Hükümet tarafından 200 bin ton gümrük vergisiz olarak patates ithalatına izin verilmesi üzerine Ziraat Mühendisleri Odasının hazırladığı patates raporunu incelerken çok dikkatimi çeken bir veri ile karşılaştım.
Türkiye bugün patates ve soğan kıtlığı ile karşı karşıya.
Türkiye'nin 2000-2018 yılları arasında yaptığı toplam patates ithalatı 72 bin ton oldu.
19 yıllık ithalat toplamının üç katı kadar, 200 bin ton patates ithal edilerek olacak olan, daha çok üreticinin üretmekten vazgeçmesi ve daha çok tarım arazisinin etkilememesinden başka bir şey değil…
Zira ZMO raporunda ifade edildiği şekliyle turfanda patatesin Nisan'da hasat edileceği, yazlık patatesin ise Nisan-Mayıs aylarında ekileceği gözünde bulundurunca üreticinin zarar etmesinin kaçınılmaz olacağı görülecektir.
Yani sonuçta Türkiye daha fazla patates ithal etmek zorunda kalacak.
Sadece Türkiye böyle…
Türkiye patates üretiminde bu iflas tablosunu yaşarken dünyanın diğer ülkeleri de aynı kaderi mi yaşadı?
Bu sorunun cevabı da ZMO raporunda yer alan tablolarda yer alıyor.
2010 yılıyla 2017 yılı arasında geçen dönemde 3 ülkenin patates üretimi rekor artışlar kaydetmiş.
Bu üç ülke Çin, Rusya ve Hindistan.
Bu dönemde patates üretimi;
Çin'de 81.6 milyondan, 99.2 milyon tona,
Hindistan'da 36.5 milyon tondan 48.6 milyon tona,
Rusya'da 21 milyon tondan 29.6 milyon tona yükseldi.
2010 yılında 4.6 milyon ton, 2017 yılında 4.8 milyon ton patates üreten Türkiye'nin üretimi ise bu dönemde yerinde saymış. Türkiye'nin patates üretiminin yerinde saydığı 2010-2017 yılları arasında ülkemizin nüfusu 72 milyondan 80 milyona yükseldi.
Bu üç ülke nasıl başardı?
Rusya, Çin ve Hindistan'ın üretim artışında açık ara önde olmalarının altında yatan etkenleri araştırırken bu 3 ülkenin ekonomilerinde ortak bir paydalarının varlığını fark ettim.
2005 yılından beri tüm dünyaya kongrelerle deklare ettiği Milli Ekonomi Modelini Prof. Dr. Baş, 27 Şubat 2013'te Rusya parlamentosu Duma'da 6 saat boyunca Rusya'nın elit kadrosuna anlattı.
Duma toplantısından 7 gün sonra dönemin Çin Başbakanı Ven Jiabao ülkesinin kalkınması için tüketimi destekleme kararı aldıklarını açıkladı.
Rusya Devlet Başkanı Putin, 2014-1016 yılları arasında Türkiye'ye her gelişinde "milli paralarla ticaret yapalım" teklifinde bulundu.
Malumunuz tüketimi desteklemek ve milli paralarla ticaret, Prof. Dr. Haydar Baş'ın Milli Ekonomi Modelinde tanımı yapılan bir projelerdir.
Bütün bunlar şu gerçeğin altını çiziyor: Türkiye, Baş modeline terfi etmeden tüketicinin ucuz patates yemesi, üreticinin alın terinin karşılığını alması imkânsızdır.
Rusya, Çin ve Hindistan'ın patates konusundaki üretim başarısı Türkiye'nin patates ve soğanda yaşadıklarımızın benzeri darboğazlardan tek çıkış yolunun Milli Ekonomi Modeli olduğunu bir kes daha göstermiştir.
