Kısa vadeli dış borçta artış sürüyor

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Eylül ayı Kısa Vadeli Dış Borç İstatistikleri Gelişmeleri'ni paylaştı. Eylül sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stoku, 2022 yıl sonuna göre yüzde 9,6 oranında artışla 163,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 3,3 oranında artarak 64,2 milyar dolar olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 1,3 oranında azalarak 53,4 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.

Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2022 yıl sonuna göre yüzde 14,3 oranında artarak 12,1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde 8,8 oranında azalarak 19,7 milyar dolar, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı da yüzde 7,4 oranında artışla 18,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ayrıca, yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları geçen yıl sonuna göre yüzde 9,1 oranında artışla 14,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2022 yıl sonuna göre yüzde 3,1 oranında azalarak 47,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Borçlu bazında incelendiğinde, tamamı kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli borcu 2022 yıl sonuna göre yüzde 10,2 oranında artarak 31,8 milyar dolar olurken, özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 1,8 oranında azalarak 85,7 milyar dolar oldu.

Alacaklı bazında incelendiğinde, özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yıl sonuna göre yüzde 23,6 oranında artarak 91,7 milyar dolar, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar yüzde 5,0 oranında azalarak 70,3 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. 2022 yıl sonunda 676 milyon dolar olan kısa vadeli tahvil ihraçları, 2023 Eylül sonu itibarıyla 978 milyon dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 270 milyon dolar olarak gerçekleşti.

2023 Eylül sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonu yüzde 49,4'ü dolar, yüzde 23,5'i Euro, yüzde 9,9'u TL ve yüzde 17,2'si diğer döviz cinslerinden oluştu.

2023 Eylül sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 211 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Söz konusu stokun 16,2 milyar ABD dolarlık kısmı, Türkiye'de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluşmaktadır. Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün yüzde 20,5, Merkez Bankası'nın yüzde 21,7, özel sektörün ise yüzde 57,8 oranında paya sahip olduğu gözlendi.