O ucuz ilaç salgını bitirebilir mi?

Tüm dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınında dünya genelinde vaka sayısı 26 milyon 200 bini aşarken, hayatını kaybedenlerin sayısıysa 870 bine ulaştı. Şu ana kadar iyileşen Covid-19 hastalarının sayısıysa 18.5 milyonu geçti. Halihazırda dünya genelinde aktif koronavirüs hasta sayısı yaklaşık 6.9 milyon. Bu hastalarda durumu kritik olanların oranı ise yüzde 1 seviyesinde. Dünya genelinde her 4 Covid-19 vakasından 1'i ve ölümlerin 5'te 1'inin gerçekleştiği ABD, salgından en kötü etkilenen ülke olma özelliğini devam ettiriyor. Ülkede şu ana kadar tespit edilen vaka sayısı 6 milyon 291 bini geçerken, yaşanan can kaybı ise 190 bine yaklaştı. Vaka sayısında ABD'yi 4 milyon vakayla Brezilya, 3 milyon 853 bin vakayla Hindistan, 1 milyon 10 bin vakayla Rusya ve 663 bin 437 vakayla Peru izliyor. En yüksek can kaybı ise ABD'nin ardından Berzilya (123 bin 899), Hindistan (67 bin 486), Meksika (65 bin 816) ve İngiltere'de (41 bin 514) görüldü. Ülkemizde ise vaka sayısı 273 bin 301'e, hayatını kaybedenlerin sayısıysa 6 bin 462'ye ulaşmış durumda. Son günlerde artan vaka ve can kayıpları nedeniyle ülkemizde salgında birinci dalganın ikinci pik döneminin yaşandığı ifade ediliyor.

Steroid ilaçları umut olur mu?

Salgın tüm dünyada etkili olmaya devam ederken tedavi konusunda da çalışmalar sürüyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından koordine edilen bir çalışmada, üç steroidin (hidrokortizon, metilprednizolon ve deksametazon) kritik hastalığı olan Covid-19 hastalarında ölüm riskini yüzde 20 azalttığını açıklandı. Amerikan Tıp Birliği Dergisi'nde (JAMA)  yayımlanan DSÖ ile Bristol Üniversitesi Ulusal Sağlık Çalışmaları Enstitüsü'nün ortak araştırmasına dair makalede, 12 ülkedeki Covid-19 hastalarında 3 farklı steroid kullanımına ilişkin 7 çalışma değerlendirildi. Yedi kontrol denemesinde, Şubat ayından Haziran ayına kadar bin 703 kritik derecede hasta koronavirüs hastası 28 gün boyunca takibe alındı. Alerjik bozukluklar, cilt rahatsızlıkları, ülseratif kolit, artrit, lupus, multipl skleroz veya akciğer problemlerini tedavi etmek için yaygın olarak kullanılan bir ilaç olan hidrokortizonun, Covid-19 hastalarında ölüm riskini yüzde 31'e kadar azalttığını açıklandı. Bilim insanlarının yaptığı duyuru hidrokortizonu, deksametozunun ardından Covid-19 için yaygın olarak önerilen ikinci steroid yapıyor. Deksametazonun etkinliği daha önce Oxford üniversitesi tarafından kanıtlanmış ve DSÖ, Covid-19'dan ölümleri yüzde 60 azaltabileceğini açıklamıştı. Bristol Üniversitesi'nde Tıbbi İstatistik ve Epidemiyoloji Profesörü Jonathan Sterne konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Steroidler ucuz ve kolayca bulunabilen bir ilaçlardandır ve analizimiz Covid-19'dan en ciddi şekilde etkilenen insanlar arasında ölümleri azaltmada etkili olduklarını doğruladı. Sonuçlar, denemeler boyunca tutarlıydı ve yaş veya cinsiyetten bağımsız olarak fayda sağladı" ifadelerini kullandı. Bununla birlikte Sterne, bulguların 'her yüz kritik hasta için sekiz daha az ölüme' işaret ettiğini belirtti.