logo
09 EKİM 2025


O’na en temiz olan yardım eder

Ayetlerde, Hz. Peygamber’e (s.a.a), Allah’ın, Cebrâil’in ve mü’minlerin en temizinin yardımcı olduğu bildirilmektedir ki bu da, Suyûti’nin ed-Dürrü’l-Mensûr’undaki, Kenzu’l-Ummâl’deki, Mecmau’z-Zevâid’deki hadislere göre Ebû Tâlib oğlu Ali’dir

08.06.2022 06:00:00
O’na en temiz olan yardım eder
O’na en temiz olan yardım eder
Gadir-i Hum hutbesinde geçen 'mevla' kavramı üzerine Abdülbaki Gölpınarlı şu açıklamaları yapıyor:

Arapça olan ve hadis-i şerifte geçen "mevlâ" sözünün Türkçedeki karşılığı "Rab, yâni besleyip yetiştiren, terbiye edip geliştiren, varabileceği olgunluğa eriştiren, amca, amcaoğlu, oğul, kız kardeş oğlu, sâhip ve mâlik, köle, birinin izini izleyen, ona uyup izinden giden, ortak, ahidleşilen kişi, arkadaş, komşu, bir yere gelip konaklayan, ihsan eden, nimet veren, efendi, dost, yardımcı, bir işte tedbir ve tasarruf, vilayet sahibi"dir.

Kur'ân-ı Mecid'de, 2. sûre-i celilenin (Bakara) 286. ayet-i kerimesinde, tebdir ve tasarruf sâhibi, yardımcı, 3. sûre-i celilenin (Âl-i İmran) 150. ayet-i kerimesinde, yardımcı ve dost, 6. sûre-i celilenin (En'âm) 62. ayet-i kerimesinde tasarruf sâhibi, 8. sûre-i celilenin (Enfâl) 40. ayet-i kerimesinde, dost ve yardımcı, 9. sûre-i celilenin (Tevbe) 51. ayet-i kerimesinde, yardımcı, 10. sûre-i celilenin (Yûnus) 30. ayet-i kerimesinde tedbir ve tasarruf sâhibi, 22. sûre-i celilenin (Hac) 78. ayet-i kerimesinde dost, 47. sûre-i celilenin (Muhammed) 11. ayet-i kerimesinde yardımcı, 66. sûre-i celilenin (Tahrim) 2. ve 4. ayet-i kerimelerinde dost ve yardımcı anlamındadır. 4. ayet-i kerimede, Hz. Peygamber'e (s.a.a), Allah'ın, Cebrâil'ın ve mü'minlerin en temizinin yardımcı olduğu bildirilmededir ki bu da, Suyûti'nin ed-Dürr'ül-Mensûr'undaki, Kenzu'l-Ummâl'deki, Mecmau'z-Zevâid'deki hadislere nazaran Ebû Tâlib oğlu Ali'dir. (Fazâilü'l-Hamse; 1, s.271-272).

4. sûre-i celilenin (Nisâ) 33. ayet-i kerimesiyle 19. sûre-i celilenin (Meryem) 5. ayet-i kerimesinde, mirasçılar anlamına ve cerri sigasıyla "mevâli" diye geçer. 16. sûre-i celilenin (Nahl) 76. ayet-i kerimesinde, köle sâhibi anlamına mevlâ, 22. sûre-i celilenin (Hac) 13. ayet-i kerimesinde, müşriklerin, kendilerine sâhip sandıkları mevhum mâbudlar, 33. sûre-i celilenin (Ahzâb) 5. ayet-i kerimesinde yine cem sıygasıyla ve köleler anlamına mevali, 44. sure-i celilenin (Duhan) 41. ayet-i kerimesinde dost anlamına mevlâ olarak geçmektedir.

Hadis-i şerifteki "mevlâ"yı, Rab anlamına almamıza imkân yoktur; İslâm dininde Rab, âlemlerin Rabbi olan, şeriki, naziri bulunmayan, noksan sıfatlardan münezzeh bulunan Allah Teâlâ'dır. Amca, amcaoğlu, oğul, kız kardeş oğlu, köle sâhibi, köle, ortak, komşu, arkadaş, ahiddaş, bir yere konaklayan, ihsan sâhibi, mirasçı gibi anlamlara alamayız. Efendi, seven, dost, yardımcı gibi anlamları iblâğ için, yâni, herhangi bir münasebetle -ki bu münasebet de hadisin vurüdunda yoktur- bir veya birkaç kişiye, rastgele bir yerde söylenebilecek bir söz için o kadar kalabalıkta, o sıcakta, ileri gidenleri geriye döndürüp, geri kalanları çağırıp, minber kurdurup Ali'yi yanlarına alarak bütün sahabeye göstermelerine hiç de lüzum yoktur; hele sahabenin kutlaması, büsbütün anlamsızdır.

Hadîs-i şerîf, 33. sûre-i celilenin (Ahzâb) 6. ayet-i kerimesinin mealini, yâni, Hz. Peygamber'in bütün inananlar üzerindeki vilâyetlerini, aynı sürenin 36. ayet-i kerimesinde beyan buyurulduğu gibi, Allah ve Resûlü, bir işe hükmedince, erkek, kadın, hiçbir inananın, o işi dilediği gibi yapamayacağını hatırlatmaktadır ve 5. sûre-i celilenin Maide 67. âyet-i kerimesinde emir buyurulanı, Hz. Ali'nin (a.s), mü'minlerin veliyy-i emri, emiri, Hz. Peygamber'in (s.a.a) vasî ve halifesi olduğunu ilan ve iblâğdır ancak. Nitekim bu olaydan sonra 5. sûre-i celilenin (Mâide), 3. ayet-i kerimesi "Bugün dininizi ikmal ettim sizin; nimetimi tamamladım size; din olarak İslâm'ı seçip hoşnut oldum, razı oldum" nazil olmuştur. (el-Murâcaât'a bk. 206-214).
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
'Gazze görev gücünde yer alacağız'
İsrail - Hamas anlaşmasını değerlendirdi
CHP İmralı heyetinde yer alacak mı?
'Önce AK Parti kendi tutumunu belirlesin'
Türkiye bu hale nasıl geldi?
BTP'den iktidara kritik sorular
DEM'den Bahçeli'ye cevap
'Bir takım adımların atılması gerekiyor'
İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. soruşturmasında gelişme
23 şüphelinin ifade işlemleri başladı
İsrail ateşkes dinlemiyor
Gazze bombardıman altında
'Tam olarak uygulanmasını bekliyoruz
Dışişlerinden Gazze ateşkesi açıklaması
İsrailli esirlerin teslim tarihi belli oldu
Trump'tan Türkiye'ye teşekkür
Kütahya Simav yine depremle sarsıldı
Büyüklüğü 4.9 olarak ölçüldü
Hamas: Gazze'de ateşkes anlaşmasına varıldı
"Türkiye, Katar, Mısır ve Trump'ın çabalarını takdirle karşılıyoruz"
Katar: İlk aşama konusunda anlaşmaya varıldı
Netanyahu: Tüm esirleri geri getireceğiz
Trımp: İsrail ile Hamas ateşkes planını onayladı
"Büyük gurur duyuyorum"
Öldürülen Serdar Öktem son yolculuğuna uğurlandı
MHP'den katılım olmaması dikkat çekti
'Çökertilen suç çetesi sayısı yüzde 27 arttı'
İstanbul Valisi Davut Gül açıkladı
Erdoğan, Azerbaycan dönüşü soruları yanıtladı
'Trump'ın isteğiyle Hamas'ı biz ikna ettik'
'Gazze görev gücünde yer alacağız'
İsrail - Hamas anlaşmasını değerlendirdi
CHP İmralı heyetinde yer alacak mı?
'Önce AK Parti kendi tutumunu belirlesin'
Türkiye bu hale nasıl geldi?
BTP'den iktidara kritik sorular
DEM'den Bahçeli'ye cevap
'Bir takım adımların atılması gerekiyor'
İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. soruşturmasında gelişme
23 şüphelinin ifade işlemleri başladı
İsrail ateşkes dinlemiyor
Gazze bombardıman altında
'Tam olarak uygulanmasını bekliyoruz
Dışişlerinden Gazze ateşkesi açıklaması
İsrailli esirlerin teslim tarihi belli oldu
Trump'tan Türkiye'ye teşekkür
Kütahya Simav yine depremle sarsıldı
Büyüklüğü 4.9 olarak ölçüldü
Hamas: Gazze'de ateşkes anlaşmasına varıldı
"Türkiye, Katar, Mısır ve Trump'ın çabalarını takdirle karşılıyoruz"
Katar: İlk aşama konusunda anlaşmaya varıldı
Netanyahu: Tüm esirleri geri getireceğiz
Trımp: İsrail ile Hamas ateşkes planını onayladı
"Büyük gurur duyuyorum"
Öldürülen Serdar Öktem son yolculuğuna uğurlandı
MHP'den katılım olmaması dikkat çekti
'Çökertilen suç çetesi sayısı yüzde 27 arttı'
İstanbul Valisi Davut Gül açıkladı
Erdoğan, Azerbaycan dönüşü soruları yanıtladı
'Trump'ın isteğiyle Hamas'ı biz ikna ettik'
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.