İran ile nükleer müzakere yapılacak

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Kazım Garibabadi, 2015'te İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) 5 daimi üyesi ve Almanya arasında imzalanan ancak ABD'nin Mayıs 2018'de tek taraflı çekilmesi nedeniyle çıkmaza giren Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) sonrasında 3 Avrupa ülkesi ile 13 Ocak'ta yeniden görüşmelerin yapılacağını belirtti. İran resmi haber ajansı IRNA'ya göre, Garibabadi, başkent Tahran'da düzenlenen bir programda nükleer görüşmelere ilişkin açıklamalarda bulundu. Dışişleri Bakan Yardımcısı Garibabadi, "İran ile 3 Avrupa ülkesi (Almanya, İngiltere, Fransa) arasındaki yeni tur görüşmeler için 13 Ocak tarihi belirlendi. Biz artık öngörü peşinde değiliz, daha önce de söylediğimiz gibi bu bir müzakere değil görüşmedir" ifadelerini kullandı. Söz konusu toplantının müzakere olmadığını vurgulayan Garibabadi, görüşmenin, müzakerelerin yeniden başlaması durumunda hangi çerçeve ve yöntemle yapılacağına ilişin konuların netleştirilmesi ve daha fazla istişare amacıyla yapılacağını belirtti. Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşma İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) arasında 14 Temmuz 2015'te imzalanmıştı. Bununla birlikte 2017'de ilk dönem başkanlık koltuğuna oturan Donald Trump iki yıla yakın dolaylı görüşmelerin netice vermemesi üzerine Mayıs 2018'de ülkesinin anlaşmadan tek taraflı olarak çekildiğini açıklamıştı. Nükleer müzakerelerin yeniden başlamasına yönelik çabalar sonuç vermemiş, İran da uranyumu yüzde 60 düzeyinde zenginleştirmişti.

Grossi Tahran'a gitmişti

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Direktörü Rafael Mariano Grossi, Aralık 2024'te yaptığı açıklamada, Tahran ziyaretinde İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ile görüştüğünü ve bir müzakereye başlama aşamasında olduklarını aktarmıştı. Grossi, "Daha önce Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) vardı ama artık yok. Daha fazla lazım da değil. İran, nükleer gelişme düzeyine ulaştığı için uranyumu neredeyse askeri düzeyde zenginleştiriyor, bu nedenle farklı bir yol bulmamız gerekiyor. Bu süreçte UAEA'nin önemli bir rol oynamasını diliyorum" ifadelerini kullanmıştı.