İşte tarihte bu hafta

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih, Coğrafya Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Necip Hablemitoğlu, 18 Aralık 2002'de evinin önünde uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti.

Çankaya Portakal Çiçeği Sokak 40 numarada bulunan evinin önünde, kimliği belirlenemeyen kişi ya da kişilerin silahlı saldırısına uğrayan Hablemitoğlu, olay yerinde yaşamını yitirdi.

"Etki Ajanları, Nüfuz Casusları ve Fethullahçılar" başlıklı rapor hazırlayan Hablemitoğlu, "Gülen cemaatinin" devlet içine sızarak kritik kadroları tuttuğuna dikkati çekmişti.

"Köstebek" isimli kitabında ise "Gülen cemaatinin" silahlı örgüt halini almaya başladığı tespitini yapan Necip Hablemitoğlu, FETÖ elebaşı Fetullah Gülen'in, iktidarı ele geçirdikten sonra Türkiye'ye Humeyni gibi dönmeyi planladığını da yazmıştı.

Asya ile Avrupa deniz tabanından kara yoluyla bağlandı

Dünyanın önde gelen mühendislik projelerinden, Asya ile Avrupa'yı deniz tabanından kara yoluyla birbirine bağlayan Avrasya Tüneli, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla 20 Aralık 2016'da açıldı.

İleri tasarım, teknoloji ve mühendislik uygulamalarının ürünü tünel, deprem ve tsunami risklerinden etkilenmeyecek yapıda, denizin 106 metre altında inşa edildi.

Belli başlı öteki olaylar

15 Aralık

1574- II. Sultan Selim vefat etti.

1840- Napolyon Bonapart'ın kalıntıları, St. Helena Adası'ndan Paris'e getirilerek, Invalides'e gömüldü.

1890- Amerikan yerli kabilelerinden Titan Dakotaları'nın şefi "Oturan Boğa (Tatanka İyotake)", ABD'nin harekete geçirdiği yerel polis ve askerler tarafından öldürüldü.

1936- Ankara'da 19 Mayıs Stadyumu, Başbakan İsmet İnönü'nün söyleviyle açıldı.

1948- Fransa, ilk nükleer reaktörün kuruluş çalışmalarına başladı.

1948- TBMM'de Sivas Kongresi'ne Seçilen Temsil Heyeti Üyeleriyle TBMM'nin Birinci Döneminde Bulunan Üyelere Vatani Hizmet Tertibinden Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kabul edildi.

1954- Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı kuruldu.

1957- Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Yunanistan'ın Kıbrıs tezini reddetti.

1960- Erzurum'da radyo istasyonu açıldı.

1986- Olimpiyat şampiyonu halterci Naim Süleymanoğlu, Türk vatandaşı oldu.

1987- Cumhuriyet tarihinde dolar, resmen ilk kez dört haneli rakama ulaştı. Merkez Bankası doların satış kurunu 1.300 liraya yükseltti.

1992- TRT'nin kurucularından ve ilk Genel Müdürü Adnan Öztrak öldü.

2006- II. Dünya Savaşı'nda yenilgiye uğrayan Japonya'nın 1945'ten sonra ilk kez resmen savunma bakanlığı oldu.

2011- ABD Savunma Bakanı Leon Panetta, Bağdat'taki en büyük Amerikan üssünde yapılan törende 2003'ten bu yana devam eden Irak savaşının bittiğini ilan etti.

2011- "Kurtlar Vadisi" adlı televizyon dizisindeki "Halo Dayı" karakteriyle hafızalara kazınan tiyatro sanatçısı Sönmez Atasoy, hayatını kaybetti.

2013- Türkmenistan'da ilk defa çok partili seçim yapıldı. Seçime ülke genelinde yüzde 91,3 katılım sağlandı.

2014- UEFA, Fenerbahçe ve Trabzonspor'un birbirleri hakkında yaptıkları şikayet başvurularını reddetti.

2015- Suudi Arabistan'da bir araya gelen 34 İslam ülkesinin temsilcileri, teröre karşı koalisyon oluşturdu.

2015- Faizsiz Finans Koordinasyon Kurulu oluşturulmasına ilişkin Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Genelgesi, Resmi Gazete'de yayımlandı.

2024- Ankaralı Turgut olarak bilinen müzisyen Turgut Karataş, tedavi gördüğü Etlik Şehir Hastanesi'nde 61 yaşında hayatını kaybetti.

16 Aralık

1474- Türk astronom ve matematikçi Ali Kuşçu, İstanbul'da vefat etti.

1724- Osmanlı'da İbrahim Müteferrika matbaasında "Vankulu Lügatı" adlı kitap basıldı. "Vankulu Lügatı", Osmanlı'da basımı yapılan ilk kitap olarak kayıtlara geçti.

1770- Alman besteci Ludwig van Beethoven doğdu.

1920- Çin'in kuzeybatısındaki Ganzu eyaletinde 8,6 büyüklüğündeki depremde 100 bin kişi yaşamını yitirdi.

1925- Milletler Cemiyeti Konseyi, daha önce saptanan "Brüksel Hattı"nı Türkiye-Irak sürekli sınırı olarak kabul etti. Bu karar uyarınca Musul, Irak'ta kaldı.

1932- Samsun-Sivas demir yolu hattı işletmeye açıldı.

1949- Ahmet Sukarno, Endonezya'nın ilk cumhurbaşkanı oldu.

1969- İstanbul Boğaz Köprüsü 303 milyar liraya ihale edildi.

1996- Irak'a uygulanan ambargo nedeniyle kapatılan Kerkük-Yumurtalık Boru Hattı yeniden açıldı.

2010- "Pembe Panter" ve "102" gibi filmlere imza atan yönetmen Blake Edwards, 88 yaşında hayatını kaybetti.

2014- Pakistan'ın Peşaver kentinde Pakistan Talibanı mensupları, bir okula baskın düzenleyerek öğrenci ve öğretmenlerden oluşan 148 kişiyi katletti, 142 kişi yaralandı.

2016- İstanbul Atatürk Havalimanı'ndan yurt dışına çıkmak isterken yakalanan, terör örgütü KCK'nin sözde Türkiye sorumlusu olduğu belirtilen Sara Aktaş tutuklandı.

2021- Asgari ücretten alınan gelir vergisi ile damga vergisi kaldırıldı.

2023- Kuveyt Emiri Şeyh Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah, 86 yaşında hayatını kaybetti.

2024- Ultra maraton yüzücüsü Bengisu Avcı, Amsterdam'da düzenlenen IISA Uluslararası Buz Yüzme Şampiyonası'nda 3 altın madalya kazandı.

17 Aralık

1273- Mevlana Celaleddin-i Rumi vefat etti.

1399- Avrupa'ya Moğol istilası başladı.

1777- Fransa, Amerika'nın bağımsızlığını kabul etti.

1830- Güney Amerikalı direnişçi Simon Bolivar hayatını kaybetti.

1903- Wright kardeşler ilk uçuşu gerçekleştirdi.

1908- İttihat ve Terakki Cemiyeti, II. Meşrutiyet'in ilanından sonra İttihat ve Terakki Fırkası adını aldı.

1918- Fransız askerleri denizden Mersin'e çıkarma yapmaya başladı. Mersin, Tarsus, Adana, Ceyhan, Misis ve Toprakkale işgal edildi.

1926- Uşak Şeker Fabrikası açıldı.

1930- Serbest Cumhuriyet Fırkası kendini feshetti.

1934- Kasım 1934 tarihli kanun ile "Kemal" öz adlı Türkiye Cumhurbaşkanı'na verilen "Atatürk" soyadının veya bunun başına ve sonuna söz konarak yapılan adların hiçbir kimse tarafından öz ve soyadı olarak alınamayacağına dair kanun, TBMM'de kabul edildi.

1997- İsmail Alptekin başkanlığında Fazilet Partisi kuruldu.

2004- AB, Türkiye ile 3 Ekim 2005'te müzakerelere başlama kararı aldı.

2004- Irak'ın Musul kenti yakınlarında uğradıkları silahlı saldırı sonucu 5 Türk güvenlik görevlisi şehit oldu.

2009- Tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, yönetmen Ali Taygun vefat etti.

2016- Kayseri Komando Tugay Komutanlığından izne çıkan er ve erbaşları taşıyan özel halk otobüsüne yönelik bombalı araç saldırısında 14 asker şehit oldu, 48'i asker 56 kişi yaralandı.

2016- Dalış rekortmeni milli sporcu Derya Can, değişken ağırlıklı paletli dalış kategorisinde 111 metreye dalarak dünya rekoru kırdı.

2017- İsrail polisi eşliğindeki 104 fanatik Yahudi, Mescid-i Aksa'ya baskın düzenledi.

2019- Türkiye'nin "WASP-52" kodlu yıldızına "Anadolu", yörüngesindeki "WASP-52B" kodlu ötegezegene ise "Göktürk" adı verildi.

2022- Türkiye'nin ev sahipliğinde Antalya'da gerçekleştirilen 2022 Uluslararası Voleybol Federasyonu (FIVB) Kadınlar Kulüpler Dünya Şampiyonası'nda VakıfBank, Prosecco DOC Imoco Volley'e 3-1 yenilerek ikinci oldu.

2023- ABD Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Güneş'te yaşanan son yıllardaki en güçlü patlamanın, Dünya'daki radyo sinyallerini geçici olarak devre dışı bıraktığını duyurdu.

2024- Paris 2024 Olimpiyat Oyunları'nda kadınlar 68 kiloda bronz madalya kazanan son dünya şampiyonu Buse Tosun Çavuşoğlu, Dünya Güreş Birliği tarafından "2024 yılının en iyi kadın güreşçisi" seçildi.

18 Aralık

1111- İslam düşünürü İmam Gazali hayatını kaybetti.

1482- Gedik Ahmet Paşa, II. Bayezid tarafından idam ettirildi.

1865- Amerika Birleşik Devletleri köleliği kaldırdı.

1923- Yunan Kralı Konstantin, oğlu II. George lehine tahtından feragat ettiğini açıklayarak, ülkesini terk etti.

1929- Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti kuruldu.

1956- Japonya, Birleşmiş Milletlere kabul edildi.

1969- Yavuz zırhlısı, sökülmek üzere Makine ve Kimya Endüstrisi (MKE) Kurumuna satıldı.

1969- İngiltere Parlamentosu, cinayet suçlarında ölüm cezasını kaldırdı.

1970- 41'ler Demokratik Partiyi kurduklarını açıkladı. Kurucular arasında Ferruh Bozbeyli, Saadettin Bilgiç, Talat Asal, Neriman Ağaoğlu, Nilüfer Gürsoy, Mutlu ve Yüksel Menderes de yer aldı.

1975- Gölcük Tersanesi'nde ilk Türk denizaltısının yapımına başlandı.

1980- 1477 sanıklı Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) İstanbul davası başladı.

1983- Erdal İnönü, SODEP Genel Başkanı oldu.

1988- Toplum bilimci Prof. Dr. Niyazi Berkes, 80 yaşında vefat etti.

1996- Peru'da Tupac Amaru gerillaları, başkent Lima'daki Japon Büyükelçiliğini bastı. Gerillalar 500 kişiyi rehin aldı.

2002- Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih, Coğrafya Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Necip Hablemitoğlu, 18 Aralık 2002'de evinin önünde uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti.

2011- Kuzey Kore lideri Kim Jong İl öldü.

2012- Türkiye'nin yüksek çözünürlüklü yerli keşif uydusu Göktürk-2, Çin'deki Jiuguan Fırlatma Üssü'nden Türkiye saati ile 18.13'te uzaya fırlatıldı.

2015- Libya'daki krizin sona erdirilmesi için "Libya Siyasi Antlaşması" imzalandı.

2017- Türkiye'nin girişimleriyle hazırlanan ve ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs kararını eleştiren karar tasarısı, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda 9'a karşı 128 oyla kabul edildi.

2019- "Uçurtmayı Vurmasınlar" ve "Piano Piano Bacaksız" gibi filmlerin yönetmeni Tunç Başaran, tedavi gördüğü hastanede 81 yaşında vefat etti.

2021- Türkiye ile ilişkilerin normalleşmesi kapsamında Ermenistan Parlamentosu Başkan Yardımcısı Ruben Rubinyan, özel temsilci olarak atandı.

2023- Mısır Ulusal Seçim Kurulu, mevcut Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'nin yeniden cumhurbaşkanı seçildiğini duyurdu.

19 Aralık

1805- Napolyon Bonapart komutasındaki Fransız ordusu Varşova'ya girdi.

1918- Bahçe, İslahiye, Hassa, Mamure, Osmaniye (Cebelibereket) işgal edildi.

1941- II. Dünya Savaşı'nda İstanbul'da ekmek karneye bağlandı.

1948- İzmir Şehir Tiyatrosu ve Sergi Sarayı yandı.

1950- Dwight D. Eisenhower, Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (NATO) Kuvvetleri Komutanlığına atandı.

1968- Piyanist İdil Biret, Paris'te dünyanın ünlü beş virtüözüyle konser verdi.

1969- Amerikan 6. Filosu, İzmir'e geldi. Filonun gelişi protesto edildi ve Amerikalı denizciler tartaklandı.

1972- Vatan gazetesinin sahibi gazeteci Ahmet Emin Yalman, 84 yaşında İstanbul'da vefat etti.

1984- Çin ve ABD, Hong Kong'un 1997'de Çin'e devredilmesi konusunda anlaştı.

1987- Uluslararası Cumhuriyet Halter Turnuvası'nda Naim Süleymanoğlu ilk kez milli mayoyu giydi ve kendisine ait dünya rekorlarını yeniledi.

2000- Ölüm orucu ve açlık grevlerinin sürdüğü 20 cezaevine müdahale edildi.

2001- Kabil'e en az 3 bin kişiden oluşacak uluslararası güç konuşlandırılması için BM Güvenlik Konseyi onay verdi.

2006- "Tom ve Jerry", "Ayı Yogi", "Çakmaktaş Ailesi" gibi sevilen çizgi filmlerin ve ünlü çizgi karakterlerinin yaratıcılarından Joseph Barbera, 95 yaşında hayatını kaybetti.

2009- Türk sinemasının usta yönetmenlerinden Zeki Ökten vefat etti.

2012- Yüce Divan tarihinde ilk kez bir yüksek yargı mensubunun yargılandığı davada, rüşvet aldığı iddia edilen eski Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Başkanı Hasan Erdoğan ile rüşvet vermekle suçlanan İTO Başkanı Murat Yalçıntaş dahil 15 kişi beraat etti.

2016- Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov, polis memuru Mevlüt Mert Altıntaş tarafından silahla vurularak öldürüldü.

2016- Gezi Parkı odaklı olaylar sırasında Ethem Sarısülük'ün ölümüne ilişkin yargılanan polis memuru Ahmet Şahbaz'a 1 yıl 4 ay 20 gün hapis cezası verildi, mahkeme cezayı adli para cezasına çevirdi.

2016- Bilim insanları Dünya'dan 300 ışık yılı uzaklıkta, Güneş'e çok benzeyen ve çevresindeki gezegenleri "yiyen" bir yıldız keşfetti.

2018- BM Genel Kurulu, göç konusunu küresel boyutta ele alan, işbirliğini teşvik eden ve insan kaçakçılığıyla mücadeleyi amaçlayan Küresel Göç Mutabakatı'nı onayladı.

2021- Türksat 5B uydusu, ABD'nin Florida eyaletinde bulunan Cape Canaveral Üssü'nden uzaya fırlatıldı.

2023- MİT, terör örgütü DEAŞ'ın sözde Şam idari ve mali sorumlusu Huzeyfe El Muri'yi Mersin'de düzenlenen operasyonla yakaladı.

20 Aralık

1683- II. Viyana Kuşatması'nın başarısızlıkla sonuçlanması üzerine Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa boğularak idam edildi.

1924- "Kırkkilise"nin adı "Kırklareli" olarak değiştirildi.

1938- İlk elektronik televizyon sisteminin patenti alındı.

1942- Tokat'ın Erbaa ve Niksar ilçelerindeki 7,0 büyüklüğündeki depremde 3 bin kişi yaşamını yitirdi.

1955- 1954 seçimlerinden sonra DP'den ayrılan bazı milletvekilleri "Hürriyet Partisi"ni kurdu.

1964- İstanbul Ali Sami Yen Stadı'nın açılışı faciaya sahne oldu. Türkiye-Bulgaristan maçı öncesinde izdiham sonucu açık tribünlerden birinin demir parmaklıkları parçalandı, 83 kişi yaralandı.

1968- ABD'li yazar John Steinbeck hayatını kaybetti.

1970- İstanbul'da kapıcılar yürüyüş yaptı.

1993- Tiyatro ve sinema sanatçısı Hulusi Kentmen, 81 yaşında vefat etti.

2007- Tiyatro sanatçısı Savaş Dinçel, 65 yaşında yaşamını yitirdi.

2012- Türk halk müziği sanatçısı Kamil Sönmez, İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede 65 yaşında hayatını kaybetti.

2016- Asya ile Avrupa'yı deniz tabanının altından kara yoluyla birbirine bağlayan Avrasya Tüneli, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katılımıyla açıldı.

2017- FETÖ'nün 15 Temmuz'daki darbe girişimi sırasında, AK Parti İstanbul İl Başkanlığının işgal girişimine katıldığı gerekçesiyle "Anayasa'yı ihlal" suçundan 4 sanık ağırlaştırılmış müebbet, 11 sanık da müebbet hapis cezasına çarptırıldı.

2021- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dolar kurunda ciddi bir artış yaşanması üzerine nispi bir istikrar sağlamak için yeni araçların devreye alınacağını, kur korumalı mevduat hesabının da bunlardan biri olduğunu açıkladı.

2023- ABD'de Amazon Üst Yöneticisi (CEO) Jeff Bezos'un havacılık ve uzay şirketi Blue Origin, 2022'deki başarısız denemesinin ardından "New Shepard" roketini başarıyla fırlattı.

21 Aralık

1603- Padişah III. Mehmet hayatını kaybetti.

1840- Vatan şairi Namık Kemal dünyaya geldi.

1918- Padişah Sultan Vahdettin, Meclisi Mebusan'ı feshetti.

1925- Sovyet sinema yönetmeni Sergey Ayzenştayn'ın "Potemkin Zırhlısı" adlı filmi gösterime girdi.

1930- Anadolu Ajansının 1 Mart 1925'te şirketleşmesinden sonra ilk genel müdürü olan Alaeddin Bey, 42 yaşında vefat etti.

1937- İlk uzun, sesli ve renkli çizgi film olan Walt Disney'in yapımcılığındaki "Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler"in galası yapıldı.

1948- İrlanda bağımsızlığını ilan etti.

1958- De Gaulle, Fransa'da 5. Cumhuriyet'in başkanı seçildi.

1961- Londra'dan Tel Aviv'e giden İngiliz hava yolları British Airways'a ait yolcu uçağı, Esenboğa Havaalanı'ndan ayrılışından bir dakika sonra düştü, 26 kişi öldü, 8 kişi yaralandı.

1972- Doğu Berlin'de iki Almanya arasında "Temel Anlaşma" imzalandı.

1979- Sovyetler Birliği, Afganistan'ı işgal etti.

1988- Pan-Am Hava Yollarına ait Boeing 747 tipi yolcu uçağı, Londra-New York seferini yaparken, İskoçya'nın Lockerbie kasabası üzerinde infilak etti, 275 kişi öldü.

1989- ABD, Panama'yı işgal etti.

1991- Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna, Kazakistan, Moldova, Azerbaycan, Ermenistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Kırgızistan liderleri, bir araya gelerek Sovyetler Birliği'ne son verdi.

2000- 23 Nisan 1999'a kadar işlenen suçlardan dolayı şartla salıvermeye, dava ve cezaların ertelenmesine olanak tanıyan yasa TBMM'de kabul edildi.

2010- Fenerbahçe Acıbadem kadın voleybol takımı, finalde Brezilya'nın Sollys Osasco takımını 3-0 yenerek Kulüplerarası Dünya Şampiyonu oldu.

2011- TBMM yerleşkesindeki Muhafız ve Tören Taburu, törenle Meclis'e veda etti.

2017- Birinci Dünya Savaşı'nda 35 kişilik mürettebatıyla kaybolan Avustralya'nın ilk denizaltısı HMAS AE-1'in enkazı 103 yıl sonra Papua Yeni Gine açıklarında bulundu.

2022- Jokey Halis Karataş, İstanbul Veliefendi Hipodromu'nda yapılan koşuda Aslan Luigi isimli safkanla kazandığı yarışla 7 bininci birinciliğini elde etti.

2023- Avrupa Birliği Adalet Divanı, UEFA ve FIFA'nın Avrupa Süper Ligi'nin kurulmasına karşı çıkmasının, rekabet yasasına ve hizmet sunma özgürlüğüne aykırı hareket olduğuna hükmetti.