Korona aşısında hummalı çalışma

Yeni tip koronavirüsün yol açtığı Covid-19 salgını hızla yayılırken bilim insanları virüse karşı aşı ve ilaç geliştirmek için yoğun çaba harcıyor. Çalışmalardan bazıları virüsün tedavisi, bazıları ise bağışıklık sistemini güçlendirmeye yönelik. Peki, şimdiye kadar aşı geliştiren ülkelerin klinik aşamasında ne kadar aşı çalışmaları var? Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, 31 Temmuz itibarıyla dünya genelinde Covid-19'a karşı 26 aşı adayı klinik deneme, 139 aşı adayı ise klinik öncesi değerlendirme aşamasında bulunuyor. DSÖ verilerine göre Çin'de 3'ü üçüncü, 6'sı birinci ve ikinci klinik deneme aşamalarındaki 9 aşı adayı insanlar üzerinde test ediliyor. Çin'den sonra ABD'nin 8 aşı adayı çalışması klinik deneme etabında. ABD'nin en gelişmiş aşısı Moderna şirketi tarafından üretiliyor. Yetkililer bu aşının önümüzdeki sonbaharda hazır olabileceğini ifade ediyor. Verilere göre Covid-19 aşısında en ileri aşamaya gelmiş çalışma İngiltere ile İsveç'in ortak gerçekleştirdikleri araştırma. Bu çalışmanın ardından 2, 3 ve 4 sıradaki araştırmalarda imzası olan ülke Çin. 5'inci sırada ise ABD'den bir aşı araştırması yer alıyor.

Klinik çalışmalar 3 aşamada ilerliyor

Bir aşının yaygın olarak kullanılabilmesi için 3 aşamada (faz) insanlar üzerinde test edilmesi gerekiyor. Klinik denemelerin ilk aşamasında, az sayıdaki gönüllü sağlıklı denek üzerinde aşı adayının güvenli olup olmadığı ve olası yan etkileri araştırılıyor. İkinci aşamada, güvenilirliği doğrulanan aşı adayının etkinliği 100'den fazla denek üzerinde test ediliyor. Üçüncü ve son aşamada ise aynı işlem, birkaç bin denekle tekrarlanıyor. Tüm bu süreç, aylar ve hatta yıllar alabiliyor.