Korona aşılarında hangi yan etkileri görülüyor?

Dünyayı etkisi altına alan koronavirüse karşı geliştirilen aşıların, yetkili kurumlardan izinlerin alınmasıyla dağıtımı yapılmaya başlandı. Şimdi ise bu aşılar pandemiyi tamamen sonlandıracak mı, yan etkileri neler, alerjisi olanlar aşı yaptırabilecek mi gibi soruların cevabı aranıyor

BioNTech aşısında hangi yan etkiler görüldü?

İlk Covid-19 aşılarından ikisinin son aşama klinik denemelerinin sonuçları bu hafta yayınlandı ve bunların güvenli oldukları kabul edildi. Pfizer/BioNTech aşısının verileri bilimsel dergi New England Journal of Medicine'de yayınlandı. İlaç, insan hücrelerini kırmak ve onları etkili bir şekilde "aşı üreten fabrikalara" dönüştürmek için "haberci RNA" adı verilen bir molekülün sentetik bir versiyonunu kullanan deneysel teknolojiye dayanıyor. Denemesi 40 bin gönüllüde yapılan aşının sadece hafif yan etkilere neden olduğu belirtildi. Aşılananların yaklaşık yüzde 80'i enjeksiyon bölgesinde ağrı hissetti. Birçoğu ayrıca yorgunluk, baş ağrısı ve kas ağrısı hissetti; bazılarında geçici olarak şişmiş lenf düğümleri görüldü. Bu yan etkiler gençlerde daha sık ve yoğundu. 

Pfizer / BioNTech denemesinde iki ay boyunca 18 bin gönüllü arasında dört "Bellek felci", genellikle geçici olan bir yüz felci, gözlendi. Ancak bu durumun aşı tarafından tetiklenip tetiklenmediği anlaşılamadı. Aşı uygulananlarda sekiz apandisit vakası görüldü, bu da plasebo alanların iki katı anlamına geliyor. Ancak ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), bunu aşı ile ilgisi olmayan istatistiksel bir veri olarak not etti.
İngiltere Aralık ayı ortasında Pfizer / BioNTech aşısını uygulamaya başladıktan sonra, İngiliz sağlık yetkilileri iki hastanın olumsuz reaksiyonlara maruz kaldığını açıkladı. Her ikisinin de ciddi alerjik patojenlere sahip oldukları söylendi.

İngiliz makamları, "bir aşı, ilaç veya yiyeceğe karşı önemli bir alerjisi olanların" aşıyı kullanmaktan kaçınmaları konusunda uyardı.

Oxford aşısında görülen yan etkiler

Oxford Üniversitesi ve AstraZeneca'nın ortaklaşa geliştirdiği ve yaklaşık 23 bin gönüllü üzerinde denenen aşı verileri, prestijli tıp dergisi The Lancet'de yayınlandı. Çalışma, aşının "güvenli ve etkili" olduğunu ortaya koydu. 

Saygın tıp dergisi The Lancet'teki verilere göre, Oxford AstraZeneca aşısını alan yalnızca bir hastada enjeksiyonla ilgili "muhtemel ciddi bir yan etki" görüldü. Hasta, omurilikte iltihaplanmaya neden olan nadir bir nörolojik durum olan transvers miyelitten şikayetçi oldu. Bu, Eylül ayı başlarında denemelerin geçici olarak küresel olarak durdurulmasına neden oldu. Aşıya atfedilmemesine rağmen, diğer iki ciddi yan etki gözlendi. Araştırmacılar, hastalardan üçünün de iyileştiğini söyledi.

Uzun vadeli yan etkileri bilinmiyor

London School of Hygiene and Tropical Medicine'de farmakoepidemiyoloji profesörü olan Stephen Evans, Science Media Center'a (SMC) "Genel halk için bu, aşı yaptırma konusunda endişeli olmaları gerektiği anlamına gelmiyor" dedi. Aşılar yeni olduğu için, bilim insanları potansiyel uzun vadeli yan etkilerini kesin olarak bilmiyor. Bu aşılar pandemi nedeniyle acil kullanım için yetkilendirilmiş olsalar da, verileri dünya sağlık otoriteleri tarafından sürekli izlenecek ve böylece anında müdahale edebilecek. SMC'ye göre, Wellcome adlı hayır kurumu aşı başkanı Dr. Charlie Webber, "Herhangi bir aşı için normal olduğu gibi, teslim edilirken güvenlik ve etkinlik verilerinin yakından ve sürekli izlenmesi çok önemli olacaktır" dedi.