‘O'ndan başka her güçlü zayıftır’

H. OKAN EGESEL

İmam Ali (a.s) şöyle buyurmuştur: "Allah'a nitelik isnat eden, O'nu birlememiş; örneklendiren O'nun hakikatini kavrayamamış; teşbih eden O'nu kasdetmemiştir.
O'na işaret eden ve tevehhüm eden O'nu talep etmemiştir. (Zira işaret ettiği O'ndan başka bir şeydir). Bizzat tanınan her şey, sonradan yapılmıştır. Başkasıyla kaim olan her şey de ma'luldür (bir nedenin sonucudur).
O yapıcıdır, bir alete ihtiyaç duymadan… O takdir edicidir, düşünmeden… O zengindir, (kimseden) istifade etmeksizin… Zamanla birlikte değildir. Aletler, O'na yardım edemez.
O değişmez, zail olmaz, kaybolması caiz olmaz. Zihinler, O'na ulaşamaz ki O'nu takdir etsin. Zekalar, O'nu kavrayamazlar ki betimleyebilsin. Duyular, O'nu derk edemez ki hissedebilsin. O'na el değemez ki dokunulsun.
Hali değişmez, halden hale de girmez. Geceler ve gündüzler O'nu eskitemez, aydınlıklar ve karanlıklar O'nu değiştiremez.
Herhangi bir parça, endam, organ, araz, değişim ve ebaz ile (nicelikle) vasıflandırılamaz.
İster, fakat içinden geçirmeksizin. Yumuşamadan sever ve razı olur, meşakkate girmeden kızar ve gazab eder."
İmam Ali (a.s) şöyle buyurmuştur: "Her şeye yakındır ilişerek değil; her şeyden uzak olduğu halde ayrı değildir. Konuşandır, fakat düşünerek değil. İrade edendir, kast/himmet etmeksizin. Yaratandır, aza ve organları olmaksızın. Latif'tir, gizlilikle vasıflandırılamaz. Büyüktür, ama zulümle nitelendirilemez. Basir'dir, ama hisle vasıflandırılamaz. Rahimdir; gönül yumuşaklığı ile nitelendirilemez. Yüzler O'nun azameti karşısında boyun eğmiştir. Gönüller, O'nun korkusuyla dolmuş, titrer dururlar."
İmam Ali (a.s) şöyle buyurmuştur: "Hamd Allah'a ki, hiçbir sıfatı diğer sıfatlarından öncelikli değildir. Dolayısıyla ahir (son) olmadan evveldir, bâtın (gizli) olmadan zâhirdir.
O'ndan başka hakiki vahdetle nitelendirilenler tanınmamıştır. O'ndan başka her aziz, zelildir. O'ndan başka her güçlü, zayıftır. O'ndan başka her malik (sahip), memluktur (sahip olunandır). O'ndan başka her âlim, öğrencidir."
İmam Hasan (a.s), kendisinden Allah'ı nitelendirmesi istenince, bir müddet başını önüne eğdikten sonra başını kaldırarak şöyle buyurmuştur: "Hamd, ne bilinen bir evveli ve ne de bitecek bir sonu olmayan Allah'a mahsustur." (Muhammed Muhammedî Reyşehrî, Mizanu'l-Hikmet).