Noterlik Kanunu değişiyor

Bakan Tunç, Türkiye Noterler Birliğinin 54. Olağan Kongresi'nde yaptığı konuşmada, köklü geçmişi bulunan noterlik müessesesinin hukuk devletinin omurgasını oluşturan temel kurumlardan biri olduğunu söyledi.

Noterlerin yapılan işlemlere resmiyet kazandırdıklarını, olası uyuşmazlıkların doğmadan önlenmesini sağladıklarını anlatan Tunç, "Bu yönüyle noterlik önleyicidir, koruyucu hizmettir. İhtilaf daha doğmadan, barışı elinde tutan bilgedir. Ayrıca, noterler ihtilaf çıkması durumunda ise sağlam ve güvenli belgelerle çözümü kolaylaştırarak mahkemelerin yükünü hafifletir." bilgisini paylaştı.

Tunç, noterlik kurumunun ekonomik faaliyetler kapsamında da yapılan her anlaşma, imzalanan her sözleşmenin güvence altına alınmasını sağladığını anımsatarak, şunları kaydetti:

"Noterlik kurumunun temel özellikleri tarafsızlık, bağımsızlık, dürüstlük ve güvenilirliktir. Noterlerin tek yönü, tek dayanağı hukuktur. Tarafsızlığı, onu bir taraf olmaktan değil, her iki tarafın da hakkını gözeten adil teraziden yana kılar. Noterler, sadece belge düzenleyen görevli değil, huzurun mimarı, adaletin yardımcısı, devletin güven elidir. Bu müessese ne kadar güçlü olursa, adalet o denli kolay tecelli eder, toplumsal barış o ölçüde kök salar."

"Dolandırıcılık eylemlerinin önüne geçtik"

Adalet Bakanı Tunç, "Geçtiğimiz yıl kurduğumuz 40 noterlikle birlikte son 23 yılda 1154 noterlik kurarak, 2002 yılında 1231 olan noterlik sayımızı yüzde 94 artışla 2 bin 385'e çıkardık." bilgisini paylaştı.

Yeni kurulan noterliklerle vatandaşların noterlik hizmetini daha hızlı ve yerinde almalarını sağladıklarını dile getiren Tunç, bunun yanı sıra nöbetçi noterlik gibi birçok yeni uygulamayı da hayata geçirdiklerini söyledi.

Nöbetçi noterliklerde 3 milyon 624 bin 480 işlem yapıldığını aktaran Tunç, konsolosluklarda da gurbetçilerce 334 bin 440 işlem gerçekleştirildiğini belirtti.

Noterlik ücretlerinin kredi kartıyla ödenebildiğini ve güvenli ödeme sisteminin 3 Şubat 2020'de uygulanmaya başlandığını hatırlatan Tunç, "Böylece ödemeye dayalı sözleşmelerdeki para alışverişlerinde yaşanan birtakım aksaklıkların veya dolandırıcılık eylemlerinin önüne geçmiş olduk. Güvenli ödeme sistemiyle bugüne kadar 3 milyon 729 bin 554 işlem gerçekleştirilmiştir. 2024 yılında yaptığımız düzenlemeyle tüm ikinci el araç alım satımlarında güvenli ödeme sisteminin kullanılmasını zorunlu hale getirdik." diye konuştu.

"Kimlik erişim cihazı bulunan noterlik sayısını 270'e çıkardık"

Parmak izi ve kimlik doğrulama sistemiyle dolandırıcılık ve sahtecilik olaylarının önüne geçilebilmesinin amaçlandığını vurgulayan Tunç, "Uygulama 16 noterlikte başlamıştı. Bugün itibarıyla 270 notere yükselttik." dedi.

Noterlik işlemleri için e-Randevu sistemi kapsamında bugüne kadar 175 bin 292 randevu alındığı bilgisini paylaşan Tunç, noterliklerce 4 milyon 701 bin veraset ilamı verildiğini aktardı.

Bakan Tunç, taşınmaz satışları ve tapu işlemlerinin noterliklerce yapılması konusunda da istişarelerin devam ettiğini, konunun çözüme kavuşmasını beklediklerini ifade etti.

Türk Dünyası Noterler Birliğinin Kurulması Hakkındaki Mutabakat Zaptı'nın 2023'te imzalandığını hatırlatan Tunç, böylece Türk devletleri vatandaşlarının noterlik işlemlerinin, katılımcı ülkeler arasında denk olmasına imkan sağlayacaklarının altını çizdi.

"Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi ile entegrasyon sağlayacağız"

Nihai hedeflerinin 53 yıldır uygulanan Noterlik Kanunu'nu yenilemek olduğuna işaret eden Tunç, Yargı Reformu Strateji Belgesi'nde noterlikle ilgili birçok faaliyete yer verdiklerini belirtti. Bakan Tunç, şunları kaydetti:

"Öncelikle Noterlik Kanunu'nu yenilemek en önemli hedefimiz. Hukuk fakültesi mezunlarının görev yapacağı noter yardımcılığı müessesesi sistemini de hayata geçireceğiz. Vasiyetnamenin açılması ve mirasçı atama belgesinin verilmesi gibi bazı çekişmesiz yargı işleri ile delil tespitinin noterlikler tarafından da yapılabilmesini sağlamayı hedefliyoruz. Delil tespitiyle ilgili daha önce de bir kanun teklifimiz vardı, bu yine hedeflerimiz arasında. Hukuki güvenliğin artırılması için belli miktarı aşan sözleşme ve işlemlerde noter onayı alınmasını teşvik edeceğiz. Noterler tarafından düzenlenen belgelerde karekod uygulamasına geçeceğiz. Kıymetli evrak ve banka protestolarının noterliklerde elektronik ortamda yapılmasına ilişkin düzenleme yapacağız. Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi ile noterlikler arasında entegrasyon sağlayacağız. Taşınmaz satış vaadi sözleşmelerinin noterliklerce tapu siciline şerh olarak işlenebilmesine imkan tanıyacağız."

Bakan Yılmaz Tunç, noterlere yeşil pasaport verilmesi konusunda da çalışmaların sürdürülmesi gerektiğini, yetki ve takdirin TBMM'de olduğunu dile getirdi.