Bu asitler zamanla diş minesine zarar verir; bu süreç "de-mineralizasyon" olarak bilinir.
Çürük Nasıl Gelişir?
Plak Oluşumu: Yetersiz diş temizliği sonucunda, diş yüzeyinde bakteri, tükürük ve yiyecek artıklarından oluşan yapışkan bir tabaka olan plak oluşur.
Asit Saldırısı: Plak içerisindeki bakteriler, tüketilen karbonhidratları parçalayarak aside çevirir. Bu asitler diş minesini aşındırmaya başlar.
Mine Zayıflaması ve Delik Oluşumu: Asit etkisiyle mineral kaybına uğrayan mine zamanla zayıflar ve çürük dediğimiz oyuklar oluşur. Bu noktada kişi genellikle ağrı veya sıcak-soğuk hassasiyeti hissetmeye başlar.
Dentin ve Pulpa Tahribatı: Eğer çürük tedavi edilmezse, asit dişin daha derin katmanlarına (dentin ve pulpa) ulaşır. Bu da sinir uçlarının tahriş olmasına, ağrının artmasına ve iltihaplanmalara yol açar.
Çürüğe Zemin Hazırlayan Etkenler
Şekerli ve Asitli Gıdaların Sık Tüketimi
Düzensiz Diş Fırçalama ve Diş İpi Kullanımı
Tükürük Azlığı (Ağız Kuruluğu)
Genetik Faktörler ve Diş Yapısı
Düzenli Diş Hekimi Kontrolünün İhmal Edilmesi
Diş Çürüğünden Korunmak Mümkün mü?
Evet, doğru bakım ve beslenme alışkanlıkları ile diş çürüğünü büyük ölçüde önlemek mümkündür. İşte bazı temel önlemler:
Günde en az iki kez diş fırçalama
Diş ipiyle ara yüz temizliği yapma
Şekerli gıda tüketimini azaltma
Düzenli diş hekimi kontrolleri
Florür içeren diş macunu kullanma
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.