Kriz en çok inşaatı vurdu

Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği'nin (Türkiye İMSAD), sektörün çatı kuruluşu olarak hazırladığı 'Aralık 2019 Sektör Raporu'nda kritik tespitlere yer verildi. İnşaat sektörü ve inşaat malzemeleri sanayisinde 2019 yılında yaşanan daralma beklentilerin de üzerinde gerçekleşti. Böylece ekonomide 2018 yılında yaşanan olumsuz gelişmelerden en çok etkilenen sektörler inşaat sektörü ve inşaat malzemeleri sanayisi oldu.

Yurtiçi talep artacak mı?

Yeni ekonomi programı ile yüzde 5 ekonomik büyümenin hedeflendiği 2020'de, büyümenin temel belirleyicisi olarak yurtiçi talep görülüyor. 2020'de özel tüketim harcamaları ile özel yatırım harcamalarında büyüme beklentisi bulunuyor. Ancak hane halkları ile özel sektörün mevcut borçluluk seviyeleri itibarıyla büyümelerin hedeflerin altında kalması söz konusu. Bu nedenle Türkiye ekonomisinin 2020 yılında yüzde 3.5-4.0 arasında bir büyüme göstermesi bekleniyor. Merkez Bankası'nın faiz indirimleri ve Türk Lirası'nın göreceli olarak istikrarlı kalmasının da iktisadi faaliyetleri destekleyeceği öngörülüyor.

İnşaat şirketleri sorunlu

Ekonomideki büyüme beklentisinin inşaat sektörüne etkisinin sınırlı kalması, ayrıca inşaat sektörünün kendi sorunları ile ekonominin genelinden 2020'de de ayrışması bekleniyor. Öncelikle sektörde ve firmalarda mali sorunlar sürüyor. Firmaların bekleyen kredi yapılandırmalarının bulunduğu ve mali yapılarının iyileşmesinin zaman alacağı görülüyor. 2020'de konut ve konut dışı bina talebinin 2019 yılının üzerinde gerçekleşecek. İlk el konut satışları 2020'de 525 bin seviyesine kadar yükselebilecek. Ancak bu olası talep 2020'de mevcut stokların eritilmesine katkı sağlayacak. Bu nedenle yeni inşaat işleri seviyesinin zayıf kalmaya devam etmesi bekleniyor.

Kamu yatırımları geri viteste

Bu yıl büyük kamu projelerinin bitmiş olması da yavaşlatıcı etki yapacak. Kamunun bazı demiryolu projeleri dışında önemli kamu yatırımlarının kalmadığı görülüyor. 2020'de deprem ile ilişkili yenileme ve güçlendirme faaliyetlerinin yanı sıra belediyelerin yatırım harcamalarında da artışlar bekleniyor. Bu çerçevede inşaat sektöründe bu yıl yüzde '1-2' büyüme beklentisi bulunuyor. İnşaat malzemeleri sanayisi de inşaat sektöründeki 2020 yılı gelişmelerinden etkilenecek. İnşaat malzemeleri sanayi iç pazarının 2020'de inşaat sektörü büyüme beklentisine bağlı olarak reel bazda yüzde 1-2 büyümesi bekleniyor. Ayrıca 2020'de bazı alt sektörlerde büyümelerin başlayacağı, bazı alt sektörlerde ise küçülmelerin yavaşlayarak süreceği öngörülüyor. İhracat malzemeleri sanayi ihracatı ise 2020'de daha iyi küresel koşullara sahip olacak. Ancak jeopolitik gerginlikler ihracatı zorlaştıran unsur olacak. 2020 yılında inşaat malzemeleri ihracatı temkinli bir yaklaşımla 23 milyar dolara ulaşacak.

M. YASİN ERKOL/İSTANBUL