Korkutan rapor! 25 trilyon dolar dönüyor

KPMG Türkiye'nin hazırladığı 'Sektörel Bakış 2020' serisinin perakende sektörünü ele alan raporu yayımlandı. Perakende sektöründe 2019'un değerlendirildiği, 2020'ye ilişkin beklentilerin sıralandığı rapor trendlerle ilgili ipuçları veriyor.

Sektörel Bakış 2020-Perakende Raporu'na göre, 2009 krizi sonrası 10 yılda dünya ekonomisindeki ortalamanın gerisinde büyüyen perakende sektörü, 2019'da yüzde 5'lik büyüme gerçekleştirdi.

Geçen yıl 25 trilyon dolara ulaşan büyüklüğün 2023'te 30 trilyon doları aşacağı tahmin ediliyor. Türkiye'de ise 2019'da sektör büyüklüğü 1.1 trilyon lira olarak öngörülüyor. Öncü veriler 2020'de toparlanma sinyali veriyor. Rapordan Türkiye'ye ilişkin dikkat çeken başlıklar şöyle:

2018 krizi perakendeyi vurdu

Türkiye'de 2018'in ilk yedi ayında yüzde 7 büyüyen perakende sektörü, yılın son beş ayında ortalama yüzde 8 küçülmüştü. Bu yıkıcı tablo ile başlayan 2019'da sektör, birinci çeyrekte ortalama yüzde 5.3, ikinci çeyrekte ortalama yüzde 3.9 ve son çeyrekte ortalama yüzde 1 küçüldü. Eylül 2019'daki yüzde 5.1'lik artış 15 ay sonra görülen toparlanma sinyali olarak önemli.

Takipteki alacaklar zirvede

Sektör oyuncularının nakit kredilerindeki yıllık büyüme hızı negatife döndü. Bu durum nakit akışını sarsan talep daralması ile birleşince, takipteki kredi oranı gözle görülür biçimde arttı. Sektörün takipteki alacakları ise 2019 Ekim itibarıyla 24.4 milyar TL seviyesinde. Tarihi zirve niteliği taşıyan bu rakam, 2018 sonunda 17.5, 2017 sonunda 13 milyar TL idi.

Yabancı yatırımcı geliyor

Perakende sektörünün yaşadığı zorlu makroekonomik koşullara rağmen yabancı yatırımcıların sektöre ilgisi görece devam etti. 2018'de 1.1 milyar doların üzerinde doğrudan yabancı yatırım çeken sektör, 2019 yılının ilk 10 ayında makroekonomik kırılganlıklara ve rağmen 837 milyon dolar seviyesinde doğrudan yabancı yatırım çekmeyi başardı.

AVM sayısı ilk kez yatay

Normal şartlar altında hızlı büyüyen AVM mecrası, 2018-2019 döneminin zorlukları sebebiyle tarihte ilk kez yatay seyretti. 2018 sonunda 453 olan AVM sayısıyla 2019 Eylülü'ndeki AVM sayısı eşit. 2019'da sadece beş yeni AVM açıldı. 2020'de ise dokuz yeni AVM bekleniyor. Sektör 2023'ten itibaren yeni AVM açılmayacağı kanısında.

Internet erişimi artıyor, e-ticaret büyüyor

Türkiye'de elektronik ticaret, hızla büyümekle birlikte, penetrasyon olarak gelişmiş ekonomilerin oldukça gerisinde. Potansiyelin çok önemli bir göstergesi olan evden internet erişimine sahiplik oranı 2018 yılında yüzde 83.8 iken 2019 yılında müthiş bir sıçrama yaparak yüzde 88.3'e ulaştı.

M. YASİN ERKOL