logo
29 MART 2024

Para kütlesinin basılması ve likiditenin sağlanması / Aydar Kadirov / Moskova

22.12.2008 00:00:00


Devlet (Merkez Bankası), senyoraj (ek para basılması) hakkını kullanarak ekonomiye para kütlesi ve likidite sağlayacaktır. Dolayısıyla, ticari bankalar aracılığı ile para yaratma gibi, refinans haddi ayarları, rezerv ve sermaye yeterliliği şartları gibi enstrümanlar gereksiz olacaktır. Belki, açık piyasa işlemleri Merkez Bankası enstrümanlarından bir tanesi olarak kalabilir, ama para yaratmanın temel enstrümanı olarak emisyon olacaktır. Günümüzde ise, paranın asıl kütlesinin devlet ve özel ticari bankalar tarafından ikinci aşamada, Amerika ve Avrupa para kütlesi M0 ve M2 gösterge oranına baktığımızda, yaratıldığı görmekteyiz. Mesela, Amerika'da Ağustos 2008 yıl durum itibarı ile M0 para kütlesi 776 milyar USD, M2 ise - 7 670 milyar USD'dir.Ticari bankalara para yaratma fonksiyonu açısından gereği kalmaz. Öteki taraftan, paranın son kullananlara - fert ve şirketlere nasıl ulaşacağı meselesi mevcuttur, çünkü günümüz ticari bankalar para yaratma fonksiyonu yanında bu teknik fonksiyonu da gerçekleştirmektedir. Ticari bankaların para yaratma fonksiyonunun iptali ile iktisadi birimlere hizmeti, gerekli altyapısı olan bir veya birkaç finans müessesesi verebilir.    Genel olarak, şu anda Merkez Bankasının para yaratma fonksiyonu, para kütlesi ve reel mal ve hizmetlerin oranını sağlayacak şekilde, münferit ve bağımsız olarak gerçekleştirmesi için bir engel yoktur. Tabi ki, bu durumda finans sisteminde ticari bankaların rolü değişecek olsa da,  teknik yönden bu mümkündür.Yukarıda sıralanmış prensipler, mal ve hizmetler karşılığı ödeme sisteminin sağlanması fonksiyonuna nötrdür. Günümüz ödeme sistem ve altyapısı efektif ve finans sisteminin yeni prensiplerini kolay sağlayabilecektir. Tek sorun, şuanda bu fonksiyonu, faiz geliri ile finanse edilen ve bu gelirden yatırımını ve ödeme sistemini işleten ticari bankaların icra etmesidir. Sorun şu ki, yeni prensipler ticari bankaların faiz gelirlerini ortadan kaldırdığı için, ödeme sistemini işleten ve yatırımını sağlayacak yeni gelir kaynakları bulmaktır. Bu tip kaynak olarak, ya devletin finansmanı, ya da bazı bankaların uyguladığı, verilen ödeme hizmeti karşılığı alınacak ücret veya komisyon olabilir.Prof. Dr. Haydar Baş'ın Milli Ekonomi Modelinde kredi faizsiz şekilde, borcun ana meblağının geri ödenmesi şartı ile verilmesi öngörülmektedir. Günümüzde kredi kaynakları ticari bankalar tarafından faizle ana meblağın geri ödenmesi şartı ile verilmektedir.Banka veya diğer finans müesseselerin rolü, iktisadi kaynakların faizsiz taksimi durumunda, finans sisteminin yeni prensipleri uygulandığında, genel olarak korunabilir. Çünkü onlar kaliteli kredi alıcı ve kaliteli proje seçim ve monitoringi için gerekli eksperler ve tecrübeli personele sahiptirler. Şunu da belirtmek gerekiyor ki, bendeniz mevcut bankaların rolünü korumasında ısrarcı değildir. Çünkü iktisadi kaynakların taksimi fonksiyonu (daha doğrusu, proje seçimi ve yatırım alanı fonksiyonları) her halükarda korunacaktır. Bu fonksiyonu birileri yapması gerekecek ki, mevcut bankalar yeni şartlara kolaylıkla adapte olabilirler.
 
Misafir Kalem (A) / diğer yazıları
'Mazlumlara yaptığımız yardım için mimlendik'
Erdoğan da Gazze istismarı yaptı
Türkiye'nin en genç başkan adayı BTP'den
BTP Kadirli Adayı 18 yaşında
İsrail, Gazze'de önüne geleni öldürdü
171 BM çalışanı hayatını kaybetti
Mehmetçikin yolunu açma çalışması
Kar kalınlığı 7 metreyi buldu
Mansur Yavaş, Haymana'da vatandaşlarla buluştu
"Bir oy çok önemli"
Vatandaş geçim için karta yüklendi
Yüzde 122 artış!
Moskova'daki terör saldırısı
Can kaybı 144'e yükseldi
Patlamanın ardından yangın çıktı
Villanın bodrumunda ceset bulundu
AKP'li başkan 2 bin lira için halkı sıraya dizdi
Paralar seçimden sonra yatacak!
İsrail bu kez Suriye'ye saldırdı
38 kişi hayatını kaybetti
Seçil Erzan davasında önemli gelişme
Belgedeki imza sahte çıktı
Otomobilini park edip dilenmeye gitti
Yaşı daha da şaşırttı
Seçim zoruyla çevreci oldu
'Gündemimizde yok'
Atatürk’ün hazırlattığı hutbeler
Namazın hikmeti
'Mazlumlara yaptığımız yardım için mimlendik'
Erdoğan da Gazze istismarı yaptı
Türkiye'nin en genç başkan adayı BTP'den
BTP Kadirli Adayı 18 yaşında
İsrail, Gazze'de önüne geleni öldürdü
171 BM çalışanı hayatını kaybetti
Mehmetçikin yolunu açma çalışması
Kar kalınlığı 7 metreyi buldu
Mansur Yavaş, Haymana'da vatandaşlarla buluştu
"Bir oy çok önemli"
Vatandaş geçim için karta yüklendi
Yüzde 122 artış!
Moskova'daki terör saldırısı
Can kaybı 144'e yükseldi
Patlamanın ardından yangın çıktı
Villanın bodrumunda ceset bulundu
AKP'li başkan 2 bin lira için halkı sıraya dizdi
Paralar seçimden sonra yatacak!
İsrail bu kez Suriye'ye saldırdı
38 kişi hayatını kaybetti
Seçil Erzan davasında önemli gelişme
Belgedeki imza sahte çıktı
Otomobilini park edip dilenmeye gitti
Yaşı daha da şaşırttı
Seçim zoruyla çevreci oldu
'Gündemimizde yok'
Atatürk’ün hazırlattığı hutbeler
Namazın hikmeti
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2024

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.