'Kadın çiftçilerimizin, sosyal güvenlik sistemine erişimi kolaylaştırılmalı'

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 15 Ekim "Dünya Kadın Çiftçiler Günü" dolayısıyla yaptığı açıklamada, kırsaldaki kadınların güçlendirilmesinin, tarımsal kalkınma ve toplumsal refahın sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşıdığını bildirdi.

Kadın çiftçilerin, üretimin merkezinde olmalarına rağmen, sosyal güvenlikten yeterince yararlanamadığına değinen Bayraktar, TZOB Ziraat Odaları Bilgi Sistemi (ZOBİS) verilerine göre, geçen yıl itibarıyla Türkiye genelinde 754 ziraat odasına kayıtlı, 956 bin 643 kadın çiftçi bulunduğunu ve bunun tüm üyelerin yüzde 18,14'ünü oluşturduğunu aktardı.

Bayraktar, çiftçilerin yaş ortalamasının 59'a yükseldiğini ve erkek çiftçilerin yaş ortalamasının 58, kadın çiftçilerin yaş ortalamasının ise 61 olduğuna dikkati çekerek, "Çiftçilerimizin yüzde 35'i 65 yaş ve üzerinde, yüzde 35'i 50-64 yaş aralığında. Yalnızca yüzde 5'lik bir oran, 18-32 yaş grubunda. Bu tablo, tarım sektöründe genç nüfusun hızla azaldığını ve üretimin geleceği açısından ciddi bir sorun oluştuğunu gözler önüne seriyor." değerlendirmesinde bulundu.

"Kadın çiftçilere Tarım Bağ-Kur prim desteği, kırsalda yapılacak en büyük reform"

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 2024 yılı verilerine göre, 4/B kapsamındaki 427 bin 298 zorunlu Tarım Bağ-Kur'lu çiftçinin yüzde 24,69'unu, yani 105 bin 478'ini kadın çiftçilerin oluşturduğunu belirten Bayraktar, kadın çiftçilerin yalnızca yüzde 11'inin Tarım Bağ-Kur primini ödeyebildiğini bildirdi. Tarım Bağ-Kur prim tutarlarının, düşük gelirli çiftçiler için büyük bir mali yük oluşturduğunun altını çizen Bayraktar, özellikle de kadın çiftçilerin sosyal güvenlik sistemine dahil olmasını zorlaştırdığını vurguladı.

Bayraktar, kadın çiftçilerin büyük bölümünün, aile işletmelerinde ücretsiz aile işçisi statüsünde çalıştığını ve bunun onların üretici kimliğini gölgelediğini belirterek, şunları kaydetti:

"Kadın çiftçilerimizin, ekonomik ve sosyal statülerinin güçlendirilmesi, kırsalda göçün önlenmesi ve tarımsal üretimin sürdürülebilirliği açısından hayati önemde. Kırsaldaki kadınlarımızın büyük çoğunluğu, hala sosyal güvenceye sahip değil. Gençlerin tarıma kazandırılması için tarım arazisi edinimi kolaylaştırılmalı, düşük faizli kredi ve hibe destekleri artırılmalı, tarımsal girişimcilik ve teknoloji temelli eğitimler yaygınlaştırılmalı. Kadın çiftçilerin güçlendirilmesi için kadın çiftçilere özel prim desteği ve pozitif ayrımcılık uygulanmalı, kadın girişimcilere yönelik destek programları yaygınlaştırılmalı. Kadın çiftçilerimize Tarım Bağ-Kur prim desteği sağlanması, kırsalda yapılacak en büyük reform olacak. TZOB olarak, kadın çiftçilerimizin sosyal güvenlik sistemine erişiminin kolaylaştırılmasını, gelir düzeylerine uygun prim desteği sağlanmasını ve kırsalda yaşam koşullarının iyileştirilmesini acil öncelik olarak görüyoruz."